III kadencja
Odpowiedź ministra obrony narodowej
na interpelację nr 6150
w sprawie weryfikacji kandydatów na komandosów w Wojsku Polskim
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pana posła Bogdana Lewandowskiego w sprawie weryfikacji kandydatów na komandosów w Wojsku Polskim (6150), uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Niech wolno mi będzie przypomnieć, iż w myśl przepisów ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej nadzór nad przeprowadzaniem poboru sprawuje minister właściwy do spraw wewnętrznych. Typowania poborowych do wojsk powietrzno-desantowych dokonuje się na podstawie ˝Wytycznych w sprawie kryteriów doboru poborowych na poszczególne specjalności wojskowe˝ (sygn. Szt. Gen. 1489/98) wprowadzonych rozkazem szefa Sztabu Generalnego WP nr 5/Sztab z dnia 12 stycznia 1998 r. Zgodnie z nimi kandydat do służby w wojskach powietrzno-desantowych powinien:
- charakteryzować się bardzo dobrym stanem zdrowia udokumentowanym orzeczeniem komisji lekarskiej o zdolności do wojsk powietrzno-desantowych oraz specjalistycznym badaniem w pracowni psychotechnicznej;
- mieć co najmniej wykształcenie zasadnicze zawodowe;
- posiadać dobrą sprawność fizyczną, w tym umiejętność pływania;
- legitymować się znajomością przynajmniej jednego języka obcego.
Służba w tych wojskach jest ochotnicza, kandydaci muszą więc wyrazić na nią zgodę poprzez złożenie stosownego oświadczenia.
Pozwolę sobie w tym miejscu zauważyć, że opinia pana posła Bogdana Lewandowskiego, iż to Wojsko Polskie wykształciło niebezpiecznego przestępcę, stanowi krzywdzące dla sił zbrojnych RP pomówienie. Zupełnie nie wiem, na podstawie jakich przesłanek pan poseł przesądził o tym, że to właśnie ukończenie szkolenia w wojskach powietrzno-desantowych skłoniło Wojciecha C. do zostania członkiem gangu. Wojewódzka Komenda Uzupełnień w Zamościu, w której ewidencji znajduje się wyżej wymieniony, nie miała bowiem żadnych informacji o jego karalności lub działalności przestępczej. Przeszedł on wszystkie wymagane badania, a Rejonowa Wojskowa Komisja Lekarska w Lublinie uznała go za zdolnego do służby w wojskach powietrzno-desantowych (orzeczenie z dnia 3 lipca 1997 r.). W związku z tym 5 listopada 1997 r. Wojciech C. został powołany do batalionu desantowo-szturmowego w Krakowie. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej przez rok pełnił służbę nadterminową, w tym czasie przebywał wraz z całą jednostką wojskową w Bośni w ramach misji pokojowej ONZ. 17 sierpnia 1999 r. został na własną prośbę zwolniony ze służby. Tak więc ani informacje uzyskane przez WKU w Zamościu, ani przebieg służby nie wskazywały na to, że Wojciech C. może wejść w konflikt z prawem
Należy w ty miejscu przypomnieć, że każdy żołnierz, nie tylko komandos, uczony jest posługiwania się bronią oraz technik samoobrony. Rocznie zasadniczą służbę wojskową odbywa ok. 90 tys. poborowych. Ani tych młodych obywateli nie można traktować jako potencjalnych przestępców, ani sił zbrojnych jako szkoły przestępczej. Ewentualne przypadki wykorzystywania zdobytych w trakcie szkolenia w wojskach powietrzno-desantowych umiejętności do popełniania przestępstw, które są jednak sporadyczne, nie mogą stanowić argumentu do podważania całego systemu weryfikacji kandydatów do tych wojsk. Z punktu widzenia potrzeb sił zbrojnych RP funkcjonuje on sprawnie.
Odpowiadając na ostatnie pytanie pana posła Lewandowskiego, informuję, że Ministerstwo Obrony Narodowej zajmuje się jedynie losem odchodzących do rezerwy żołnierzy zawodowych, którzy objęci są systemem rekonwersji kadr zapewniającym im pomoc w przekwalifikowaniu. Natomiast żołnierze zasadniczej służby wojskowej po jej zakończeniu wracają do swoich rodzin i do poprzednio wykonywanych zawodów. Ich dane, w tym przydział mobilizacyjny, pozostają w ewidencji WKU. Siły zbrojne RP nie mogą jednakże kontrolować ich prywatnego życia, ponieważ byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem.
Przekazując powyższe wyjaśnienia, pozwolę sobie żywić nadzieję, iż uzna je pan marszałek za wystarczające.
Łączę wyrazy szacunku
Minister
Bronisław Komorowski
Warszawa, dnia 23 kwietnia 2001 r.