IV kadencja
Odpowiedź prokuratora krajowego, zastępcy prokuratora generalnego - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 3582
w sprawie przeprowadzenia kontroli w Ministerstwie Skarbu Państwa w związku z uzasadnionym podejrzeniem popełnienia przestępstw w wyniku przygotowanych zmian postanowień umów prywatyzacyjnych z firmami EDF i EnBW i Vattenfall
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pana posła Andrzeja Leppera z dnia 24 kwietnia 2003 r. w sprawie przeprowadzenia kontroli wstępnej w Ministerstwie Skarbu Państwa w związku z uzasadnionym podejrzeniem popełnienia przestępstw w wyniku przygotowanych zmian postanowień umów prywatyzacyjnych z firmami Electricite de France (EDF), Energie Baden - Wurttemberg (EnBW) i Vattenfall, skierowaną do ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego, uprzejmie informuję, że zagadnienia podnoszone w tej interpelacji nie były i nie są przedmiotem postępowań przygotowawczych prowadzonych przez jednostki prokuratury.
W oparciu o doraźne ustalenia dokonane w Ministerstwie Skarbu Państwa w zakresie tej części interpelacji, która dotyczy Elektrowni Rybnik SA, informuję, że zgodnie z umową sprzedaży akcji Elektrowni Rybnik SA z dnia 28 marca 2001 r., zawartą pomiędzy Ministerstwem Skarbu Państwa a Electricite de France International z siedzibą w Paryżu i EnBW Energie Baden - Wurttemberg AG z siedzibą w Karlsruhe, inwestorzy zobowiązali się m.in. do podwyższania kapitału zakładowego spółki o kwotę ok. 51,6 mln USD. Nadto inwestorzy strategiczni w Elektrowni Rybnik SA zwrócili się do ministra skarbu państwa z wnioskiem o zniesienie zobowiązania do podwyższania kapitału zakładowego spółki, oferując w zamian zakup wszystkich będących w posiadaniu skarbu państwa akcji spółki.
W związku z powyższym Ministerstwo Skarbu Państwa rozpoczęło w roku ubiegłym trwające do chwili obecnej rozmowy z inwestorami strategicznymi na temat warunków sprzedaży pakietu ok. 35% akcji spółki. W celu zapewnienia czasu koniecznego do sporządzenia aktualizacji analiz przedprywatyzacyjnych spółki oraz wynegocjowania warunków zbycia należących do skarbu państwa akcji w dniach 5 września i 3 grudnia 2002 r. oraz 25 lutego 2003 r. podpisane zostały aneksy do wymienionej umowy sprzedaży wydłużające łącznie do 21 miesięcy termin realizacji zobowiązania do podwyższenia kapitału zakładowego.
Należy podkreślić, iż umowa sprzedaży akcji z 28 marca 2001 r. nie dawała skarbowi państwa gwarancji sprzedaży akcji spółki w zakresie przekraczającym pakiet 50% + 1 akcja. Nie można zatem w tych warunkach mówić o jakimkolwiek przyspieszeniu ich sprzedaży.
Biorąc pod uwagę fakt, iż po sprzedaży większościowego pakietu akcji spółki konsorcjum EDF International oraz EnBW AG skarb państwa posiada ograniczone możliwości zbycia mniejszościowego pakietu akcji spółki podmiotom innym niż inwestorzy strategiczni, optymalnym rozwiązaniem, które może pozwolić na uzyskanie odpowiedniej ceny, jest sprzedaż pozostałych akcji należących do skarbu państwa większościowym akcjonariuszom spółki.
Wszelkie zobowiązania inwestorów, wyłączając zobowiązanie do podwyższenia kapitału zakładowego spółki, w tym zmierzające do ochrony miejsc pracy oraz realizacji programu inwestycji, pozostają ważne niezależnie od tego, czy skarb państwa pozostaje akcjonariuszem spółki, czy też nie. Wśród istotnych zobowiązań tego typu należy wymienić przede wszystkim zobowiązanie do inwestycji w rzeczowy majątek trwały kwoty ok. 84,3 mln USD do 31 grudnia 2010 r., zobowiązanie do utrzymania zatrudnienia na niezmienionym poziomie przez okres 6 lat od zakupu pierwszych akcji (tj. do kwietnia 2007 r.), ograniczenia dotyczące zbywania określonych składników majątku spółki czy też jej likwidacji. Wszystkie te zobowiązania zabezpieczone są w umowie z dnia 28 marca 2001 r. odpowiednimi karami umownymi.
