IV kadencja

Odpowiedź ministra spraw zagranicznych

na interpelację nr 4165

w sprawie rozwoju kontaktów handlowych z Koreą Północną

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją Pana Posła Zenona Tymy (pismo nr SPS-0202-4165/03 z dn. 10 lipca 2003 r.) w sprawie rozwoju kontaktów handlowych z Koreą Północną uprzejmie przekazuję następujące informacje:

   Kontakty ekonomiczne między RP i KRLD sprowadzają się obecnie do symbolicznej wymiany handlowej i współpracy żeglugowej (polsko-koreańska spółka armatorska CHOPOL, posiadająca 1 statek). W 2002 roku wzajemne obroty handlowe wyniosły 11,8 mln USD, przy czym nasz import wyniósł 11,1 mln USD (w 2001 r. odpowiednio 13,7 oraz 11,5).

   KRLD jest zadłużona wobec Polski na sumę ponad 30 mln rubli clearingowych. Przeprowadzone we wrześniu 2002 roku konsultacje polskiego Ministerstwa Finansów przyniosły pewne ustalenia. Podpisano protokół określający termin zawarcia umowy na koniec listopada 2002, a KRLD zgodziła się na przekazanie firmie CHOPOL (jest ona faktycznym bankrutem) - w ciężar swojego długu - 1,5 mln USD na zakup drugiego statku. Pomimo że zgodziliśmy się na daleko idące ustępstwa, strona koreańska kilkakrotnie przesuwała termin spłaty i do dziś nie wywiązała się z przyjętych ustaleń.

   Polskie firmy badały możliwości współpracy gospodarczej z KRLD w górnictwie (w zakresie modernizacji starych i budowy nowych obiektów - wizyta w czerwcu 2002 delegacji firmy ˝Kopex˝), a także w dziedzinie przemysłu stoczniowego, przetwórstwa spożywczego, rolnictwa, transferu niektórych technologii. Jednakże potencjalni polscy partnerzy zainteresowani tym rynkiem zwracają uwagę na kłopoty z płatnościami (doświadczyła tego firma ˝Rafamet˝, za dostarczone obrabiarki) oraz inne utrudnienia biurokratyczne w kontaktach z Koreańczykami.

   Polska jako kraj utrzymujący kontakty zarówno z Republiką Korei, jak i KRLD, a także jako wieloletni członek Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych jest zainteresowana pokojowym rozwiązaniem napięć na Półwyspie Koreańskim. Wielokrotnie wyrażaliśmy zaniepokojenie wznowieniem przez Phenian programu nuklearnego, wyjściem z NPT, deklaracjami o posiadaniu broni atomowej. Niezbędnym jest, aby KRLD zrezygnowała z programu nuklearnego i wróciła do honorowania zobowiązań międzynarodowych w ˝kontrolowany sposób˝.

   Nasz kraj podpisywał się pod wszystkimi oświadczeniami Prezydencji UE związanymi z sytuacją w KRLD. Nadal w pełni popieramy wywierane przez Unię naciski polityczne i dyplomatyczne na KRLD oraz jej zaangażowanie w komunikowaniu Północy oczekiwań wspólnoty międzynarodowej. Przykładami mogą tu być wspólne oświadczenie USA i UE z 25 czerwca br. (wspomniane przez Pana Posła Z. Tymę w interpelacji), a także przekazane 21 maja br. w Phenianie ostre w swojej wymowie démarche unijne przygotowane przez Niemców.

   Polska aktywnie włączyła się w ogłoszoną 31 maja br. przez Prezydenta G. Busha w Krakowie Inicjatywę ws. Przeciwdziałania Rozprzestrzenianiu Broni Masowego Rażenia (Proliferation Security Initiative - PSI), mającą głównie na celu stworzenie prawnych i praktycznych mechanizmów pozwalających na przechwytywanie transportów BMR lub materiałów służących do jej produkcji (problem dotyczy m.in. KRLD). Wzięliśmy także udział w spotkaniach w Madrycie i Brisbane.

   Równolegle wyrażamy stałą gotowość do udziału w przedsięwzięciach służących likwidowaniu napięć na Półwyspie Koreńskim, podejmowanych przez organizacje międzynarodowe. Mamy blisko 50-letni dorobek uczestnictwa w KNPN.

   Nadal jesteśmy traktowani przez KRLD jako najważniejszy partner w Europie Środkowo-Wschodniej, pomimo okresowych napięć we wzajemnych stosunkach (zmuszenie w 1995 roku Misji Polskiej do wycofania się z północnej części Strefy Zdemilitaryzowanej w Panmundżom). Podjęty przez nas na początku 2003 r. sondaż, co do możliwości świadczenia wobec KRLD usług dobrej woli, nie spotkał się jednak z konstruktywną reakcją Phenianu, który oczekiwał poparcia wyłącznie dla swojego stanowiska.

   Zdecydowana większość światowej opinii publicznej ocenia KRLD jako kraj o bardzo niskiej wiarygodności, zarówno politycznej, jak i ekonomicznej. Trudno w obecnej chwili prognozować rozwój sytuacji w tym państwie, jednak wielu obserwatorów nie oczekuje, aby ˝zmiany polityczno-gospodarcze, korzystne dla rozwoju gospodarczego w tym państwie˝ mogły nastąpić w dającej się przewidzieć przyszłości. W 2002 roku Phenian podjął, ograniczone i bardzo nieśmiałe, próby wprowadzania mechanizmów rynkowych w swojej gospodarce (skokowa dewaluacja wona, bazary). Według niektórych ocen pogłębiło to tylko ogólny chaos.

   MSZ RP popiera rozwój stosunków ekonomicznych z KRLD, uważając jednakże, iż potencjalni polscy partnerzy handlowi lub inwestorzy winni przed podjęciem decyzji uwzględniać bardzo daleko idące ryzyko.

   Z uwagą obserwujemy i na bieżąco analizujemy wydarzenia w Korei Północnej. Uważamy, iż w aktualnej sytuacji, napięć politycznych i militarnych na Półwyspie Koreańskim, trudno byłoby formułować ˝program wspierania przedsiębiorstw w zakresie szeroko zakrojonej współpracy ekonomiczno-handlowej pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Koreą Północną˝.

   Z wyrazami szacunku

   Minister

   Włodzimierz Cimoszewicz

   Warszawa, dnia 28 lipca 2003 r.