III kadencja

Odpowiedź ministra skarbu państwa

na interpelację nr 6954

w sprawie prywatyzacji Zakładów Graficznych im. KEN w Bydgoszczy, Gdańsku oraz Rzeszowskich i Szczecińskich Zakładów Graficznych

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pana posła Macieja Manickiego z dnia 6 sierpnia br. (znak: SPS-0202-6954/01) w sprawie prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych graficznych uprzejmie wyjaśniam:

   Zakłady Graficzne im. Komisji Edukacji Narodowej SA w Bydgoszczy biorą udział w programie narodowych funduszy inwestycyjnych. Na mocy aktu notarialnego z dnia 12 września 1995 r. wiodący pakiet 33% akcji spółki został wniesiony do Siódmego Narodowego Funduszu Inwestycyjnego im. Kazimierza Wielkiego SA, 27% akcji zostało przekazane 14 pozostałym funduszom inwestycyjnym. Następnie 15% akcji zostało udostępnionych pracownikom spółki na podstawie art. 46 ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (DzU z 1993 r. nr 44, poz. 202, z późn. zm.), zaś skarb państwa po udostępnieniu akcji pracowniczych był właścicielem pakietu 25% akcji spółki.

   W wyniku podjęcia przez nadzwyczajne walne zgromadzenie w dniu 25 sierpnia 1998 r. uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki z prawem poboru akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy udział skarbu państwa w kapitale zakładowym zmniejszył się do 5,37% i w związku z tym od kwietnia 1999 r. w Radzie Nadzorczej brak jest przedstawiciela skarbu państwa. Ze względu na brak zainteresowania innych akcjonariuszy zwiększeniem swojego zaangażowania w kapitale zakładowym akcje serii B w całości objął Siódmy NFI im. Kazimierza Wielkiego SA, zwiększając swój udział do 85,6%.

   Zgodnie z przyjętą w programie NFI praktyką poszukiwania inwestora strategicznego dla spółki pozostają w gestii akcjonariusza wiodącego - w przypadku Zakładów Graficznych im. Komisji Edukacji Narodowej SA był nim Siódmy NFI im. Kazimierza Wielkiego SA. Fundusz wiodący, reprezentując 85,6% akcji będących jego własnością, jak również działając na podstawie pełnomocnictw udzielonych przez część funduszy mniejszościowych, prowadził negocjacje mające doprowadzić do sprzedaży większościowego pakietu akcji będącego własnością NFI. Skarb państwa, będąc jednym z wielu drobnych akcjonariuszy spółki, nie miał wpływu na decyzje dotyczące wyboru nabywcy akcji, tj. INWESTOR Sp. z o.o.

   Po zamknięciu transakcji sprzedaży przez narodowe fundusze inwestycyjne Ministerstwo Skarbu Państwa podjęło kroki zmierzające do zawarcia z inwestorem transakcji sprzedaży akcji skarbu państwa na warunkach wynikających ze statutu spółki. Jednakże ze względu na uzyskane poufne informacje o zastrzeżeniach wobec osoby inwestora, skarb państwa, pomimo zgody Rady Ministrów na sprzedaż akcji, odstąpił od realizacji złożonej przez INWESTOR Sp. z o.o. oferty odkupienia 5,37% akcji od skarbu państwa.

   W przypadku spółek z programu narodowych funduszy inwestycyjnych przy sprzedaży przez fundusze akcji nie istnieje obowiązek negocjowania pakietu socjalnego, choć w przypadku firm o dobrej kondycji finansowej zdarza się, że zawierane są zobowiązania inwestora wobec spółki lub jej pracowników. Dlatego też skarb państwa pismem z dnia 2 lutego 2001 r. zwrócił się do funduszu wiodącego o udzielenie informacji, czy umowa sprzedaży zawierała zobowiązania inwestycyjne inwestora względem spółki oraz gwarancje pracownicze.

   Pomimo wielokrotnych interwencji w tej sprawie Ministerstwo Skarbu Państwa do dnia dzisiejszego nie otrzymało odpowiedzi na to pismo.

   Rzeszowskie Zakłady Graficzne SA powstały w wyniku wniesienia przez wojewodę podkarpackiego przedsiębiorstwa państwowego Rzeszowskie Zakłady Graficzne do spółki akcyjnej, w której drugim akcjonariuszem została spółka INWESTOR Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku. W dniu 28 lutego 2000 r. postanowieniem Sądu Rejonowego w Rzeszowie spółka została wpisana do rejestru handlowego (spółka INWESTOR posiada 54,55%, skarb państwa 45,45%). W każdej formie prywatyzacji bezpośredniej minister skarbu państwa nie dokonuje wyboru, a jedynie wyraża zgodę na wydanie zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej. Inwestorów wybiera organ założycielski lub pracownicy prywatyzowanego przedsiębiorstwa, w tym przypadku spółka INWESTOR została wybrana przez wojewodę podkarpackiego.

   Przy prywatyzacji tego przedsiębiorstwa zabezpieczony został interes skarbu państwa, przedsiębiorstwa i pracowników. Spółka została zobowiązana do realizacji inwestycji na kwotę 8 mln zł w okresie 2 lat funkcjonowania spółki, a w następnych trzech do poziomu amortyzacji. Zobowiązanie to zostało obwarowane karą pieniężną na rzecz skarbu państwa płaconą przez inwestora - spółkę INWESTOR Sp. z o.o. w wysokości 100% niewykonanych inwestycji. Ponadto umowa gwarantowała 3-letni okres utrzymania zatrudnienia w spółce, a dla zabezpieczenia realizacji tego zobowiązania nałożona była kara pieniężna w wysokości iloczynu 3-krotności najniższego wynagrodzenia w gospodarce narodowej i liczby zwolnionych osób.

