IV kadencja
Odpowiedź ministra rolnictwa i rozwoju wsi
na interpelację nr 4835
w sprawie nieprawidłowości w gospodarowaniu niektórych dzierżawców na gruntach Agencji Nieruchomości Rolnych
Odpowiadając na interpelację Posła na Sejm Pana Stanisława Żelichowskiego w sprawie ˝nieprawidłowości w gospodarowaniu przez niektórych dzierżawców na gruntach Agencji Nieruchomości Rolnych˝ (nr SPS-0202-4835/03), w oparciu o informacje przedstawione przez Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Odnosząc się do pytań, ˝Czy znane są resortowi praktyki dzierżawienia gruntów Agencji Nieruchomości Rolnych i organizowania na nich legalnych bądź nielegalnych składowisk odpadów komunalnych i innych? Jaka jest skala tego problemu? Ile składowisk odpadów zorganizowano na gruntach ANR?˝, uprzejmie wyjaśniam, iż Agencja Nieruchomości Rolnych wydzierżawia nieruchomości rolne w celu prowadzenia na nich działalności gospodarczej i dzierżawca nie może zmieniać przeznaczenia części lub całości przedmiotu umowy bez jej zgody.
W umowach dzierżawy zawarte są postanowienia stanowiące, iż w przypadku używania przedmiotu dzierżawy niezgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki, a w szczególności niewłaściwego wykorzystania gruntów rolnych w trakcie trwania dzierżawy, Agencja może rozwiązać zawartą umowę.
Agencja nie wydzierżawia gruntów w celu prowadzenia składowisk odpadów. Grunty, które w planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczone są pod wysypiska, mogą być, w myśl ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (jedn. tekst Dz.U. z 2001 r., Nr 57, poz. 603, z późn. zm.), przekazane nieodpłatnie na rzecz gminy na jej wniosek w celu wykonywania zadań własnych, do których należy również utylizacja odpadów. Występują natomiast wypadki, iż dzierżawca w ramach prowadzenia racjonalnej gospodarki rolnej na wydzierżawionych nieruchomościach, po uzyskaniu stosownych zezwoleń, składuje odpady pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego pochodzące z jego gospodarstwa, które w późniejszym czasie wykorzystywane są do ich rolniczego zagospodarowania.
Tworzenie nielegalnych składowisk odpadów dotyczy zwłaszcza odpadów komunalnych i jest zjawiskiem występującym nie tylko na nieruchomościach Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. W razie stwierdzenia istnienia składowiska odpadów na dzierżawionej nieruchomości Agencja w ramach nadzoru nakazuje dzierżawcy likwidację takiego składowiska pod rygorem rozwiązania umowy dzierżawy. W przypadku nielegalnych składowisk utworzonych przez nieznanych sprawców na nieruchomościach oczekujących na rozdysponowanie ich likwidacja prowadzona jest na koszt Agencji. Należy podkreślić, iż nieprawidłowości tego typu na gruntach Zasobu mają charakter incydentalny.
Odpowiadając na pytania, ˝Ilu dzierżawców gruntów ANR zamieszkuje w Warszawie i innych wielkich miastach w istotnym oddaleniu od dzierżawionych gruntów? Jaki jest ich udział w zagospodarowaniu tych ziem i jaka efektywność?˝, wyjaśniam, iż zgodnie z informacjami przedstawionymi przez Prezesa ANR - według szacunkowych danych - około 800 umów dzierżawy zawartych zostało z osobami fizycznymi zameldowanymi w Warszawie lub osobami prawnymi mającymi siedzibę firmy w Warszawie albo w innych większych miastach (zwłaszcza wojewódzkich), co stanowi ok. 0,54% ogólnej liczby umów dzierżawy. Dane te dotyczą również mieszkańców większych miast, którzy wydzierżawili nieruchomości położone w pobliżu ich miejsca zameldowania.
Natomiast odnosząc się do pytań ˝Jak często w umowach dzierżawnych używane są na ogół niestosowane mierniki miar i wag, np. decytony˝? Czy ich zastosowanie nie jest formą matactwa dla zdeprymowania części uczestników przetargów ich niewiedzą znaczenia tych wymyślnych określeń i wyeliminowania z walki przetargowej?˝, należy podnieść, iż zgodnie z art. 39a ust. 2 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa Agencja Nieruchomości Rolnych we wszystkich umowach dzierżawy określa należność z tytułu czynszu dzierżawnego jako równowartość pieniężną ilości pszenicy. Stosowana przez Agencję jednostka miary pszenicy - decytona (dt) jest legalną jednostką miary. Art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach (Dz.U. Nr 63, poz. 636, z późn. zm.) wprowadził obowiązek stosowania legalnych jednostek miar, przy wyrażaniu wartości wielkości fizycznych m.in. w gospodarce. Ponadto w ustawie tej zdefiniowano legalne jednostki miar, których stosowanie jest nakazane lub dopuszczone. W rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 maja 2003 r. w sprawie legalnych jednostek miar (Dz.U. Nr 103, poz. 954) tona jest jednostką miary masy dopuszczoną do stosowania, oznaczającą 1000 kg, natomiast przedrostek decy oznacza 0,1 i służy do tworzenia dziesiętnych podwielokrotności jednostek miar. W związku z powyższym 1 decytona to jedna dziesiąta tony, czyli 100 kilogramów, zwana też kwintalem i miary te, jak mi wiadomo, są powszechnie używane przez rolników.
Natomiast odnosząc się do sytuacji opisanej przez Pana Posła, dotyczącej nieprawidłowości w gospodarowaniu nieruchomością wchodzącą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, oznaczoną jako działka nr 221/8 o pow. 25,20 ha, położoną w obrębie Klon, gm. Rozłogi, uprzejmie informuję, iż zapoznałem się zarówno z procedurą jej wydzierżawienia, jak i z działaniami Agencji podejmowanymi w celu przymuszenia dzierżawcy do dotrzymania warunków umowy. Działania te uznaję za zgodne z obowiązującymi przepisami prawa i wobec powyższego na obecnym etapie nie widzę powodów do interwencji.
Szczegółowe naświetlenie tej sprawy zostało przedstawione Panu Posłowi w piśmie Dyrektora Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych w Olsztynie z dnia 2 października br. skierowanym do Pana Posła.
Minister
Wojciech Olejniczak
Warszawa, dnia 21 listopada 2003 r.