III kadencja

Odpowiedź ministra zdrowia i opieki społecznej

na interpelację nr 996

w sprawie braku immunoglobuliny anty D potrzebnej małżeństwom z konfliktem krwi

   Odpowiadając na pismo pani poseł Sylwii Pusz w sprawie braku immunoglobuliny dla celów profilaktyki ciąży, uprzejmie informuję, że istniejący aktualnie program profilaktyki dotyczy stosowania po porodzie preparatu Gamma anty-D wszystkim kobietom Rh ujemnym, które urodziły Rh dodatnie dzieci i w tym zakresie jest on realizowany.

   Liczba porodów w Polsce w 1997 r. nieznacznie przekroczyła 400 tys. i taka prognoza dotyczy także roku 1998. Z tej liczby 10% kobiet powinno być objętych profilaktyką. Polska produkcja ww. preparatu całkowicie pokrywa to zapotrzebowanie, ponieważ do 25 września br. wyprodukowano i przekazano lecznictwu 38 985 dawek Gamma anty-D 150. Zakładając, że u 2% kobiet należy podać 2 dawki preparatu - jest to ilość całkowicie wystarczająca.

   Program profilaktyki nie przewiduje stosowania Gamma anty-D podczas ciąży, gdyż na ten cel potrzeba około 3 razy więcej dawek. O tym, że nie przewiduje się w ciągu najbliższych lat wzrostu produkcji tego preparatu poinformowany został w 1996 r. Krajowy Zespół ds. Ginekologii i Położnictwa. Ostatnio stacje krwiodawstwa nie zgłaszały zapotrzebowania na Gamma anty-D w przeliczeniu na liczbę porodów w podległych im regionach. Należy podkreślić, że tylko nadwyżki tego preparatu mogą być przeznaczane dla celów profilaktyki podczas ciąży. Nadwyżki takie były w ubiegłym roku. Natomiast w roku bieżącym wystąpił znaczny spadek ilości osocza od uodparnianych krwiodawców.

   W 1997 r. zakwalifikowaliśmy i przekazaliśmy do produkcji 1300 l osocza. W 1998 r. - do chwili obecnej - stacje krwiodawstwa przekazały niewiele ponad 500 l osocza. Zmniejszenie dostaw osocza jest spowodowane w dużej mierze wprowadzeniem 6-miesięcznej karencji w odniesieniu do krwinek czerwonych, którymi uodparnia się RH ujemnych dawców. Są to wymagania międzynarodowe mające na celu zabezpieczenie uodparnianych dawców przed zakażeniem wirusami przenoszonymi przez krew - głównie HCV.

   Należy również dodać, że powszechny program profilaktyki podczas ciąży nie został dotychczas wprowadzony w większości krajów europejskich ze względu na niedobór immunoglobuliny anty-D. Obecnie obowiązuje on tylko w Szwajcarii i Szwecji. W innych krajach, jak np. Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Holandia, profilaktykę podczas ciąży stosuje się albo w pojedynczych regionach kraju, albo u wybranych kobiet, np. nie mających dotychczas dzieci.

   Obecnie rozważane są zmiany w systemie dystrybucji Gamma anty-D 150 i Gamma anty-D 50 z ewentualnym wyłączeniem z dystrybucji pionu krwiodawstwa.

   Na okres przejściowy, do odwołania dotychczasowego sposobu dystrybucji preparatu, wobec zaistniałego jego niedoboru Instytut Hematologii i Transfuzjologii zalecił, aby preparat Gamma anty-D 150 wydawać wyłącznie na podstawie pisemnego zapotrzebowania lekarza na nazwisko pacjentki. Na zleceniu winna być informacja, że pacjentka po urodzeniu RH dodatniego dziecka została zakwalifikowana do podania Gamma anty-D 150. Takie samo postępowanie należy zastosować we wszystkich przypadkach, w których w myśl obowiązujących przepisów zawartych w ulotkach dołączanych do Gamma anty-D 150 i Gamma anty-D 50 należy podawać te preparaty podczas ciąży.

   Minister

   Wojciech Maksymowicz

   Warszawa, dnia 22 października 1998 r.