IV kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 7208
w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu środowiskowego wymaganego do uzyskania dodatku mieszkaniowego
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację Pani Poseł Renaty Szynalskiej z dnia 13 kwietnia br. znak: SPS-0202-7208/04 w sprawie wywiadu środowiskowego wymaganego do uzyskania dodatku mieszkaniowego, uprzejmie informuję, co następuje.
Kwestia przyznawania dodatków osobom dobrze sytuowanym, co budziło sprzeciw w lokalnych społecznościach, znalazła odzwierciedlenie w przepisach zawartych w art. 7 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71, poz. 734 z późn. zm.).
Zgodnie z przepisem ust. 3 tego artykułu organ przyznający dodatek mieszkaniowy, czyli prezydent, burmistrz lub wójt może odmówić przyznania dodatku, jeżeli w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustali, że występuje rażąca dysproporcja między niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, nieuzasadniająca przyznania pomocy finansowej na wydatki mieszkaniowe.
Na podstawie upoważnienia zawartego w ust. 15 omawianego artykułu Minister Infrastruktury wydał w dniu 27 grudnia 2001 r. rozporządzenie, które określa sposób przeprowadzania wywiadu środowiskowego, wzór kwestionariusza wywiadu oraz wzór oświadczenia o stanie majątkowym wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego, a także wzór legitymacji pracownika upoważnionego do przeprowadzenia tego wywiadu (Dz. U. Nr 156, poz. 1828).
Jednocześnie informuję Pana Marszałka, że w b. Urzędzie Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast w 2003 r., opracowano projekt ustawy o zmianie ustawy o dodatkach mieszkaniowych, który w dniu 9 marca br. został przyjęty przez Radę Ministrów, a następnie skierowany do Sejmu.
Projekt ten reguluje przepisy ustawy z uwagi na zaskarżenie do Trybunału Konstytucyjnego obecnych przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych. Rzecznik Praw Obywatelskich podniósł ich niezgodność z upoważnieniem ustawowym.
Ponadto dokonano zmian redakcyjnych i uściślających niektórych przepisów, wynikających ze zgłaszanych przez zainteresowanych wątpliwości odnośnie do ich stosowania. Dotyczy to również wywiadu środowiskowego i wykorzystania tego rozwiązania dla uszczelnienia systemu i racjonalizacji wykorzystania środków.
W związku z powyższym w stosunku do postawionych pytań przedstawiam następujące stanowisko.
Ad 1. Mając na uwadze zgłaszane wątpliwości interpretacyjne do przedmiotowego przepisu w art. 7 ust. 4 ustawy zaproponowano w omawianym wyżej projekcie zmiany ustawy skreślenie wyrazu ˝socjalny˝.
Należy także dodać, że gdyby ustawodawca miał zamiar upoważnić do przeprowadzania wywiadów środowiskowych jedynie pracowników socjalnych, o których była mowa w b. ustawie z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej ( tekst jednolity Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414 z późn. zm.), to równocześnie nie upoważniałby w art. 7 ust. 15 ustawy o dodatkach mieszkaniowych ministra właściwego do spraw gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej do określenia wzoru legitymacji pracownika upoważnionego do przeprowadzenia wywiadu, bowiem pracownik socjalny z ustawy o pomocy społecznej już posiada stosowną legitymację. Zgodnie bowiem z art. 43 ust 6a ww. ustawy o pomocy społecznej minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego został zobowiązany m.in. do określenia wzoru legitymacji pracownika socjalnego. Upoważnienie ustawowe w tym przypadku jednoznacznie określa, iż chodzi o pracownika socjalnego, podczas gdy upoważnienie z ustawy o dodatkach mieszkaniowych mówi tylko o pracowniku.
Nie można także podzielić opinii, iż przepisy o wywiadzie środowiskowym ingerują w strefę prywatności obywateli, bowiem należy zauważyć, iż tylko wnioskodawca ubiegający się o dodatek mieszkaniowy musi się liczyć z tym, że jest zobowiązany do ujawnienia w pełni swojego stanu majątkowego oraz innych członków gospodarstwa domowego.
Należy także uwzględnić okoliczność, że system dodatków mieszkaniowych funkcjonuje prawie 10 lat i pracownicy prowadzący sprawy dodatków mieszkaniowych, w tym zatrudnieni w innych jednostkach gminy niż ośrodki pomocy społecznej, posiadają odpowiednie doświadczenie, w tym do przeprowadzania wywiadów środowiskowych.
Ad 2. W świetle powyższych wyjaśnień nie podzielam opinii Pani Poseł o potrzebie modyfikacji wzoru kwestionariusza wywiadu oraz wzoru oświadczenia o stanie majątkowym wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego oraz legitymacji pracownika upoważnionego do przeprowadzenia tego wywiadu.
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Wiesław Szczepański
Warszawa, dnia 7 maja 2004 r.