IV kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 6045
w sprawie aktualizacji wyceny prawa użytkowania wieczystego w przypadkach, gdy wartość nieruchomości gruntowej na dzień aktualizacji opłaty rocznej jest niższa niż ustalona w drodze przetargu
W odpowiedzi na interpelację Pana Posła Jana Łącznego przekazaną pismem SPS-0202-6045/03 z dnia 30.12.2003 r. w sprawie dotyczącej aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego gruntów uprzejmie udzielam wyjaśnień w tym zakresie.
Stosownie do treści przepisu art. 71 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543, z późn. zm.) za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się opłatę pierwszą oraz opłaty roczne, z tym zastrzeżeniem, że opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione to prawo. Natomiast wysokość opłat rocznych zależna jest od celu, na jaki nieruchomość gruntowa została oddana.
Ponadto w przypadku, gdy wartość nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste ulegnie zmianie, opłata roczna może być aktualizowana, jednak nie częściej niż raz w roku. Zasadniczą przesłanką od ustalenia nowej wysokości opłaty rocznej jest zmiana wartości nieruchomości określona na dzień aktualizacji tej opłaty. Jednak od tej zasady ustawodawca w art. 77 ust. 2 wprowadził odstępstwo polegające na zaniechaniu dokonywania aktualizacji opłat rocznych w sytuacjach, gdy wartość nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste na dzień aktualizacji byłaby niższa od ceny tej nieruchomości ustalonej w drodze przetargu, którego celem jest przede wszystkim uzyskanie najwyższej ceny. A zatem przepis ten znajdzie zastosowanie w sytuacjach, gdy nabywca nieruchomości gruntowej oddawanej w użytkowanie wieczyste gotów będzie w przetargu zaoferować cenę przewyższającą wartość tej nieruchomości. Oferowana cena stanowi bowiem zewnętrzny wyraz wartości tej nieruchomości. Najczęściej przypadki takie mają miejsce w odniesieniu do nieruchomości atrakcyjnie usytuowanych oraz gdy mamy do czynienia z dążeniem do wygrania przetargu za wszelką cenę.
Zaoferowana przez uczestnika przetargu najwyższa cena stanowi podstawę do ustalenia wysokości pierwszej opłaty oraz opłat rocznych. Zarówno jednorazowa pierwsza opłata (w wysokości wyższej, niż wynikałoby z rzeczywistej wartości nieruchomości) oraz kolejne ˝zawyżone˝ opłaty roczne są niewątpliwie korzyścią dla właściciela nieruchomości. Wyłoniony w przetargu nabywca prawa użytkowania wieczystego jednak nie może się zasłaniać brakiem wiedzy zarówno co do istnienia samego obciążenia ww. opłatami oraz o ich wysokości. Właściwy organ - przystępując do procedury oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste - ma obowiązek sporządzić i podać do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości, w którym znajdą się zapisy dotyczące m.in. wysokości stawek procentowych opłat z tytułu użytkowania wieczystego, terminów ich wnoszenia oraz zasad aktualizacji. Powyższe informacje winny być zawarte także w ogłoszeniu o przetargu, które także podlega wywieszeniu w siedzibie właściwego urzędu, a informacja o jego ogłoszeniu podawana jest do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. Wynika to z przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz jednego z przepisów wykonawczych do tej ustawy, czyli rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania przetargów na zbycie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy (Dz. U. Nr 9, poz. 30, z późn. zm.).
Mając powyższe na uwadze, stwierdzam, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami możliwa będzie aktualizacja opłaty rocznej, dopiero gdy wartość nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste przekroczy cenę nieruchomości ustaloną w drodze przetargu. W pozostałych przypadkach aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej nie dokonuje się. Sytuacja ta jednak zmieni się po wejściu w życie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Zgodnie ze znowelizowaną treścią przepisu art. 77 ust. 2 - w przypadku nieruchomości gruntowych oddawanych w użytkowanie wieczyste na cele mieszkaniowe w drodze przetargu - aktualizacja opłat rocznych będzie możliwa po 5 latach, licząc od dnia zawarcia umowy oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste.
Podsekretarz stanu
Marek Bryx
Warszawa, dnia 16 stycznia 2004 r.