IV kadencja

Interpelacja nr 5635

do ministra skarbu państwa

w sprawie Fabryki Śrub w Łańcucie ˝Śrubex˝ SA

   Szanowny Panie Ministrze! Dziesięć lat temu, tj. w 1993 roku, Sejm uchwalił ustawę o Narodowych Funduszach Inwestycyjnych. Wówczas władza rządząca przekonywała, że to najlepszy sposób na prywatyzację polskiej gospodarki. Wmawiano społeczeństwu, że będzie miało ono realny wpływ na gospodarowanie majątkiem narodowym. Na potwierdzenie tego każdy obywatel mógł otrzymać powszechne świadectwo udziałowe za jedyne 20 zł.

   Patrząc z perspektywy 10 lat, widać, że taka ˝prywatyzacja˝ przysłużyła się tylko do wzbogacenia kilku tysięcy osób. Wydrenowano firmy stanowiące 10% całego majątku narodowego państwa. Wiele z nich upadło, kolejne chylą się ku upadłości. Można dzisiaj powiedzieć, co było również do przewidzenia wcześniej, że NFI stworzono po to, by kilka tysięcy osób dorobiło się fortun.

   Tym antynarodowym programem zniszczono olbrzymi majątek narodowy. Wypompowano pieniądze z firm do kieszeni prywatnych. Zarządy firm stały się niewolnikami funduszy i firm zarządzających.

   Właścicielami sporej części majątku stały się - można użyć tego określenia - grupy przestępcze.

   Do 15 NFI przeznaczono ponad 512 jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Fundusze miały dbać o ich rozwój, zwiększać ich rentowność i mądrze prywatyzować. Do tej pory z tych firm, które weszły do NFI, po 1/5 nie ma ani śladu. Z pozostałych większość znajduje się już na skraju bankructwa. Z około 500 tys. pracowników w firmach, które weszły do NFI, obecnie utrzymało się nieco ponad 100 tys., a zwolnienia nadal postępują.

   Z raportu Najwyższej Izby Kontroli przedstawionego na miesiąc grudzień 2001 r. z przeprowadzonej kontroli NFI, który otrzymaliśmy, wynika, że 15% majątku prywatyzowanych firm, niezależnie od wyniku ich działalności, zainkasowały firmy zarządzające. Z majątku narodowego wniesionego do NFI na ok. 7 miliardów zł pozostało ok. 2 miliardy zł. Skarb Państwa poniósł dodatkowo koszty ok. 400 mln zł.

   Konkluzja raportu NIK jest następująca: dotychczasowa działalność funduszy wskazuje na scenariusz likwidacyjny, mający na celu maksymalizację zysku właścicieli firm zarządzających, oraz stwierdza się, że NFI było programem chybionym i najdroższą formą prywatyzacji w Polsce po 1989 roku.

   Panie Ministrze! Ja jestem posłem z województwa podkarpackiego i chcę podkreślić, że to województwo zostało również znacznie dotknięte negatywnymi skutkami NFI. Z 34 prywatyzowanych w ramach NFI podkarpackich przedsiębiorstw nie ma już sześciu, a zagrożone są następne. Między innymi Fabryka Śrub ˝Śrubex˝ w Łańcucie, która do tej pory nieźle prosperuje. Powodem obaw są niezrozumiałe dla ponad 800-osobowej załogi działania Narodowego Funduszu Inwestycyjnego, do którego należy ˝Śrubex˝. Pracownicy alarmują, że w firmie zaczyna panować chaos i dezorganizacja, wskazująca na przykład podobnej fabryki w Żywcu, która upadła na skutek nieprzemyślanych działań NFI.

   Biorąc pod uwagę konkluzję NIK o scenariuszu likwidacyjnym funduszy i maksymalizacji zysku właścicieli firm zarządzających oraz nieuzasadnione zmiany Zarządu w fabryce ˝Śrubex˝, rodzą się wątpliwości co do dalszych planów związanych z fabryką.

   Do czasu Walnego Zgromadzenia oraz posiedzenia Rady Nadzorczej odbytego 17 czerwca 2003 roku Spółka funkcjonowała bez zakłóceń, a założone w planie zadania zatwierdzone przez RN były realizowane terminowo. Efektem dobrze dotychczas kierowanej pracy firmy są korzystne wyniki ekonomiczne. Plany produkcji sprzedaży zostały wyraźnie przekroczone przy pełnym obciążeniu maszyn i posiadaniu nadkompletu zamówień, co stwarzało konieczność prac nawet w nadgodzinach.

   Pozyskanie przez Zarząd większego, niż planowano, portfela zamówień upoważniło do zapobieżenia zwolnieniu kilkudziesięciu pracowników firmy, co wymuszała Rada Nadzorcza, upatrując w tym obniżkę kosztów.

   Przy wysokim tempie produkcji towarzyszyła wysoka jakość wyrobów (znikomy procent reklamacji). Pozytywny wynik firmy nie jest przypadkowy. W pierwszym półroczu 2003 zrealizowano szereg zadań przewidzianych w planie inwestycyjnym, ˝Śrubex˝ jest znany z wiarygodności pod każdym względem, a mianowicie: nigdy nie zalegał z płatnościami podatkowymi względem państwa, wszelkie zobowiązania wobec ZUS są regulowane na bieżąco, zobowiązania wobec kontrahentów są zawsze płacone terminowo, nie posiada kredytów długoterminowych, zawsze posiadał pełną płynność finansową, nie posiada żadnych długów. Aktualny zysk brutto po 9 miesiącach sięga kilku milionów PLN.

