III kadencja
Interpelacja nr 4589
do prezesa Rady Ministrów
w sprawie sytuacji lesbijek i gejów w Polsce
Szanowny Panie Premierze! W ostatnich miesiącach kilkakrotnie miały miejsce szeroko komentowane wydarzenia związane z organizacjami homoseksualistów: Parada Gejów w Rzymie, pech chciał zbieżna w terminie z Polską Pielgrzymką Narodową, wizyta delegacji Światowej Konferencji Gejów i Lesbijek w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, list - pytanie posła Marcina Libickiego do głównych sił politycznych w sprawie wzrastającej aktywności środowisk homoseksualnych, a także raport Komisji Zagadnień Prawnych i Praw Człowieka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.
Można to traktować w kategoriach ˝ataku na moralność i rodzinę˝, jak to czyni poseł Libicki, lub też jako próbę położenia kresu różnym rodzajom dyskryminacji, których ofiarami są homoseksualiści, jak tego chce Zgromadzenie Parlamentarne RE. Jednak zarówno przy pierwszej, jak i przy drugiej interpretacji powstaje wiele pytań, na które rząd polski powinien udzielić odpowiedzi.
Bez wątpienia sytuacja homoseksualistów w Polsce jest nie do pozazdroszczenia. 74% Polaków ma negatywny stosunek do homoseksualistów. Stosunek ten stale umacnia postawa Kościoła katolickiego uważającego homoseksualizm za ciężki grzech oraz postawa większości prawicowych polityków, z których niektórzy, nawet piastując najwyższe państwowe urzędy, potrafią nazwać homoseksualistów ˝zboczeńcami˝. Taka nagonka skutkuje wieloma dramatami, szczególnie młodych ludzi, którzy całkowicie zagubieni nie mają do kogo zwrócić się o pomoc.
Pomimo zapisów konstytucyjnych, zabraniających dyskryminacji kogokolwiek w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32.2 Konstytucji RP), homoseksualiści nie mogą w żaden sposób usankcjonować prawnie swoich stałych związków. Tym samym odebrane zostaje im prawo do wzajemnego podejmowania decyzji w sprawach zdrowotnych (np. zgoda na operację), do odwiedzin w więzieniu, wspólnego płacenia podatków czy dziedziczenia wspólnie wypracowanego majątku. Nie chroni ich również żadne prawo do podziału majątku w wypadku rozstania. Homoseksualistom nie wolno być również zawodowymi żołnierzami. Nie mają prawa do adopcji dzieci. Spotykają się na ogół z szykanami w miejscu pracy lub też są zwalniani natychmiast po ujawnieniu swoich preferencji seksualnych.
Tymczasem w większości krajów europejskich widać wyraźnie dążenie do wyeliminowania przejawów dyskryminacji ze względu na orientację seksualną. W znacznym stopniu przyczyniło się do tego orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, nadające homoseksualistom pełnię praw człowieka, o które każda osoba może się ubiegać.
W coraz większej liczbie państw regulowane są prawnie stałe związki homoseksualne, przykładem są: Dania, Hiszpania, Holandia, Szwecja, Islandia, Norwegia, Węgry, Francja, Belgia. W wielu krajach przyjęto ustawodawstwo zakazujące dyskryminacji opartej na orientacji seksualnej.
Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zaleca wprost Komitetowi Ministrów dołączenie orientacji seksualnej do motywów zabronionej dyskryminacji w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz rozszerzenie mandatu Europejskiego Komitetu ds. Walki z Rasizmem i Nietolerancją, poprzez włączenia do niego homofobii opartej na orientacji seksualnej. Zaleca również skłonienie państw członkowskich m.in. do:
1. Włączenia orientacji seksualnej jako podstawy zabronionej dyskryminacji do narodowych rozwiązań legislacyjnych.
2. Przedsięwzięcia pozytywnych środków dla zwalczania postaw homofobii, szczególnie w szkole, wśród personelu medycznego, w wojsku, Policji, poprzez edukację.
3. Przedsięwzięcia działań dyscyplinarnych wobec tych, którzy dyskryminują homoseksualistów.
4. Zapewnienia równości traktowania homoseksualistów w dziedzinie zatrudnienia.
5. Przyjęcia ustawodawstwa przewidującego rejestrację związków partnerskich.
6. Zaakceptowania prześladowania homoseksualistów jako motywu przyznania azylu.
Panie premierze, jak rząd ocenia sytuację gejów i lesbijek w Polsce? Czy w Polsce istnieje, zdaniem rządu, dyskryminacja ze względu na orientację seksualną?
Jaki jest stosunek rządu do wszystkich sześciu przedstawionych powyżej zaleceń Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy? Czy polski rząd w ramach przygotowań do członkostwa w UE zamierza zastosować się do powyższych zaleceń?
Czy rząd uważa, że w ramach edukacji szkolnej powinny być zawarte w programach nauczania rzetelne informacje dotyczące homoseksualizmu?
Jakie jest stanowisko rządu w sprawie adopcji dzieci przez homoseksualistów i związki homoseksualne?
Czy pan premier podziela zdanie posła Libickiego, jakoby wizyta delegacji Światowej Konferencji Gejów i Lesbijek w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu była ˝próbą haniebnej i odrażającej akcji politycznej˝?
Z szacunkiem
Poseł Izabella Sierakowska,
Lublin, dnia 4 września 2000 r.