Interpelacja nr 23705
do ministra sprawiedliwości
w sprawie karania osób świadomie podróżujących z kierowcą, który prowadzi pojazd w stanie nietrzeźwym
Szanowny Panie Ministrze! Pomimo napiętnowania społecznego i medialnego, kampanii uświadamiających oraz surowych (w skali innych państw Unii Europejskiej) kar przewidzianych za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu problem nietrzeźwości wśród kierowców nadal istnieje, a być może zatacza coraz szersze kręgi.
Odpowiedzialność karną za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości w świetle prawa polskiego ponosi wyłącznie kierowca lub ewentualnie właściciel pojazdu, który odpowiada za jego udostępnienie osobie, która znajduje się pod wpływem alkoholu. W przypadku udostępnienia nietrzeźwemu pojazdu przez właściciela skutkuje to jedynie mandatem, o czym mówi art. 96 Kodeksu wykroczeń § 1 pkt 3: właściciel, posiadacz, użytkownik lub prowadzący pojazd, który na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu dopuszcza do prowadzenia pojazdu osobę znajdującą się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, podlega karze grzywny. Natomiast art. 24 Kodeksu wykroczeń § 1 określa, że: grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 zł, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Natomiast w chwili obecnej w polskim prawie nie ma przepisu, który bezpośrednio odnosiłby się do kwestii odpowiedzialności pasażera w sytuacji, kiedy dopuszcza się on świadomie jazdy z kierowcą będącym pod wpływem alkoholu. Odpowiedzialność taka funkcjonuje jedynie w aspekcie cywilnym, np. w związku z wypłatą. Osoba, która decyduje się na jazdę samochodem z kierowcą będącym w stanie nietrzeźwym, przyczynia się bezpośrednio do odniesionej szkody powstałej w wyniku wypadku komunikacyjnego, gdy stan nietrzeźwości kierowcy pozostaje w związku z tym wypadkiem. Spożywanie napoju alkoholowego z takim kierowcą przed jazdą uważać należy za znaczne przyczynienie się do powstania szkody (w oparciu o art. 362 Kodeksu cywilnego, na podstawie wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna i Administracyjna, z dnia 2 grudnia 1985 r., IV CR 412/85.).
Wydaje się, że karanie (zapewne grzywną) osób świadomie podróżujących z kierowcą, który prowadzi pojazd w stanie nietrzeźwym, byłoby rozwiązaniem, które przyczyni się do zmniejszenia przyzwolenia społecznego do kierowania pojazdami po spożyciu alkoholu oraz przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa na drogach.
W związku z powyższym pragnę zapytać: Czy Pan Minister zamierza wystąpić z propozycją wprowadzenia do prawa rozwiązań, które przewidywałyby odpowiedzialność osób świadomie podróżujących z kierowcą, który prowadzi pojazd w stanie nietrzeźwym?
Z wyrazami szacunku
Poseł Tomasz Głogowski
Tarnowskie Góry, dnia 9 stycznia 2014 r.