IV kadencja
Interpelacja nr 8107
do ministra skarbu państwa
w sprawie utraty kontroli nad majątkiem Skarbu Państwa na przykładzie spółki Ciech SA oraz wynikających z tego konsekwencji
Szanowny Panie Ministrze! W okresie od 17 listopada 1998 r. do 9 kwietnia 1999 r. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę działalności spółek z udziałem mienia Skarbu Państwa za okres 1995-1998 r. w tym spółek Chemii Polskiej i Ciechu.
Były minister ds. współpracy gospodarczej z zagranicą Jacek Buchacz niezgodnie z prawem, łamiąc uchwały Rady Ministrów z 17 grudnia 1996 r. wniósł do trzech spółek majątek o łącznej wartości 545 mln zł.
Zostały utworzone trzy spółki (tzw. trójkąt Buchacza):
1. PFG - Polski Fundusz Gwarancyjny SA
2. MKG - Międzynarodowa Korporacja Gwarancyjna sp. z o.o.
3. ChP - Chemia Polska sp. z o.o.
Układ właścicielski został tak stworzony, że Skarb Państwa utracił kontrolę nad majątkiem o wartości 545 mln zł. Powstał trójkąt trzech spółek posiadających wzajemne większościowe pakiety udziałów/akcji. Skarb Państwa nie miał w zarządzie i w radzie nadzorczej swoich przedstawicieli. Jednocześnie utracono kontrolę nad akcjami spółek central handlu zagranicznego:
1. Elektrim SA - 10 080 000 (ca 10%) akcji
2. Uniwersal SA - 2 628 000 akcji
3. BRE SA - 270 000 akcji
4. Agros Holding SA - 655 740 akcji
5. Animex SA - 658 710 akcji
6. Unitra SA - 195 000 akcji
Jacek Buchacz nie złożył wyjaśnień w NIK, kontrolę przeprowadzono, gdy Prezesem NIK był Janusz Wojciechowski.
W okresie kontroli udowodniono poniesienie strat w wysokości 38 mln zł z tytułu dwóch poręczeń (m.in. firmie Galtex Sp. z o.o.). W 1998 r. dla każdego członka zarządu Chemii Polskiej Sp. z o.o. płacono wynagrodzenie w wysokości 67 760 zł miesięcznie. Stwierdzono, że działania były nieefektywne gospodarczo i niecelowe. Wg wyceny przeprowadzonej przez NIK wartość majątku na dzień 30.06.1996 r. wynosiła 849 mln zł (wartość rynkowa akcji na giełdzie).
W 1995 r. utworzono Fundusz Poręczeń Inwestycyjno-Eksportowych Korporacja Spółdzielcza SA (wśród założycieli PFG SA, TUR Polisa SA, Bank Staropolski SA). Zarząd PFG SA udzielił poręczenia dla tego funduszu w kwocie 150 mln zł ważnego do 31.12.2006 r. za zobowiązania zaciągnięte przez fundusz.
Zarząd PFG SA udzielił drugiego poręczenia do 31.12.2006 r. do kwoty 200 mln zł za zobowiązania zaciągnięte przez Bank Staropolski SA.
Ministerstwo Skarbu Państwa w okresie 17.12.1996 r. do 22.12.1997 r. zaniechało działań służących odzyskaniu kontroli (Minister Mirosław Pietrewicz).
Pomimo wyprowadzenia ze Skarbu Państwa majątku o wartości 545 mln zł, pomimo działań podjętych wbrew stanowisku Premiera RP, Rady Ministrów, KERM-u żadne organa w państwie nie podjęły działań w celu jego odzyskania. Istnieje podejrzenie, że działania te były ochraniane przez służby specjalne i polityków.
Działania te uniemożliwiły utworzenie Funduszu Gwarancji Eksportowych i rozwój polskiego eksportu.
