Odpowiedź ministra sportu i turystyki
na interpelację nr 19358
w sprawie finansowania sportu niepełnosprawnych dzieci
Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację poseł na Sejm RP pani Małgorzaty Sekuły-Szmajdzińskiej, przekazaną pismem z dnia 9 lipca 2013 r., sygn. SPS-023-19358/13, w sprawie finansowania sportu niepełnosprawnych dzieci, uprzejmie informuję.
Ad 1. i 4. Dlaczego sport osób niepełnosprawnych jest inaczej traktowany niż sport osób zdrowych?
Jak długo osoby niepełnosprawne uprawiające różne dyscypliny sportu będą traktowane gorzej niż ich zdrowi koledzy i kiedy w związku z tym Pani Minister podejmie decyzje o wyrównaniu szans osobom niepełnosprawnym w uprawianiu sportu oraz uczestniczeniu w różnych zawodach sportowych?
Ministerstwo Sportu i Turystyki podjęło szereg działań na rzecz poprawy sytuacji niepełnosprawnych sportowców. Do najważniejszych z nich należą zmiany legislacyjne wprowadzone ustawą z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz. 857, z późn. zm.). Ustawa zawiera unormowania, zgodnie z którymi sportowcy niepełnosprawni objęci są tą samą regulacją co pozostali sportowcy i mogą uczestniczyć we współzawodnictwie sportowym na tych samych zasadach i w ramach tego samego systemu.
W art. 11 ustawy o sporcie umożliwiono organizacjom działającym w obszarze sportu wyczynowego osób niepełnosprawnych tworzenie polskich związków sportowych, które uzyskują daleko idące uprawnienia o charakterze organizacyjno-prawnym i finansowym. Na mocy art. 13 ustawy polskiemu związkowi sportowemu przyznano wyłączne prawa w zakresie ustanawiania i egzekwowania norm sportowych, porządkowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych w danym sporcie, powoływania kadry narodowej oraz przygotowania jej do udziału w igrzyskach paraolimpijskich, igrzyskach głuchych, mistrzostwach świata lub mistrzostwach Europy, jak również reprezentowania sportu w organizacjach międzynarodowych.
W art. 29 ust. 7 ustawy o sporcie wprowadzone zostały takie same jak w sporcie osób pełnosprawnych zasady finansowania sportu osób niepełnosprawnych: polskim związkom sportowym działającym w sportach osób niepełnosprawnych i Polskiemu Komitetowi Paraolimpijskiemu mogą być zlecane zadania publiczne związane z przygotowywaniem kadry narodowej do udziału w igrzyskach paraolimpijskich, igrzyskach głuchych, mistrzostwach świata lub mistrzostwach Europy, z pominięciem otwartego konkursu ofert.
Na podstawie art. 29 ust. 4 ze środków budżetu państwa, których dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, są finansowane koszty opieki medycznej nad zawodnikami zakwalifikowanymi do kadry narodowej w sportach olimpijskich i paraolimpijskich.
Jednocześnie w art. 32 ust. 1 ustawy o sporcie przyjęto jednakowe zasady przyznawania stypendiów sportowych dla członków kadry narodowej realizujących programy przygotowań do igrzysk olimpijskich, igrzysk paraolimpijskich, igrzysk głuchych, mistrzostw świata lub mistrzostw Europy; w rozporządzeniu ministra sportu i turystyki z dnia 15 października 2012 r. w sprawie stypendiów sportowych dla członków kadry narodowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1130) zrównano kryteria, jak i stawki przyznawania stypendiów sportowych dla sportowców pełnosprawnych i niepełnosprawnych.
Dodatkowo w art. 34 ustawy o sporcie wprowadzono jednakowe zasady przyznawania nagród pieniężnych i wyróżnień dla sportowców pełnosprawnych i niepełnosprawnych za wybitne osiągnięcia sportowe. Zgodnie z rozporządzeniem ministra sportu i turystyki z dnia 2 października 2012 r. w sprawie określenia rodzajów wyróżnień i wysokości nagród pieniężnych za wybitne osiągnięcia sportowe, sportowcy pełnosprawni i niepełnosprawni otrzymują nagrody pieniężne na podstawie tych samych kryteriów i w jednakowej wysokości.
W art. 36 ustawy o sporcie przyjęto takie same warunki przyznawania i wysokość świadczeń dla olimpijczyków, paraolimpijczyków i sportowców głuchych. Wysokość świadczenia olimpijskiego i paraolimpijskiego wynosi obecnie 2483,77 zł.
Zasady finansowania, jak i warunki rozwoju sportu powszechnego osób niepełnosprawnych określa § 7 rozporządzenia ministra sportu i turystyki z dnia 23 sierpnia 2010 r. w sprawie dofinansowania zadań ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (Dz. U. Nr 156, poz. 1051). Na podstawie wyżej wymienionego rozporządzenia corocznie ogłaszany jest konkurs ofert na dofinansowanie zadań z zakresu rozwijania sportu osób niepełnosprawnych, który realizowany jest w ramach zadania: Popularyzacja i wspieranie rozwoju sportu dla wszystkich, podzadania: Upowszechnianie sportu osób niepełnosprawnych. Obejmuje on:
- organizację zajęć sekcji sportowych osób niepełnosprawnych,
- organizację imprez sportowych dla osób niepełnosprawnych,
- organizację obozów sportowych dla osób niepełnosprawnych,
- szkolenie trenerów, instruktorów, fizjoterapeutów, klasyfikatorów i wolontariuszy sportu osób niepełnosprawnych,
- promocję sportu osób niepełnosprawnych,
- zakup sprzętu sportowego.
