IV kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 1018

w sprawie wysyłania przez Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA swoim klientom wyciągów bankowych informujących o wpłacie emerytur i rent na ich konta

   Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do pisma o sygn. SPS-0203-1018/02, przekazującego zapytanie poseł na Sejm RP pani Renaty Szynalskiej w sprawie wysyłania przez Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA swoim klientom wyciągów bankowych informujących o wypłacie emerytur i rent na ich konta, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

   Na wstępie należy podkreślić, że w obowiązującym systemie prawnym brak jest uregulowań określających formę, w jakiej powinno zostać potwierdzone przekazanie uprawnionemu świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego. Minimalny zakres treści tego potwierdzenia wynika z przepisu art. 41 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 137, poz. 887, z późn. zm.), zgodnie z którym, w przypadku pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne z emerytur i rent, płatnik składek na dowodzie potwierdzającym kwotę przekazanej emerytury lub renty przekazuje, co miesiąc, emerytowi lub renciście informacje o pobranej składce oraz symbol kasy chorych, do której przekazywana jest składka. W związku z tym uznać należy, że o ile dowód potwierdzający kwotę przekazanej emerytury lub renty (bez względu na formę - czy to przekazu pocztowego, czy wyciągu z konta bankowego) zawiera powyższe dane, spełniony zostanie ciążący na płatniku składek obowiązek z art. 41 ust. 10 ww. ustawy.

   Zasady przyznawania świadczeń emerytalnych i rentowych funkcjonariuszom Policji określa ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (DzU nr 53, poz. 214, z późn. zm.). W oparciu o przepis art. 44 ust. 1 powyższej ustawy Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA dokonuje wypłat świadczeń emerytalnych i rentowych w dwóch formach: na wniosek osoby uprawnionej - na jej rachunek bankowy - albo do rąk osoby uprawnionej - za pośrednictwem poczty. Do niedawna w obydwu przypadkach wykorzystywano dokumenty papierowe, a wśród nich przekaz emerytalno-rentowy, którego część nazywaną odcinkiem otrzymywał - za pośrednictwem banku lub poczty - świadczeniobiorca. Jednakże od początku 2000 r., najpierw pojedyncze oddziały banków, a następnie banki (PKO BP, PKO SA, Invest Bank, Bank Zachodni itd.) zaczęły odmawiać przesyłania świadczeniobiorcom ZER MSWiA, pobierającym emerytury i renty za ich pośrednictwem, tzw. odcinków przekazu. W pismach odmawiających wykonywania tej usługi (kierowanych do kierownictwa ZER MSWiA) banki powoływały się m.in. na wprowadzenie automatyzacji procesu drukowania i wysyłania wyciągów, zaprzestanie obsługi rozrachunków w dotychczas stosowanym systemie ˝Sybir˝ i przejście na dokonywanie rozliczeń w formie elektronicznej. Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA podjął kroki mające na celu przywrócenie dotychczasowej praktyki, jednakże korespondencja z poszczególnymi bankami nie przyniosła pożądanego rezultatu.

   W świetle obowiązujących przepisów odcinek przekazu nie jest dokumentem niezbędnym do korzystania przez emerytów i rencistów z różnego rodzaju ulg i świadczeń zdrowotnych. Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA poinformował właściwe instytucje, tj. wszystkie kasy chorych, Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie oraz instytucje zarządzające transportem miejskim w poszczególnych miastach całego kraju o innych, poza odcinkiem przekazu, dokumentach poświadczających status emeryta-rencisty policyjnego (legitymacja emeryta-rencisty, zaświadczenie wydane przez organ emerytalny, wtórnik operacji bankowej, wyciąg bankowy). Dowodem na uwzględnianie przez ww. instytucje przedmiotowych dokumentów jest fakt, iż obecnie świadczeniobiorcy policyjni jedynie sporadycznie zgłaszają do organu emerytalnego utrudnienia w korzystaniu z uprawnień przysługujących emerytom i rencistom, mogące wynikać z braku odcinka przekazu. Podkreślić należy, iż w każdym takim przypadku ZER MSWiA niezwłocznie podejmuje interwencję.

   Informuję ponadto, iż zarówno Branżowa Kasa Chorych, do której należy zdecydowana większość świadczeniobiorców policyjnych, jak i kasy regionalne przesłały do ZER MSWiA zapewnienia o honorowaniu zarówno zaświadczeń wydawanych przez organ emerytalny, jak i wyciągów bankowych jako dokumentów uprawniających do leczenia. Można zatem stwierdzić, iż odcinek przekazu nie jest dokumentem niezbędnym do korzystania z uprawnień emeryta i rencisty policyjnego.

   Ustosunkowując się do zawartej w piśmie pani poseł propozycji, aby - w związku z rozbieżnością stanowisk reprezentowanych w przedmiotowym zakresie przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz rzecznika praw obywatelskich - wystąpić do Naczelnego Sądu Administracyjnego o ˝wydanie wykładni prawnej˝ w omawianej sprawie, należy zwrócić uwagę, że zarówno przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, jak również ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (DzU nr 74, poz. 368, z późn. zm.) nie przewidują takiej instytucji. W świetle art. 16-18 cyt. ustawy Naczelny Sąd Administracyjny jest bowiem uprawniony do:

   - orzekania w sprawie skarg na wskazane w ustawie akty i czynności administracyjne, określone uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego i organów administracji rządowej oraz na akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego,

   - rozpoznawania skarg na bezczynność organów w postępowaniu administracyjnym,

   - rozstrzygania, w określonych przypadkach, sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej, a także między samorządowymi kolegiami odwoławczymi,

   - udzielania odpowiedzi na pytania prawne przedstawione do rozstrzygnięcia przez samorządowe kolegia odwoławcze.

   Pragnę poinformować, mając na względzie powyższe unormowania, że podjęcie przez ministra spraw wewnętrznych i administracji działań w proponowanym kierunku nie jest możliwe.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Zenon Kosiniak-Kamysz

   Warszawa, dnia 2 października 2002 r.