We wrześniu 1998 r. Minister Skarbu Państwa podjął działania dotyczące odzyskania wpływu na majątek Skarbu Państwa, ale zarząd (Ludwik Klinkosz) mający większość w poszczególnych spółkach nie wyraził na to zgody, co powtórzyło się za rządów AWS-UW. Zarząd nie reprezentował interesów Skarbu Państwa, a wyrażał interesy grupy mafijnej, która przejęła majątek znaczącej wartości. Afera PZU SA i poniesione straty to kropla w morzu w stosunku do tego, co się wydarzyło w aferze tzw. trójkąta Buchacza. Panowie Wieczerzak i Jamroży byli przetrzymywani przez prokuraturę w więzieniu przez trzy lata, a Ludwik Klinkosz, który uniemożliwiał odzyskanie majątku wartości 545 mln zł, który sprzeniewierzył znaczną część majątku, dostał w nagrodę stołek prezesa strategicznej spółki z udziałem większościowym Skarbu Państwa Ciech SA. Celem zapewne jest stworzenie drugiego trójkąta Buchacza, zawłaszczenie przez zarząd majątku o większej wartości niż w Chemii Polskiej i podobnie wyprowadzanie majątku do osób/spółek prywatnych.
Zdarzenia, które miały miejsce po przeprowadzonej kontroli NIK (należałoby złożyć wniosek o ponowne przeprowadzenie kontroli NIK w spółkach z trójkąta Buchacza, tym razem ustalić listę winnych i posadzić na ławie oskarżonych):
1. Kupno od spółki Pana Jana Kulczyka spółki FORKAN, w której pracowali jako prezes Jan Chaładaj, w Radzie Nadzorczej Wiesław Kaczmarek, Gromosław Czempiński, który miał udziały w tej spółce. Odprawy dla Chaładaja i wiceprezesa były podobnej wysokości jak w Orlenie dla Wróbla.
2. ECO TIRE RECYCLING - prezes Ligarzewski znajomy Kulczyka, świadectwa udziałowe tej spółki posiada Gromosław Czempiński. Ligarzewski inwestował duże pieniądze ze stratą dla spółki. Spółka jest w stanie upadłości.
3. Ośrodek wypoczynkowy SENATOR w Dźwirzynie, zakupy środków trwałych po zawyżonych cenach, przewodnicząca Rady Nadzorczej Maria Oleksy.
4. Nabycie akcji spółki Polisa SA, która upadła.
Przykłady inwestycji Chemii Polskiej winny być sprawdzone przez pracowników Ministerstwa Skarbu Państwa, NIK. W prokuraturze Minister Wiesław Kaczmarek publicznie oznajmił, że odzyskał kontrolę nad trójkątem Buchacza. Minister Jacek Socha, o ile nie chce być posądzony o współuczestnictwo w sprzeniewierzeniu majątku skarbu państwa dużej wartości, powinien skontrolować działalność inwestycyjną Chemii Polskiej i spółek z nią powiązanych. Jeżeli potwierdzą się informacje z niniejszej interpelacji, powinien wstrzymać prywatyzację spółki Ciech SA, odwołać zarząd Ciecha i z nowym zarządem przygotować nową strategię rozwoju spółki.
W procesie prywatyzacji uczestniczy kancelaria prawna KNS (Andrzej Kratiuk) i Dom Maklerski Banku Millennium (Premier Belka i Minister Finansów Gronicki byli związani z tym bankiem). Przy prywatyzacji Ciechu, przy emisji za ca 200 mln zł, udział Skarbu Państwa spadnie do 30%, a Skarb Państwa nie uzyska premii z tytułu sprzedaży pakietu kontrolnego. W spółkach zależnych od Ciechu są akcje Ciechu, z których prawo głosu wykonuje zarząd.
Część akcji Ciechu została przeniesiona do PTU SA spółki ubezpieczeniowej, w której została przejęta kontrola przez grupę związaną z Ireneuszem Sitarskim, byłym zastępcą w MSP W. Kaczmarka, Andrzejem Kratiukiem, zaufanym skarbnikiem A. Kwaśniewskiego.
Spółka KNS dostawała zlecenia od Chemii Polskiej, spółek zależnych Ciechu, Krakowskiego domu Inwestycyjnego.
Krakowski Dom Inwestycyjny powinien być skontrolowany pod kątem finansowania kampanii wyborczej SLD.
Przy kontroli spółek trójkąta Buchacza należy sprawdzić, czy były wystawione weksle wartości 500 mln zł prze MKG i PFG poręczone przez Chemię Polską jako zabezpieczenie gwarancji, jakich Invest-Bank udzielił inwestycjom Piotra Bykowskiego.
Opisuję Panu Ministrowi mechanizm uwłaszczania się nomenklatury komunistyczno-agenturalnej na majątku narodowym.
Czy Pan Minister jest w stanie nad tym zapanować?
Z wyrazami szacunku
Poseł Zygmunt Wrzodak
Warszawa, dnia 7 września 2004 r.