III kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -

na interpelację nr 6521

w sprawie nielegalnego importu zapalniczek

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację panów Bogdana Lewandowskiego i Janusza Zemke, posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekazaną przy piśmie pana marszałka z dnia 22 maja 2001 r., znak DSPR 4401-446/01, w sprawie importu zapalniczek kieszonkowych z naruszeniem przepisów prawa, uprzejmie przedstawiam, co następuje.

   Ustawa z dnia 11 grudnia 1997 r. o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych (DzU nr 157, poz. 1028) obejmuje przepisy dotyczące ochrony przed wyrządzającym szkodę przemysłowi krajowemu przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych. Środki antydumpingowe i postępowanie antydumpingowe określone w tej ustawie stosowane są z zachowaniem wymogów określonych w Porozumieniu Światowej Organizacji Handlu o stosowaniu artykułu VI Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994 (Porozumienie WTO).

   Zgodnie z właściwością wynikającą z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędzie ministra gospodarki (DzU nr 106, poz. 490) do kompetencji ministra gospodarki należy inicjowanie polityki państwa w zakresie współpracy gospodarczej z zagranicą, w tym obrotu z zagranicą, kształtowania polityki taryfowej i pozataryfowej. Prowadząc postępowanie ochronne przed przywozem na polski obszar celny zapalniczek kieszonkowych po cenach dumpingowych, wszczęte na wniosek, minister gospodarki wydał następujące decyzje antydumpingowe:

   - decyzja z dnia 26 października 1998 r. wprowadzająca cło antydumpingowe w związku z przywozem na polski obszar celny zapalniczek kieszonkowych gazowych jednorazowych, pochodzących z ChRL, po cenie dumpingowej (MP nr 39, poz. 550),

   - decyzja z dnia 17 sierpnia 2000 r. w sprawie nałożenia ostatecznego cła antydumpingowego w związku z przywozem na polski obszar celny zapalniczek kieszonkowych w celu obejścia cła antydumpingowego ustanowionego decyzją z dnia 26 października 1998 r. (MP nr 25, poz. 525),

   - decyzja z dnia 31 października 2000 r. w sprawie nałożenia ostatecznego cła antydumpingowego w związku z przywozem na polski obszar celny zapalniczek kieszonkowych w celu obejścia cła antydumpingowego ustanowionego decyzją z dnia 26 października 1998 r. (MP nr 35, poz. 719).

   Zgodnie z decyzją z dnia 26 października 1998 r. ustalono, iż wysokość cła antydumpingowego nie może być niższa niż 0,09 euro za sztukę.

   W związku z wszczętym przez ministra gospodarki postępowaniem w sprawie obejścia ustanowionych ceł antydumpingowych organy celne, na wniosek ministra gospodarki, prowadziły, począwszy od 16 lipca 1999 r., ewidencję zapalniczek jednorazowych przywożonych z Tajwanu, Wietnamu i Indonezji oraz zapalniczek wielokrotnego napełniania przywożonych z ChRL, Tajwanu, Wietnamu i Indonezji.

   Stosownie do postanowień art. 39 ustawy z dnia 11 grudnia 1997 r. o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych organy celne zobowiązane są do wymiaru i poboru ceł antydumpingowych.

   Poboru ceł organy celne dokonują stosownie do przepisów ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeksu celnego (DzU nr 23, poz. 117, z późn. zm.). Zgodnie z taryfą celną (załącznik do DzU z 1999 r., nr 107, poz. 1217), po zaklasyfikowaniu przywożonych zapalniczek do konkretnej pozycji PCN, określana jest wysokość stawki celnej. Zapalniczki (pozycja 9613) podlegają cłu według następujących stawek celnych: 40% (autonomiczna), 12% konwencyjna, 9,6% (preferencyjna dla krajów DEV) oraz stawka 0% (preferencyjna dla krajów LDC i obniżona z tytułu umów o wolnym handlu).

   Mając na uwadze jednolite postępowanie organów celnych przy wyborze cła antydumpingowego, minister gospodarki i minister finansów po wydaniu ww. decyzji antydumpingowych, przekazali do Głównego Urzędu Ceł stanowisko, iż cło antydumpingowe powinno być pobierane niezależnie od deklarowanej wartości celnej zapalniczki, w tym również gdy importer deklaruje jej wartość jednostkową powyżej ceny minimalnej. W związku z czym Główny Urząd Ceł wystosował odpowiednie wytyczne do wszystkich urzędów celnych.