Ad 2. Czy Ministerstwo Sportu i Turystyki posiada wiedzę, ile imprez sportowych dla osób niepełnosprawnych zniknęło z kalendarza zawodów w 2012 i 2013 r.?
W zakresie przygotowywania członków kadry narodowej osób niepełnosprawnych w 2012 r. przygotowania były realizowane, a w 2013 r. są realizowane, zgodnie z przyjętymi założeniami.
W zakresie sportu powszechnego zgodnie z § 10 ust. 2 rozporządzenia ministra sportu i turystyki z dnia 23 sierpnia 2010 r. w sprawie dofinansowania zadań ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej o dofinansowanie realizacji wymienionych wcześniej zadań mogą ubiegać się podmioty, których celem statutowym jest prowadzenie działalności w zakresie kultury fizycznej i sportu osób niepełnosprawnych. Kalendarz zawodów poszczególnych dyscyplin sportowych (ich ilość, termin, miejsce) ustalają właściwe organizacje, np. Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych ˝Start˝, Polski Związek Sportu Niesłyszących, Olimpiady Specjalne Polska. W związku z powyższym trudno mówić o zniknięciu imprez z kalendarza zawodów w ostatnich latach.
Ponadto należy zwrócić uwagę, iż środki na rozwój sportu powszechnego w ostatnich latach są na zbliżonym poziomie:
- 2011 r. - 13 239 004,00 zł;
- 2012 r. - 13 417 091,00 zł;
- 2013 r. - 13 368 000,00 zł.
W ramach środków przyznanych na 2013 r. .
Środki na sport powszechny osób niepełnosprawnych pochodzą z państwowego funduszu celowego, tj. dopłat do stawek w grach losowych stanowiących monopol państwa, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, z poźn. zm.). W związku z powyższym ich wysokość jest uzależniona od wpływów do ww. funduszu.
Jednocześnie uprzejmie informuję, iż w dniach 14-16 czerwca 2013 r. w Szczecinie odbyły się Letnie Mistrzostwa Polski Osób Niepełnosprawnych w Pływaniu. W zmaganiach na 50-metrowym basenie Floating Arena wzięło udział prawie 200 zawodników i zawodniczek z całej Polski. Analogicznie w roku ubiegłym w dniach 14-17 czerwca w Szczecinie odbyły się Letnie Mistrzostwa Polski Osób Niepełnosprawnych w Pływaniu. W związku z powyższym nieprawdziwe jest stwierdzenie, że ˝już kolejny raz nie odbyły się żadne mistrzostwa Polski w pływaniu niepełnosprawnych˝.
Ad 3. Czy sportowcom chcącym wziąć udział w zawodach pozostaje tylko wyjazd na zawody organizowane w innych krajach na własny koszt, ponieważ klubów nie stać na sfinansowanie uczestnictwa w zawodach zagranicznych?
W ramach ˝Programu dofinansowania zadań związanych z przygotowywaniem kadry narodowej do udziału w igrzyskach paraolimpijskich, igrzyskach głuchych, mistrzostwach świata lub mistrzostwach Europy w 2013 r.˝, stanowiącego załącznik nr 2 do zarządzenia nr 25 ministra sportu i turystyki z dnia 11 grudnia 2012 r., oraz ˝Programu dofinansowania zadań zleconych z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w zakresie szkolenia i współzawodnictwa młodzieży uzdolnionej oraz sportu osób niepełnosprawnych w 2013 r. prowadzonych przez Departament Sportu Wyczynowego˝, przyjętego zarządzeniem nr 21 ministra sportu i turystyki z dnia 7 grudnia 2012 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki dofinansowuje przygotowania i udział sportowców niepełnosprawnych w igrzyskach paraolimpijskich, igrzyskach głuchych, mistrzostwach świata i Europy i innych zawodach mistrzowskich rangi krajowej i międzynarodowej. Dofinansowaniem są objęci wyłącznie członkowie kadry narodowej. W 2013 r. minister sportu i turystyki przeznaczył środki budżetu państwa w wysokości 5 554 000 zł oraz środki Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w kwocie 11 898 000 zł (łącznie 17 452 000 zł) na realizację zadań związanych z przygotowaniami kadry narodowej do udziału we współzawodnictwie sportowym, w tym 4 872 941 zł (stan na dzień 30 czerwca 2013 r.) na dofinansowanie udziału członków kadry narodowej w zawodach sportowych organizowanych za granicą. Z uwagi na powyższe nie można zgodzić się ze stwierdzeniem, że sportowcy niepełnosprawni uczestniczą w zawodach organizowanych w innych krajach na własny koszt.
Reasumując, należy podkreślić, że Ministerstwo Sportu i Turystyki podejmuje w ramach dostępnych środków wszelkie starania, aby zapewnić niepełnosprawnym sportowcom jak najlepsze warunki uczestnictwa w rywalizacji sportowej.
Z wyrazami szacunku
Minister
Joanna Mucha
Warszawa, dnia 31 lipca 2013 r.