IV kadencja

Zapytanie nr 1783

do ministra zdrowia

w sprawie zmian w systemie orzekania o niezdolności do pracy

   Szanowny Panie Marszałku! Problemy związane z uzyskaniem prawa do renty z powodu niezdolności do pracy wywołują wiele emocji wśród społeczeństwa.

   W ciągu ostatnich 10 lat trzykrotnie spadła w Polsce liczba rent przyznanych z tytułu niezdolności do pracy. W 1992 r. przyznano 241,2 tys. rent z tytułu niezdolności do pracy, ale w 2002 r. zaledwie 78,3 tys. Nie oznacza to, że polskie społeczeństwo jest zdrowsze, a jedynie uległy zmianie przepisy stanowiące podstawę do ubiegania się o rentę. W Polsce przez 15 lat, do czasu wejścia w życie reformy emerytalnej, funkcjonowały trzy grupy inwalidzkie. Nim zlikwidowano podział na grupy, GUS w 1996 r. policzył Polaków według wieku i kategorii niepełnosprawności. Okazało się wówczas, że 3% Polaków posiada pierwszą grupę inwalidzką, 5,6% - drugą, zaś 5,5% - trzecią. Jednocześnie z danych GUS wynikał katastrofalny stan zdrowia Polaków.

   Obecnie obowiązujący system orzecznictwa o niezdolności do pracy jest korupcjogenny. Oceny dokonuje jednoosobowo lekarz orzecznik ZUS, który nie ocenia stanu zdrowia osoby ubiegającej się o rentę, lecz zdolność do pracy. Co więcej, w czasie orzeczenia w gabinecie jest tylko lekarz i ubiegający się o rentę. Lekarze orzecznicy ZUS zmuszają do pracy osoby chore, które nie są w stanie samodzielnie poruszać się lub też samodzielnie się obsługiwać. Kwestionują zasadność zwolnień lekarskich wystawionych nawet przez lekarzy specjalistów. Z góry traktują osoby ciężko chore, jak oszustów, którzy chcą wyłudzić z ZUS pieniądze, tak jakby nie płaciły one stosownej składki ubezpieczeniowej.

   Z tego tylko powodu konieczne jest jak najszybsze wejście w życie dwuinstancyjnego sposobu orzekania o niezdolności do pracy. Inaczej ludzie faktycznie chorzy nie będą mieć z czego żyć, zaś zamożni, których stać na łapówkę, będą otrzymywać renty z ZUS.

   W związku z powyższym zapytuję pana ministra: Jakie zmiany zamierza wprowadzić w celu uzdrowienia polskiego systemu orzekania o niezdolności do pracy?

   Poseł Waldemar Borczyk

   Warszawa, dnia 20 maja 2003 r.