Interpelacja nr 29096
do ministra zdrowia
w sprawie możliwości utworzenia wymaganych, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, Kolegium Lekarzy Specjalistów Geriatrii oraz konsultanta krajowego ds. geriatrii, nowych oddziałów geriatrii oraz sposobu rozwiązywania problemu braku wystarczającej liczby lekarzy geriatrów mogących prowadzić oddziały
Niniejszym zwracam się z uprzejmą prośbą o rozważenie podjęcia przez Radę Ministrów inicjatywy ustawodawczej w zakresie utworzenia dziennego oddziału geriatrycznego w Zespole Opieki Zdrowotnej w Nysie zgodnie z zarządzeniem nr 57/2007/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 19 września 2007 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: opieka psychiatrycznej i leczenie uzależnień.
Na wstępie pragnę zauważyć, iż opieka zdrowotna nad osobami w wieku powyżej 60-65 lat stanowi obecnie sprawę priorytetową z uwagi na fakt rosnącej liczby osób będących w ww. wieku. Problemy zdrowotne seniorów mają charakter zarówno ostry, jak i przewlekły. Jednocześnie warto wspomnieć, iż celem geriatrii jest nie tylko przedłużanie życia, ale spowodowanie, aby było ono jak najdłużej samodzielne i w jak najmniejszym stopniu zmuszało do świadczenia usług opiekuńczych. Wobec czego oddziały geriatryczne powinny pełnić rolę pierwszego progu opieki nad osobami starszymi w stanie załamania zdrowia i powinny prowadzić do umożliwienia długotrwałego dalszego przebywania pacjentów w środowisku domowym. Istnienie oddziałów geriatrycznych minimalizuje konieczność sprawowania opieki przez rodziny lub powołane do tego instytucje.
Zgodnie z zaleceniami standardów świadczenia usług medycznych w specjalności geriatria (na podstawie nowelizacji z dnia 15.06.2007 r.) opracowanymi przez Polskie Towarzystwo Gerontologiczne, Kolegium Lekarzy Specjalistów Geriatrii i konsultanta krajowego geriatrii przewiduje się zapewnienie 20-25 łóżek geriatrycznych na 100-120 tys. ludności, mimo to jednak zamierzony cel do chwili obecnej nie został zrealizowany.
Warto także wskazać, że konieczne jest podjęcie intensywnych prac w zakresie poprawy finansowania procedur geriatrycznych. Procedury geriatryczne, podobnie jak procedury kliniczne, są finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Ich prawidłowa wycena w stosunku do ponoszonych nakładów na diagnostykę, prewencję powikłań chorób, terapię i rehabilitację pacjentów w wieku starszym nie powinna więc generować długów, a przynosić długofalowe oszczędności dla systemu ochrony zdrowia. Z tego powodu celowe jest tworzenie oddziałów geriatrycznych, warunkując redukcję deficytu wysokospecjalistycznych usług geriatrycznych; stanowić również one będą bazę łóżkową dla klinik geriatrii na poczet szkolenia studentów kierunku lekarskiego i kadry geriatrycznej. Jednocześnie pełnoprofilowe kliniki geriatrii na uczelniach medycznych jako jednostki międzywydziałowe przypisane wydziałowi lekarskiemu lub wydziałowi nauk o zdrowiu winny stanowić profesjonalną bazę do kształcenia studentów wielu innych kierunków nauczania w zakresie aspektów gerontologicznych, w tym pielęgniarstwa, zdrowia publicznego, fizjoterapii czy dietetyki. Jednakże Narodowy Fundusz Zdrowia nie ma możliwości kontraktowania dziennego oddziału geriatrycznego, bowiem nie został on ujęty w zakresie świadczonych usług medycznych. Do kompetencji NFZ należy jedynie finansowanie stacjonarnego oddziału geriatrii, który jest znacznie droższy od przedmiotowego oddziału dziennego.
Opieka medyczna świadczona nad osobami w podeszłym wieku stanowi zadanie wymagające dużej wiedzy fachowej, specyficznego podejścia do chorych oraz uwzględnienia wielu różnych, często niemedycznych czynników wpływających na stan zdrowia. Wszechstronna opieka winna polegać na wykonywaniu w sposób wysoce umiejętny czynności oraz realizować procesy pozwalające na zachowanie korzystnego trybu życia, zapobieganiu chorobom, jak również pomocy w odzyskiwaniu zdrowia i poprawy komfortu życia. Za pomocą szerokiego spektrum działań leczniczych, rehabilitacyjnych oraz opiekuńczych należy dążyć do pomocy w zachowaniu samodzielności i niezależności w sferze somatycznej, psychologicznej, społecznej w takim stopniu i tak długo, jak to jest możliwe.
Problemem jest również brak wystarczającej liczby lekarzy specjalistów w zakresie geriatrii.
Podjęte przez ministerstwo decyzje umożliwiające robienie specjalizacji rezydenckich w zakresie geriatrii są co prawda działaniami prawidłowymi, jednak w rezultacie tego rozporządzenia wystarczająca liczba specjalistów zdolnych do podjęcia samodzielnej pracy w zakresie geriatrii pojawi się po ok. 5 latach, w sytuacji potrzeby pilnego rozwiązania problemu zarówno ze względów społecznych, jak i ekonomicznych.
Czy w związku z tym nie uważa Pan Minister, że należy podjąć działania polegające na utworzeniu nowych oddziałów geriatrii, tam gdzie ich obecnie brakuje, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, Kolegium Lekarzy Specjalistów Geriatrii oraz konsultanta krajowego geriatrii, ze względu na brak specjalistów geriatrii wydanie rozporządzenia pozwalającego na kierowanie tymi oddziałami lekarzom specjalistom chorób wewnętrznych, z możliwością tak zwanej krótkiej ścieżki ze specjalizacji geriatrii?
Uważam, że tego typu decyzje w sposób skuteczny pozwolą na zapewnienie opieki geriatrycznej w jak najkrótszym okresie czasu. Spełni to zarówno oczekiwania społeczne, jak również przyniesie konkretne korzystne efekty finansowe poprzez zwolnienie łóżek na oddziałach internistycznych i innych oddziałach specjalistycznych, w których leczenie jest znacznie droższe niż leczenie na oddziałach geriatrycznych.
Z poważaniem
Posłowie Rajmund Miller i Iwona Kozłowska
Nysa, dnia 13 października 2014 r.