IV kadencja
Odpowiedź ministra zdrowia
na interpelację nr 295
w sprawie wypłaty ustawowej podwyżki o 203 zł pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pana posła Zbigniewa Janowskiego z dnia 31 grudnia 2001 r., znak: SPS-0202-295/01, uprzejmie wyjaśniam, że przepisy ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (DzU z 2001 r. nr 5, poz. 45) regulują relacje między pracodawcą a pracownikiem i nie nakładają na budżet państwa obowiązku finansowania podwyżek wynagrodzeń w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej.
W uzasadnieniu do projektu wymienionej ustawy (druk sejmowy nr 2482) odnośnie do źródła sfinansowania skutków jej wejścia w życie wskazano, iż ˝realizacja wzrostu wynagrodzeń nastąpi w ramach środków, jakimi będą dysponować pracodawcy, pochodzących głównie ze sprzedaży świadczeń zdrowotnych kontraktowanych przez kasy chorych˝, a ˝podwyższenie wynagrodzeń na zasadach określonych w projekcie nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa˝.
Stwierdzić należy, że finansowanie wynagrodzeń pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, a także podwyższenie płac wynikających z ww. ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. powinno być dokonywane ze środków będących w dyspozycji danego zakładu opieki zdrowotnej. Środki na ten cel samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej uzyskuje za świadczone usługi zdrowotne w ramach negocjowanych kontraktów z kasami chorych oraz w ramach prowadzonej innej działalności gospodarczej.
Pragnę wskazać, że w 2001 r. system ubezpieczeń zdrowotnych został dodatkowo zasilony finansowo poprzez wyższe niż planowano przychody kas chorych wynikające z bezwzględnego wzrostu składek przekazywanych do kas (podwyższenie poziomu składki z 7,5% do 7,75%).
Dodatkowo podkreślić należy, że reforma systemu opieki zdrowotnej, nadając zakładom opieki zdrowotnej osobowość prawną i opierając ich zarządzanie o zasadę samofinansowania, ograniczyła możliwość uzyskiwania dotacji z budżetu państwa tylko do wyjątkowych sytuacji (art. 55 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej - DzU nr 91, poz. 408 z późn. zm.).
W ustawowo wskazanych przypadkach nie przewidziano możliwości dotowania wzrostu wynagrodzeń pracowniczych.
Zgodnie z art. 40 Kodeksu cywilnego skarb państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych państwowych osób prawnych. Wobec tego po wpisaniu do właściwego rejestru posiadające osobowość prawną s.p.z.o.z. same pokrywają z posiadanych środków i uzyskanych przychodów koszty działalności i zobowiązań (art. 35b ust. 1 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej), a także we własnym zakresie pokrywają ujemny wynik finansowy (art. 60 ust. 1 ustawy o z.o.z.).
W świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w wyroku z dnia 27 czerwca 2000 r. (sygn. akt K 20/99) w pkt IV uzasadnienia stwierdzono, że rekompensata z tytułu zadłużenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej ze strony skarbu państwa kłóciłaby się z zasadą samodzielności i samofinansowania tychże zakładów i prowadziłaby do podważenia celowości przekształceń jednostek (zakładów) budżetowych w jednostki samodzielne i samofinansujące się. Podstawowym bowiem celem reformy służby zdrowia było stworzenie nowej kategorii zakładów opieki zdrowotnej posiadających osobowość prawną, odrębność finansową i organizacyjną oraz w zupełnie nowy sposób realizujących zadania wynikające z ochrony zdrowia.
Przedstawiając powyższe, informuję, iż zobowiązania zakładów opieki zdrowotnej powstałe w czasie, gdy funkcjonują one w obrocie prawnym jako samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, nie są zobowiązaniami skarbu państwa, a tym samym nie ma ani podstaw prawnych, ani uzasadnienia do przekazania zakładom środków z budżetu państwa na uregulowanie tych zobowiązań.
Minister
Mariusz Łapiński
Warszawa, dnia 7 stycznia 2002 r.