   Fabryka Śrub w Łańcucie ˝Śrubex˝ jest jak ostatni bastion w tej branży, której udało się przejść bez strat finansowych całą dekadę ponad 10 lat, produkując wyrób polski o standardzie jakości światowej znany prawie na całym świecie. Może być nielicznym przykładem pozytywnym w gospodarce naszego kraju.

   Niespodziewana i nieoczekiwana zmiana składu Zarządu Spółki budzi wiele wątpliwości. Trudno zrozumieć również to, iż warunki nowego Zarządu płacowe i pochodne (mieszkania, samochody) zostały prawie podwojone w stosunku do angażów byłego Zarządu. W okresie od powołania nowego Zarządu do chwili obecnej nie zostały podjęte żadne znaczące gospodarczo dla spółki ˝Śrubex˝ decyzje. Poprzedni Zarząd zapewnił pełny portfel korzystnych zamówień, zabezpieczających prace fabryce do końca roku.

   Obawy o Fabrykę Śrub w Łańcucie biorą się między innymi z tego, że Śrubexem w Łańcucie zarządza firma PZU NFI Management Sp. z o.o., która zarządzała również takimi firmami, jak: Resbud, Conres, Instal, które były znane jako dobrze funkcjonujące, a praktycznie zostały wyeliminowane z rynku wskutek niewłaściwej polityki zarządzania przez tę firmę.

   Szanowny Panie Ministrze! Jeżeli taka firma, jak Fabryka Śrub w Łańcucie ˝Śrubex˝ SA, która dała sobie radę w bardzo trudnych uwarunkowaniach gospodarki wolnorynkowej i do dzisiaj dobrze prosperuje, uzyskując znaczące wyróżnienia na forum regionalnym i krajowym, podzieli los firm, które już upadły lub są w stanie upadłości z przyczyny nierozsądnej polityki NFI podyktowanej partykularnymi interesami jakiejś grupy nieodpowiedzialnych ludzi - kto za to odpowie?

   Na dzień dzisiejszy Ministerstwo ma wpływ na zarządzanie ˝Śrubexem˝ w sposób bezpośredni, ponieważ posiada 25% udziałów w Fabryce ˝Śrubex˝, oraz w sposób pośredni, gdyż jest jeszcze większościowym (55,09% akcji) właścicielem PZU SA, który z kolei kontroluje 100% udziałów w firmie zarządzającej PZU NFI Management Sp. z o.o.

   W związku z tym odpowiedzialność za Fabrykę Śrub w Łańcucie ˝Śrubex˝ SA na dzień dzisiejszy ciąży na Ministerstwie Skarbu Państwa. Dlatego pytam Pana Ministra:

   Jakimi przesłankami kierował się Zarząd firmy zarządzającej PZU NFI Management Sp. z o.o. przy podjęciu decyzji o zmianie byłego Zarządu Fabryki?

   Czy Pan Minister wziął na siebie odpowiedzialność za nowy Zarząd i czy potrafi Pan zapewnić to, że ten Zarząd pokieruje decyzjami w firmie tak, że ona będzie nadal dobrze prosperować?

   Proszę podać skład obecnego Zarządu oraz poprzednie miejsca pracy i pełnione przez te osoby funkcje. Apanaże nowego Zarządu zostały zwiększone - czy umowa o wynagrodzenie jest powiązana z wynikami finansowymi w sposób, który by wiązał to wynagrodzenie z osiąganymi wynikami ekonomiczno-finansowymi fabryki?

   Minister Skarbu Państwa podaje, że NFI zostały powołane na okres 10 lat, czyli do końca 2004 roku. Z doniesień prasowych wynika, że PZU obiecuje sprzedać Fundusze do końca bieżącego roku. W raporcie Najwyższej Izby Kontroli po przeprowadzonej kontroli NFI czytamy, cytuję: ˝dotychczasowa działalność funduszy wskazuje na scenariusz likwidacyjny, mający na celu maksymalizację zysku właścicieli firm zarządzających˝. Ponadto działania Zarządu PZU NFI Management (firmy zarządzającej II, IV i IX NFI) są niejasne i tajemnicze.

   Dlatego pytam Pana Ministra: Czy nie jest tak, że działania firmy zarządzającej PZU NFI Management sprowadzają się do chęci przejęcia przez małą grupę ludzi paru dobrych spółek portfelowych, między innymi Fabryki Śrub w Łańcucie ˝Śrubex?

   Jakie dotychczas wpłynęły oferty zakupu Fabryki Śrub w Łańcucie ˝Śrubex˝? Jeżeli Pan Minister uważa, że ujawnienie ich mogłoby przynieść negatywne skutki dla Fabryki ˝Śrubex˝, to proszę o nieudzielanie odpowiedzi na to pytanie w formie publicznej, a przekazanie mi jej w innej formie pisemnej.

   Z poważaniem

   Poseł Halina Murias

   Łańcut, dnia 14 listopada 2003 r.