IV kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 4294

w sprawie przedstawienia działań i stanu przygotowań polskiej administracji publicznej (rządowej i samorządowej) do warunków funkcjonowania po akcesji z Unią Europejską

   Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do pisma z dnia 23 lipca 2003 r., o sygn. SPS-0202-4294/03, przekazującego interpelację Posła na Sejm RP Pana Aleksnadra Grada w sprawie stanu przygotowań polskiej administracji publicznej do warunków funkcjonowania po wstąpieniu do Unii Europejskiej, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

   W dniu 16 kwietnia 2002 r. Rada Ministrów zaakceptowała ˝Plan działania w sprawie wzmocnienia administracji i sądownictwa w Polsce˝, opracowany we współpracy z Komisją Europejską. Dokument ten obejmuje szereg obszarów negocjacyjnych związanych z przygotowaniem Polski do integracji ze strukturami Unii Europejskiej. Zawiera zaplanowane do realizacji zobowiązania i zadania zarówno bieżące, jak również planowane na dalszy okres, ich zakres, terminy wyznaczone na realizację oraz niezbędne środki przewidziane na realizację poszczególnych zadań związanych z administracją i sądownictwem. Dokument (przesłany w załączeniu)*) dostępny jest na stronie internetowej Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej - ww.ukie.gov.pl.

   Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zdaje sobie sprawę z wagi zagadnień związanych z dostosowaniem administracji publicznej do warunków funkcjonowania po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na działania zmierzające do zwiększenia możliwości absorpcji środków z Unii Europejskiej przeznaczonych na szkolenia z zakresu integracji europejskiej dla pracowników administracji publicznej oraz na promowanie systemów zarządzania jakością w urzędach administracji publicznej.

   Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, urzędy wojewódzkie staną się instytucjami pośredniczącymi w zarządzaniu komponentami wojewódzkimi Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. W urzędach wojewódzkich powołano jednostki do spraw zarządzania funduszami strukturalnymi i zespoły do spraw kasowej obsługi środków z Unii Europejskiej. W większości urzędów wojewódzkich stopniowo zwiększana jest liczba pracowników, którzy będą zaangażowani w zarządzanie pomocą strukturalną Unii Europejskiej. Docelowy stan zatrudnienia osiągnięty zostanie do końca bieżącego roku. Pracownicy komórek do spraw zarządzania funduszami strukturalnymi UE uczestniczą w licznych szkoleniach, które mają na celu przygotowanie do zapewnienia efektywnego wykorzystania przyznanych Polsce środków pomocowych.

   Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej organizują szkolenia dotyczące integracji europejskiej dla pracowników jednostek samorządu terytorialnego.

   Od 1999 roku trwa proces wykorzystywania nowoczesnych narzędzi zarządzania w usługach publicznych. Istotna jest tu przede wszystkim decentralizacja władzy, zapewniająca elastyczność działania oraz motywowanie pracowników do rozwoju i zaangażowania, a także nacisk na jakość usług i modernizacja obowiązujących przepisów. Pozwalają na to - wywodzące się z zarządzania w biznesie - systemy zarządzania jakością, które od kilku lat dostosowywane są do potrzeb administracji publicznej. Zwiększa się liczba urzędów wojewódzkich, które uzyskały certyfikaty zgodności systemów zarządzania jakością z normą PN-EN ISO 9001. Certyfikaty takie otrzymały już następujące urzędy wojewódzkie: świętokrzyski (jako pierwszy), dolnośląski, lubelski i małopolski. Procedura zmierzająca do uzyskiwania certyfikatu dobiega końca w podlaskim i wielkopolskim urzędzie wojewódzkim. W pozostałych urzędach przedmiotowe procedury zostały rozpoczęte. Obok korzyści organizacyjnych uzyskanie certyfikatu i stałe spełnianie związanych z tym wymagań świadczy, że dany urząd działa sprawnie i jest przyjazny dla obywateli. Służy to również poprawie wizerunku administracji publicznej.

   Należy podkreślić, że państwa członkowskie Unii Europejskiej zachowują autonomię organizacyjną i proceduralną, a zatem mają prawo swobodnego decydowania o strukturze, kompetencjach i trybie działania organów państwowych. Uznanie autonomii strukturalnej państwa oznacza pozostawienie jego organom decyzji w zakresie organizacji administracji publicznej. Należy jednak zauważyć, że administracja publiczna winna być ukształtowana tak, aby była zdolna do aktywnego uczestniczenia w wykonywaniu władzy wspólnotowej. Niezbędne jest również stałe dążenie do ukształtowania fachowej kadry urzędniczej zapewniającej sprawne wykonywanie powierzonych zadań.

   W państwach, które są członkami Unii Europejskiej, występuje tendencja do europeizacji administracji publicznej, co przejawia się m.in. w rozszerzaniu tematycznym relacji między administracjami publicznymi państw członkowskich i instytucjami europejskimi. Proces ten prowadzi do standaryzacji służb cywilnych w państwach członkowskich UE poprzez ujednolicenie zasad, zachowań i procedur. Wśród zasad obowiązujących administrację publiczną należy wymienić przede wszystkim praworządność, otwartość, przejrzystość, odpowiedzialność, efektywność i skuteczność. Znajdują one odzwierciedlenie w wewnętrznych systemach prawa poszczególnych państw i są potwierdzane przez orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Z tych zasad wynikają powszechnie obowiązujące normy funkcjonowania służb cywilnych.

   Polska administracja publiczna ma za mało pracowników zajmujących się dostosowaniem polskiego prawa do norm obowiązujących w Unii Europejskiej i wdrażaniem nowych norm po wejściu do Unii Europejskiej. Uwagi na ten temat Komisja Europejska zawarła w raporcie o tzw. zdolności administracyjnej państw-kandydatów do spełnienia wymogów członkostwa. Należy zatem położyć szczególny nacisk na dokształcanie kadr administracji publicznej i pozyskiwanie do pracy w administracji specjalistów z zakresu integracji europejskiej - szczególnie w obszarze wdrażania polityki rolnej, regionalnej, strukturalnej i ochrony środowiska.

   Z szacunkiem

   Podsekretarz stanu

   Tadeusz Matusiak

   Warszawa, dnia 21 sierpnia 2003 r.