W zakresie natomiast podniesionej w interpelacji umowy prywatyzacyjnej Górnośląskiego Zakładu Elektroenergetycznego SA (GZE SA), zawartej w dniu 20 grudnia 2000 r., uprzejmie informuję, iż zgodnie z treścią umowy inwestor Vattenfall AV:
a) w lutym 2001 r. nabył od skarbu państwa 250 000 akcji (25% akcji) za cenę 167,5 mln euro (670 euro za jedną akcję);
b) podwyższył kapitał zakładowy GZE SA o 66 mln euro (obejmując 100 000 akcji po 660 euro za jedną akcję);
c) w lutym 2003 r. nabył od skarbu państwa 25 000 dodatkowych akcji za cenę 16,25 mln euro (650 euro za jedną akcję);
d) zobowiązał się dokonać kolejnego podwyższenia kapitału zakładowego o 99 mln euro (obejmując 150 000 akcji po cenie 660 euro za jedną akcję);
e) zobowiązał się kupić od skarbu państwa w terminie do lutego 2004 r. pozostałe akcje z pakietu dodatkowych akcji - 262 499 akcji za cenę ok. 170,6 mln euro (650 euro za jedną akcję);
f) zobowiązał się do zrealizowania przez GZE SA inwestycji gwarantowanych na łączną kwotę 2,8 mld zł do lutego 2011 r. (w tym 260 mln zł w terminie do lutego 2003 r.).
W związku z prowadzonymi rozmowami pomiędzy Ministerstwem Skarbu Państwa a Vattenfall AB na temat zbycia pozostałych akcji skarbu państwa (312 501 akcji) oraz proponowanych przez Vattenfall AB zmian w umowie prywatyzacji w dniach 30.01.2003 r. oraz 27.02.2003 r. zawarto aneksy do umowy prywatyzacyjnej, na mocy której przesunięto termin dokonania podwyższenia kapitału zakładowego łącznie o 3 miesiące.
W rezultacie objęcia przez Vattenfall AB akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia GZE SA z dnia 30.04.2003 r. oraz nabycia przez inwestora akcji z pakietu dodatkowych akcji w terminie do lutego 2004 r. Ministerstwo Skarbu Państwa będzie posiadało 25%+1 akcji (312 501 akcji) w kapitale zakładowym GZE SA.
Należy podkreślić, iż sprzedaż akcji należących do skarbu państwa w spółkach sprywatyzowanych, w tym także sprzedaż akcji Elektrowni Rybnik SA, jak i Górnośląskiego Zakładu Elektroenergetycznego SA, jest elementem ˝Programu realizacji polityki właścicielskiej ministra skarbu państwa w odniesieniu do sektora elektroenergetycznego˝, przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 28 stycznia 2003 r.
Zgodnie z tym programem - w odniesieniu do spółek wcześniej sprywatyzowanych - Ministerstwo Skarbu Państwa podejmie działania, które będą miały na celu sprzedaż pakietów akcji, jakie skarb państwa zachował w takich spółkach, przy czym inwestor strategiczny będzie miał możliwość zakupu takich akcji w pierwszej kolejności.
Odnośnie do pytań szczegółowych, zawartych w interpelacji pana posła Andrzeja Leppera, Ministerstwo Skarbu Państwa wyjaśniło, co następuje:
- decyzja o sprzedaży będących w posiadaniu skarbu państwa akcji Elektrowni Rybnik SA oraz sprzedaż pozostałych akcji skarbu państwa w Górnośląskim Zakładzie Elektroenergetycznym SA, o ile doszłaby do skutku, nie wywoła żadnych zmian w sytuacji pracowników spółki, gdyż zobowiązania socjalne, jakie inwestor zaciągnął w procesie prywatyzacji, zawarte są w pakiecie socjalnym wynegocjowanym z udziałem związków zawodowych,
- sugerowanie, iż w trakcie negocjacji mogło dojść do zjawisk korupcyjnych nie znajduje potwierdzenia zarówno w działaniu skarbu państwa, jak i inwestorów strategicznych, to jest spółki Electricite de France, kontrolowanej przez skarb państwa Francji, i Vattenfall AB, kontrolowanej w 100% przez skarb państwa Szwecji,
- zgoda na sprzedaż dotychczasowym inwestorom akcji będących w posiadaniu skarbu państwa w innym niż publiczny trybie zbycia akcji może zostać udzielona jedynie przez Radę Ministrów na wniosek ministra skarbu państwa.
Ustosunkowując się do ostatniego pytania przedstawionego w interpelacji pana posła Andrzeja Leppera, uprzejmie informuję, że Ministerstwo Sprawiedliwości nie jest uprawnione do przeprowadzania kontroli w innym resorcie, w tym przypadku w Ministerstwie Skarbu Państwa. Jeżeli natomiast będzie uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa w związku z zawarciem określonych umów prywatyzacyjnych, to w następstwie ewentualnego złożenia zawiadomienia o przestępstwie w sprawie takiej może zostać wdrożone określone postępowanie karne. Aktualnie zawiadomienie takie do organów prokuratury nie wpłynęło, a brak jest uzasadnionych podstaw faktycznych do wszczynania takiego postępowania z urzędu.
Z poważaniem
Prokurator krajowy
Karol Napierski
Warszawa, dnia 21 maja 2003 r.