IV kadencja

Odpowiedź ministra środowiska

na zapytanie nr 1597

w sprawie decyzji dotyczącej prac geologicznych związanych z możliwością składowania odpadów ciekłych w wyeksploatowanym złożu gazu ziemnego Antonin w miejscowości Mikstat Pustkowie w powiecie ostrzeszowskim

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z pismem z dnia 26 marca 2003 r., znak: SPS-0203-1597/03, w sprawie zapytania posła Andrzeja Grzyba dot. decyzji zatwierdzającej projekt prac geologicznych związanych z rozpoznaniem możliwości składowania odpadów ciekłych w wyeksploatowanym złożu gazu ziemnego ˝Antonin˝, uprzejmie informuję co następuje.

   Złoże gazu ziemnego ˝Antonin˝, zlokalizowane na terenie gminy Mikstat i Przygodzice woj. wielkopolskie, eksploatowane było w latach 1978-1999 dwoma odwiertami produkcyjnymi Antonin-2 i Antonin-3. Po zakończeniu eksploatacji złoża, na skutek sczerpania jego zasobów, odwierty zostały zlikwidowane, a grunty przekazane właścicielom.

   Wnioskiem z dnia 12 września 2002 r. firma DPV Service Sp. z o.o. w Zakęciu zwróciła się do ministra środowiska o zatwierdzenie projektu prac geologicznych związanych z rozpoznaniem możliwości składowania odpadów ciekłych w wyeksploatowanym złożu gazu ziemnego ˝Antonin˝. Spółka planuje składowanie odpadów w utworach węglanowych leżących na znacznej głębokości, ok. 1500 m, izolowanych przez nieprzepuszczalne utwory anhydrytu. Odpady płynne wtłaczane będą poprzez odwiert Antonin-3, a przewidywany zasięg dla zatłaczanych odpadów nie powinien przekroczyć 2 km. Jednakże sam projekt dotyczy jedynie wykonania prac rekonstrukcyjnych w odwiercie Antonin-3 oraz przeprowadzenia w nim badań hydrogeologicznych i geofizycznych. Projekt został pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Dokumentacji Hydrogeologicznych, działającą przy ministrze środowiska oraz w dniu 4 listopada 2002 r. uzyskał pozytywną opinię burmistrza miasta i gminy Mikstat. W związku z powyższym przedmiotowy projekt został zatwierdzony decyzją ministra środowiska z dnia 21 listopada 2002 r., znak: DG/kdh/ED/489-6415/2002, na okres do dnia 31 grudnia 2004 r. Żaden z przepisów prawnych, a w szczególności ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (DzU nr 62, poz. 627, ze zm.), nie daje podstaw do przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko umożliwiającego udział społeczeństwa w procesie wydawania decyzji zatwierdzającej projekt prac geologicznych. Efektem przeprowadzonych prac będzie sporządzona dokumentacja hydrogeologiczna określająca warunki hydrogeologiczne w związku ze składowaniem odpadów w złożu ˝Antonin˝.

   Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (DzU nr 27, poz. 96, ze zm.) prowadzenie działalności w zakresie składowania odpadów w górotworze wymaga koncesji, której udziela minister środowiska. Z wnioskiem o udzielenie koncesji, sporządzonym zgodnie z przepisami, może się zwrócić każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na podstawie ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej (DzU nr 101, poz. 1178). Wniosek powinien określać m.in. aktualne i przewidywane warunki hydrogeologiczne w związku ze składowaniem odpadów. Udzielenie takiej koncesji wymaga uzgodnienia z właściwym miejscowo wójtem, burmistrzem albo prezydentem miasta. W przypadku uzyskania koncesji przez wnioskodawcę, co może nastąpić po spełnieniu wszystkich warunków określonych prawem, jest on zobowiązany do uzyskania prawa do nieruchomości gruntowej, w granicach której ma być wykonywana zamierzona działalność. Koncesja bowiem nie narusza praw właścicieli nieruchomości gruntowych i nie zwalnia od konieczności przestrzegania przepisów dotyczących zagospodarowania przestrzennego, ochrony środowiska, gruntów rolnych i leśnych, wód oraz odpadów. W koncesji mogą być zawarte warunki dot. ochrony środowiska zaproponowane przez właściwy organ gminny uzgadniający udzielenie koncesji.

   W przypadku udzielania koncesji na składowanie odpadów w górotworze zastosowanie mają również przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Zgodnie z tą ustawą składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, zaliczono do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których nie ma obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Jednak w praktyce dla takiej działalności organ koncesyjny ustala w drodze postanowienia obowiązek sporządzenia ww. raportu, określając jednocześnie jego zakres, umożliwiając tym samym społeczeństwu udział w postępowaniu o udzielenie koncesji. Dopiero ten dokument wskazuje, z jakimi zagrożeniami dla środowiska, w tym dla form chronionego krajobrazu np. Wzgórz Ostrzeszowskich, możemy mieć do czynienia. Treść raportu i wnioski z niego wynikające są brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o udzieleniu koncesji.

   Nawiązując do przedstawionego materiału warto podkreślić nowatorski i proekologiczny charakter składowania odpadów ciekłych w wyeksploatowanych złożach węglowodorów, stanowiącego alternatywę dla składowania powierzchniowego czy też odprowadzania ścieków do wód lub do ziemi. Takie składowanie odbywa się zwykle na znacznych głębokościach, w strukturach, które do tej pory służyły jako pułapka dla gazu ziemnego lub ropy naftowej, przykrytych nadkładem nieprzepuszczalnych utworów skalnych. Oczywiście każdorazowe wytypowanie struktury i utworów geologicznych przeznaczonych do składowania powinno być poprzedzone głęboką analizą warunków geologicznych, hydrogeologicznych, geologiczno-inżynierskich, środowiskowych oraz technicznych. Taką analizę przeprowadza organ koncesyjny na etapie rozpatrywania wniosku o udzielenie koncesji.

   Dotychczas do organu koncesyjnego nie wpłynął wniosek o udzielenie koncesji na składowanie odpadów w wyeksploatowanym złożu ˝Antonin˝, ale można przypuszczać, że Spółka DPV Service, m.in. po sporządzeniu wymaganej prawem dokumentacji hydrogeologicznej, będzie ubiegać się o taką koncesję. Z chwilą wpłynięcia wniosku organ koncesyjny przeprowadzi procedurę udzielenia koncesji zgodnie z obowiązującymi przepisami, zapewniającą udział społeczeństwa oraz kompleksową ocenę przedsięwzięcia.

   Z wyrazami szacunku

   Minister

   Czesław Śleziak

   Warszawa, dnia 9 kwietnia 2003 r.