   Jeżeli chodzi o sytuację finansową tej spółki, to uprzejmie informuję, że w kodeksowym terminie, tj. do 30 czerwca br. nie odbyło się zwyczajne walne zgromadzenie, które m.in. winno rozpatrzyć i zatwierdzić sprawozdanie finansowe spółki za 2000 r. Rada Nadzorcza również nie zakończyła oceny wymienionego sprawozdania i innych sprawozdań podsumowujących rok obrotowy. Na sytuację tę złożyło się przedłużone przez biegłego rewidenta badanie sprawozdania finansowego, który raport i opinię w tej sprawie złożył w dniu 25 czerwca br. W dniu 25 maja br. został aresztowany przewodniczący Rady Nadzorczej pan Andrzej Maroszek, prezes spółki INWESTOR, inny zaś przedstawiciel spółki INWESTOR w Radzie Nadzorczej pan Włodzimierz Kazimierski, prezes Polskich Drukarń Dziełowych Sp. z o.o., przebywa na leczeniu szpitalnym. W pięcioosobowej Radzie Nadzorczej RZG SA trzech członków reprezentuje spółkę INWESTOR, a dwóch skarb państwa, nieobecność dwóch przedstawicieli spółki INWESTOR jest przeszkodą do odbycia posiedzenia rady. Z informacji uzyskanych od przedstawicieli skarbu państwa w Radzie Nadzorczej wynika, że raport biegłego rewidenta przedstawia szereg wątpliwości dotyczących spraw finansowych spółki, m.in. kwestie należności i innych zobowiązań od Polskich Drukarń Dziełowych. Z uwagi na wagę sprawy odnośnie do wyjaśnienia powyższych kwestii Rada Nadzorcza zawnioskowała odroczenie głosowania nad uchwałami dotyczącymi podsumowania roku obrotowego 2000 na sierpień, tj. okres zakończenia leczenia szpitalnego przez pana Włodzimierza Kazimierskiego.

   Na koniec II kw. br. spółka wykazuje pogorszenie wyników finansowych na działalności. Zobowiązania krótkoterminowe wynoszą 8872,1 tys. zł, w tym kredyty bankowe 4879,2 tys. zł, a zobowiązania z tytułu dostaw i usług 2442,7 tys. zł. Strata netto na koniec czerwca br. wykazana w sprawozdaniu F-01 wyniosła 1510,2 tys. zł, w tym strata ze sprzedaży w wys. 1112,0 tys. zł. Nadal utrzymują się niekorzystne relacje ekonomiczno-finansowe i kłopoty z płynnością finansową.

   W związku z wpłynięciem do Ministerstwa Skarbu Państwa wystąpienia związków zawodowych w sprawie łamania prawa i postanowień pakietu socjalnego w RZG SA Ministerstwo Skarbu Państwa dokonało za pośrednictwem Delegatury MSP w Rzeszowie ustaleń, w wyniku których delegatura będzie wnioskować do Departamentu Administracyjno-Budżetowego ministerstwa o obciążenie inwestora karami umownymi z tytułu niewykonania zobowiązań.

   Zakłady Graficzne w Gdańsku zostały sprywatyzowane w drodze oddania przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania spółce Atext SA w Gdańsku na podstawie umowy z dnia 3 lipca 1996 r. zawartej z ministrem kultury i sztuki. Inwestorami w spółce byli pracownicy i osoby fizyczne spoza przedsiębiorstwa państwowego - właściciele spółki Atext Sp. z o.o. Wspólników spoza przedsiębiorstwa wybierali pracownicy Zakładów Graficznych w Gdańsku. Pragnę nadmienić, że minister przekształceń własnościowych zgłaszał zastrzeżenia co do formy prywatyzacji przedsiębiorstwa - bezgotówkowego udziału inwestorów zewnętrznych w spółce Atext SA, jednakże organ założycielski nie przyjął argumentacji ministra. Z dokumentów znajdujących się w MSP nie wynika, aby wspólnikami w spółce Atext SA były osoby prawne.

   W przypadku tych zakładów w umowie o odpłatne korzystanie zagwarantowano inwestycje na poziomie 2,5 mln zł w okresie 5 lat trwania umowy (tj. do dnia 2 lipca 2001 r.) obwarowane karą pieniężną w wysokości 100% niewykonanych inwestycji. W umowie nie było zapisów dotyczących utrzymania zatrudnienia ze względu na fakt, że o udziale w spółce wspólników decydowali pracownicy prywatyzowanego przedsiębiorstwa państwowego.

   Drukarnia w Gdańsku SA jest w trudnej sytuacji ekonomiczno-finansowej. Na koniec lipca 2001 r. posiada zaległości w płatności należności do skarbu państwa z tytułu umowy o odpłatne korzystanie 2 rat (I półrocze br.). Na koniec 2000 r. strata netto wynosiła ponad 20 mln zł, a poziom zobowiązań przewyższał majątek spółki.

   Szczecińskie Zakłady Graficzne zostały sprywatyzowane w drodze sprzedaży przedsiębiorstwa - z dniem podpisania umowy w dniu 17 grudnia 1996 r. kupujący stał się właścicielem przedsiębiorstwa. Zapłata skarbowi państwa nastąpiła w całości przed dniem zawarcia umowy. Minister skarbu państwa nie posiada informacji na temat funkcjonowania tej spółki.

   Z poważaniem

   Minister

   Aldona Kamela-Sowińska

   Warszawa, dnia 22 sierpnia 2001 r.