   Przywóz na polski obszar celny zapalniczek objęty jest obowiązkiem udokumentowania pochodzenia towarów świadectwem pochodzenia, zgodnie z § 11 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 października 1997 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu ustalania niepreferencyjnego pochodzenia towarów, sposobu jego dokumentowania oraz listy towarów, których pochodzenie musi być udokumentowane świadectwem pochodzenia (DzU nr 130, poz. 851 i z 1998 r., nr 138, poz. 890). Powyższa regulacja określa w § 13 wymogi, którym podlega dokument przedstawiany przez importera jako świadectwo pochodzenia, natomiast w § 20a zasady weryfikacji świadectw pochodzenia.

   Do kontroli celnej przywozu zapalniczek na polski obszar celny zastosowanie ma również § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 października 1997 r. w sprawie określenia reguł ustalania preferencyjnego pochodzenia towarów oraz sposobu jego dokumentowania (DzU nr 134, poz. 886), zgodnie z którym preferencyjne stawki celne stosuje się do towarów pochodzących z kraju korzystającego, bezpośrednio przywożonych z tego kraju do Polski oraz których pochodzenie jest udokumentowane zgodnie z zasadami określonymi w tym rozporządzeniu (§ 15-19 i § 24), a zasady weryfikacji dokumentów pochodzenia zostały określone w § 29.

   Przedstawiając powyższe uprzejmie wyjaśniam, że w sytuacji, gdy świadectwo pochodzenia odpowiada wymogom określonym w ww. przepisach i spełnione są warunki stosowania odpowiednich stawek celnych (np. preferencyjnych w stosunku do zapalniczek, pochodzących z Indonezji czy Filipin - kraje DEV), brak jest podstaw do jego kwestionowania. Sprawdzenie autentyczności dokumentu stanowiącego dowód pochodzenia towarów lub prawidłowości danych w nim zawartych, możliwe jest w drodze weryfikacji przez organ wystawiający w kraju eksportu. Samo podejrzenie co do możliwości innego pochodzenia niż wskazane w świadectwie jest niewystarczające do uznania takiego dowodu za nieprawidłowy.

   Przepisy odnoszące się do preferencyjnego i niepreferencyjnego pochodzenia towaru stanowią, że odpowiedź w sprawie weryfikacji świadectwa pochodzenia powinna być udzielona w terminie 10 miesięcy od dnia wysłania wniosku o weryfikację. Jeżeli w ww. terminie brak jest odpowiedzi lub odpowiedź nie jest jednoznaczna, wówczas dokument uznaje się za nieprawidłowy do potwierdzenia pochodzenia towarów.

   Ministerstwo Finansów zwróciło się do Głównego Urzędu Ceł o wyjaśnienia w sprawie dopuszczenia do obrotu na polski obszar celny zapalniczek kieszonkowych gazowych objętych decyzjami ministra gospodarki w sprawie nałożenia cła antydumpingowego.

   Od pewnego czasu organy celne otrzymują sygnały dotyczące fałszowania dokumentów pochodzenia zapalniczek, jednakże wyniki dokonanych wcześniej weryfikacji świadectw pochodzenia nie potwierdziły w większości przypadków ich fałszowania. Wyniki weryfikacji były pozytywne w odniesieniu do świadectw wystawionych na zapalniczki indonezyjskie, a negatywny wynik dotyczył pojedynczych świadectw dotyczących zapalniczek pochodzenia tajwańskiego (w ostatnim czasie zostały wysłane do weryfikacji świadectwa pochodzenia dokumentujące tureckie pochodzenie zapalniczek i świadectwa wystawione na zapalniczki indonezyjskie).

   Zgodnie z wyjaśnieniami Głównego Urzędu Ceł organy celne, mając na uwadze konieczność dopuszczania do obrotu na polski obszar celny tylko takich zapalniczek, których przywóz spełnia wszystkie obowiązki przewidziane w przepisach prawa celnego, dokonują kontroli celnej oraz pobierają cło antydumpingowe stanowiące należności celne przywozowe zgodnie z przepisami prawa celnego i ustawą o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Jan Wojcieszczuk

   Warszawa, dnia 7 czerwca 2001 r.