IV kadencja

Zapytanie nr 1663

do ministra zdrowia

w sprawie restrukturyzacji ratownictwa medycznego w regionie świętokrzyskim

   Szanowny Panie Ministrze! Pozwalam sobie zwrócić się do pana ministra w sprawie sytuacji, w jakiej znajduje się ratownictwo medyczne w regionie świętokrzyskim. Pilna restrukturyzacja ratownictwa w tym regionie jest celowa zarówno z punktu widzenia założeń ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, jak też jest konieczna z racji istnienia w regionie bieżących, złych rozwiązań. Główny problem dotyczy organizacji i zasad funkcjonowania wyjazdowych zespołów ratownictwa medycznego w woj. świętokrzyskim. W chwili obecnej w obszarze województwa koegzystują dwa różne modele organizacyjne ratownictwa w zakresie przedszpitalnym. W trzech powiatach województwa pomoc doraźna i transport sanitarny są zintegrowane z obszarem operacyjnym szpitalnych oddziałów ratunkowych. W szczególności ww. zasada dotyczy Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej w Sandomierzu, Opatowie i Staszowie. Na obszarze pozostałej części całego województwa działania ratunkowe są zabezpieczane w całości przez Świętokrzyskie Centrum Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego (ŚCRMiTS) z siedzibą w Kielcach.

   Zgodnie z założeniem ustawy z 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (DzU nr 113, poz. 1207) strategiczne kierunki działań MZiOS (przedstawione w ˝Narodowym programie ochrony zdrowia na lata 2002-2003˝) mają na celu zapewnienie profesjonalnych i efektywnych działań ratunkowych praktycznie w każdym punkcie kraju. Tymczasem zasady funkcjonowania ŚCRMiTS w obszarze woj. świętokrzyskiego wyraźnie pokazują podział na obszary lepsze i gorsze (prowincjonalne), co jest sprzeczne zarówno z zamysłem ustawodawcy, jak też z ww. kierunkami działań MZiOS. Organizacyjnie istnieje centralny zarząd ŚCRMiTS w Kielcach i podległa mu sieć lokalnych filii - niekiedy znacznie oddalonych od stolicy województwa. Następstwem takiej organizacji jest fakt, że nadzór zarządu w Kielcach nad efektywnością działań w wybranych filiach jest znikomym. Różnice w zakresie jakości medycznych działań ratunkowych w poszczególnych filiach są wyraźnie zaznaczone. Historia ostatnich lat pokazuje natomiast, że personalne zmiany dotyczące zarządu ŚCRMiTS, przy utrzymaniu dotychczasowego rozwiązania systemowego, nie wnoszą żadnej poprawy w zakresie jakości medycznych działań ratunkowych w podległych filiach. W obszarze woj. świętokrzyskiego powyższy fakt najdotkliwiej odczuwalny jest w powiecie Starachowice. Poważne zastrzeżenia budzi zarówno profesjonalizm medycznych działań w zakresie przedszpitalnym, jak również jakość współpracy zespołów wyjazdowych z lokalnym Szpitalnym Oddziałem Ratunkowym (SOR). Współdziałanie PZOZ w Starachowicach oraz lokalnej filii ŚCRMiTS od lat napotyka poważne bariery. Ze względu na szczególne, niżej przytoczone, uwarunkowania dotyczące Starachowic odrębność ośrodków decyzyjno-administracyjnych dla SOR-u i zespołów wyjazdowych (PZOZ i ŚCRMiTS) stanowi zaporę, nie do pokonania, dla podniesienia jakości medycznych działań ratunkowych w powiecie.

   Organizacja pomocy doraźnej w rejonie Starachowic posiada swoją specyfikę - daleką od założeń polityki MZiOS w zakresie ratownictwa medycznego.

   - Siedziba filii Pogotowia Ratunkowego w Starachowicach na przestrzeni ostatnich lat kilkakrotnie ulegała zmianie. Kolejne siedziby Pogotowia Ratunkowego, łącznie z obecną, były oddalone przestrzennie od Szpitala Powiatowego w dystansie kilku kilometrów. Powyższe fakty powodują dezorganizację obsługi medycznej pacjentów zgłaszających się do ambulatorium pomocy doraźnej. Pacjenci w stanie zagrożenia (np. kardiologicznego), trafiący do ambulatorium Pogotowia Ratunkowego w Starachowicach, muszą być odtransportowani karetką do szpitala, który jest usytuowany w zupełnie innej części miasta. Taka sytuacja znacznie wydłuża czas udzielania specjalistycznej pomocy (np. pacjentowi z zawałem serca) i przeczy planowanym zmianom organizacji ratownictwa. Dla porównania w innych powiatach woj. świętokrzyskiego filie ŚCRMiTS funkcjonują w najbliższym (ZOZ Końskie) lub bliskim (ZOZ Skarżysko-Kamienna) sąsiedztwie szpitalnych oddziałów ratunkowych.

