IV kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -
na interpelację nr 2857
w sprawie zmiany wysokości wypłaty świadczeń pieniężnych na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka przebywającego w rodzinie zastępczej, spokrewnionej z dzieckiem
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację poselską pana Mirosława Pawlaka, złożoną dnia 13 lutego 2003 r. do pana Leszka Millera, prezesa Rady Ministrów, w sprawie zmiany wysokości wypłaty świadczeń pieniężnych na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka przebywającego w rodzinie zastępczej, spokrewnionej z dzieckiem, uprzejmie informuję.
Art. 33g ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej, zawarty w DzU z 2000 r. nr 19, poz. 238, uzależnił wysokość udzielanej pomocy na częściowe pokrycie kosztów utrzymania każdego dziecka w rodzinie zastępczej, która na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może być zobowiązana do dostarczania środków utrzymania, od dochodu rodziny. Taka zmiana przepisów prawa wydawała się uzasadniona ze społecznego punktu widzenia z uwagi na to, że dziecko jest pod opieką najbliższej rodziny, która ma obowiązek łożyć na utrzymanie dziecka.
Rzecznik praw obywatelskich zakwestionował zapis art. 33g ust. 1 wyżej powołanej ustawy w zakresie wysokości przyznawanej pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania i wychowania dziecka od dochodu rodziny oraz innych przepisów ustawy zawierających to rozróżnienie, tj. art. 33g ust. 6 pkt 1 i art. 33p ust. 10 pkt 1, a także wydanych na ich podstawie rozporządzeń, i uznał je za niezgodne z konstytucją, i dnia 2 stycznia 2001 r. złożył do Trybunału Konstytucyjnego wniosek w tej sprawie.
W związku z tym wprowadzono nowe uregulowania prawne dotyczące rodzin zastępczych. Zgodnie z obecnie obowiązującym stanem prawnym, nastąpiło zrównanie wysokości udzielanej pomocy dla dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych spokrewnionych i niespokrewnionych w ten sposób, że przy przyznawaniu pomocy pieniężnej dla dzieci przebywających we wszystkich typach rodzin zastępczych bierze się pod uwagę tylko dochód dziecka.
Takie rozwiązania prawne wydają się być optymalne, bowiem przyznawana pomoc dla dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych nie pokrywa w pełni kosztów utrzymania dziecka, jest ona jedynie pomocą na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka i rodziny spokrewnione z dzieckiem ponoszą część kosztów związanych z jego utrzymaniem.
Należy również zauważyć, że choć rodziny spokrewnione są najbliższe dziecku, nie są jednak jego rodzicami biologicznymi i poza otrzymaną pomocą finansową podejmują ogromny trud i wysiłek związany z wychowaniem dzieci.
Wyższym finansowaniem objęto dzieci w wieku przedszkolnym, gdyż przy wysokich odpłatnościach za przedszkole rodzice zastępczy często rezygnowali z posyłania dzieci do przedszkola, ograniczając tym samym możliwość stymulacji rozwoju dzieci.
Jednocześnie informuję, że Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w dalszym ciągu podejmuje działania mające na celu opracowanie najbardziej optymalnych zasad funkcjonowania rodzin zastępczych. Dlatego też duży nacisk kładziemy na odpowiedni dobór kandydatów do prowadzenia rodzinnej opieki zastępczej, ich profesjonalne szkolenie oraz sprawowanie właściwej opieki nad dziećmi umieszczonymi w rodzinach zastępczych. Z doświadczeń nabytych w trakcie realizacji przez pomoc społeczną zadania prowadzenia rodzin zastępczych wynika, że należy szukać rozwiązań, które zminimalizują skutki pobytu dzieci poza rodziną biologiczną.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Jolanta Banach
Warszawa, dnia 11 marca 2003 r.