III kadencja
Interpelacja nr 4706
do ministra kultury i dziedzictwa narodowego
w sprawie zwrotu śląskich zabytków przechowywanych w Muzeum Wojska Polskiego i Muzeum Narodowym w Warszawie
Szanowny Panie Ministrze! Zwracam się do pana ministra z pytaniami dotyczącymi losów zabytków wywiezionych po wojnie z terenów Dolnego Śląska. Dotyczy to zwłaszcza zabytków będących symbolami miasta i Dolnego Śląska - pawęży, czyli XV-wiecznych tarcz obronnych piechoty miejskiej, i XV-wiecznego ołtarza ufundowanego przez kanonika Piotra von Wartenberga dla wrocławskiej katedry. Są one przechowywane w Muzeum Wojska Polskiego i Muzeum Narodowym w Warszawie od ponad pół wieku wraz z 26 tys. innych eksponatów pochodzących z naszego regionu. Zwrotu tych dzieł sztuki domagają się mieszkańcy Dolnego Śląska poprzez liczne akcje, polegające m.in. na wysyłaniu listów do dyrektorów warszawskich muzeów, niestety jak dotąd bez rezultatów.
Wśród społeczności naszego regionu istnieje bardzo silny sprzeciw społeczny przeciwko przechowywaniu ich w Warszawie, gdyż zabytki te, a zwłaszcza pawęże związane są ściśle i nierozerwalnie z historią Dolnego Śląska, tym samym jedynym miejscem, gdzie powinny one się znajdować, jest Wrocław. Należy również zaznaczyć, że Wrocław jest też jedynym miejscem, gdzie popularyzuje się wrocławskie pawęże. Zdjęcia naszych tarcz obronnych są m.in. reprodukowane w monografii miasta Wrocław w książce pt. ˝Muzea sztuki w dawnym Wrocławiu˝. W Muzeum Wojska Polskiego do dziś nie ma pod pawężami tabliczek informujących, skąd pochodzą. W żadnym naukowym katalogu nie umieszczono ich zdjęć.
Mieszkańcy Dolnego Śląska w sposób stanowczy domagają się jak najszybszego zwrotu piętnastowiecznych pawęży i ołtarza z wrocławskiej katedry, wywiezionego w 1946 r. do Warszawy, które są unikatowe w skali światowej i mają ogromną wartość historyczną.
W związku z powyższym mam pytania do pana ministra:
1. Czy i jakie pan minister dostrzega możliwości rozwiązania powyższego problemu?
2. Jakie działania zamierza podjąć pan minister, aby nastąpiła rewindykacja zabytków pochodzących z Dolnego Śląska, eksponowanych obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie?
Z poważaniem
Poseł Włodzimierz Wasiński
Wrocław, dnia 14 września 2000 r.