   - Na terenie powiatu w strukturach ŚCRMiTS nie funkcjonuje ambulatorium pomocy doraźnej dla przypadków urazowych. Pogotowie Ratunkowe w Starachowicach nie wykonuje żadnych świadczeń chirurgiczno-ortopedycznych (szycie prostych ran, unieruchomienie gipsowe), natomiast wszyscy pacjenci urazowi słą kierowani do odległego o 3 km szpitala. W obszarze SOR-u Szpitala PZOZ wykonywany jest pełny zakres ambulatoryjnych świadczeń zabiegowych. Jednakże Świętokrzyska Regionalna Kasa Chorych wymuszała kontaktowanie wymienionych usług ambulatoryjnych jako porady niezabiegowe (za 35 zł), co znacząco ogranicza możliwość diagnostyki (np. radiologicznej) i pogarsza sytuację finansową szpitala. Przytoczona, niekorzystna dla PZOZ, sytuacja stanowi swoisty ewenement w skali całego woj. świętokrzyskiego.

   - Kierownictwo Pogotowia Ratunkowego w Starachowicach boryka się z poważnymi problemami w zakresie wykwalifikowanej obsady kadrowej. W efekcie powyższego działania medyczne w zespołach wyjazdowych są częstokroć podejmowane przez bardzo młodych i niedoświadczonych lekarzy, jak również przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, którzy w codziennej praktyce nie mają styczności z pacjentami w stanie zagrożenia życia. Następstwem wymienionych zadań jest częste występowanie nieprofesjonalnej obsługi medycznej i niska jakość działań medycznych podejmowanych przez pracowników lokalnej filii ŚCRMiTS.

   Pragnę nadmienić, że mając na uwadze poprawę jakości usług medycznych w zakresie obsługi przedszpitalnej oraz zgodną z duchem ustawy o PRM integrację systemu ratownictwa, podejmowane były w powiecie działania (m.in. wystąpienie do marszałka woj. świętokrzyskiego) mające na celu przejęcie przez PZOZ lokalnej filii ŚCRMiTS. Integracja zespołów wyjazdowych ze szpitalnym oddziałem ratunkowym w Starachowicach jest bezwzględnie konieczna z punktu widzenia prawidłowej obsługi przypadków urazowych i nagłych zachorowań w rejonie operacyjnym PZOZ.

   Zaznaczam, że obszar PZOZ dysponuje zarówno odpowiednią bazą diagnostyczno-terapeutyczną, jak też wystarczającymi zasobami profesjonalnych kadr medycznych, żeby zapewnić świadczenia działań ratunkowych (stacjonarnych i przedszpitalnych) na odpowiednio wysokim poziomie. PZOZ w Starachowicach posiada także odpowiednie warunki lokalowe umożliwiające stacjonowanie zespołów ratownictwa medycznego bezpośrednio przy oddziale ratunkowym.

   Podkreślenia wymaga fakt, że przejęcie filii Pogotowia Ratunkowego pozwoliłoby obniżyć koszty stałe funkcjonowania placówki. Fuzja filii ze szpitalnym oddziałem ratunkowym obniży również koszty jej obsługi administracyjnej. W chwili obecnej, być może ze względów oszczędnościowych, lokalna filia ŚCRMiTS dowozi pacjentów w ciężkim stanie często bez jakiegokolwiek zaopatrzenia (brak wkłucia dożylnego, infuzji płynów, doraźnego podania leków, intubacji dotchawiczej itp.).

   W przypadku dokonania fuzji obu jednostek ewidentne oszczędności finansowe umożliwią zwiększenie puli środków przeznaczonych na poprawę standardu obsługi medycznej pacjentów. Integracja struktur kadrowych oraz powstanie jednego ośrodka administracyjnego (dla wszystkich jednostek systemu w powiecie) umożliwią podniesienie, w sposób zdecydowany, jakości działań ratunkowych w zakresie kwalifikacji lekarskich. Ponadto przekazanie Pogotowia Ratunkowego w Starachowicach do struktur PZOZ otworzy zamkniętą dotychczas drogę do zakontraktowania zabiegowych świadczeń ambulatoryjnych de facto stale wykonywanych w obszarze SOR-u.

   Mimo podjętych szeroko zakrojonych, intensywnych starań proponowana przez PZOZ restrukturyzacja systemu ratownictwa w powiecie napotyka jednak poważne bariery. Istota wymienionych barier wydaje się mieć naturę niemedyczną. Lokalne wprowadzenie sygnowanych przez MZiOS rozwiązań dotyczących ratownictwa medycznego blokowane jest przez partykularne interesy.

   Mając na uwadze przedstawione powyżej uwarunkowania, zwracam się do pana ministra z pytaniem: Jakie działania i w jakim horyzoncie czasowym planuje podjąć kierowany przez pana resort, aby poprzez dokonanie niezbędnych zmian w organizacji medycznych działań ratunkowych na terenie woj. świętokrzyskiego podnieść ich efektywność oraz zapewnić obywatelom poczucie bezpieczeństwa w przypadku zagrożenia zdrowia i życia?

   Z poważaniem

   Poseł Andrzej Jagiełło

   Warszawa, dnia 3 kwietnia 2003 r.