Interpelacja nr 5842
do ministra zdrowia
w sprawie obowiązku poddawania obywateli RP szczepieniom ochronnym
Szanowny Panie Ministrze! Na podstawie stanowiska grupy rodziców dzieci do 19. roku życia zwracam się do Pana w związku z nowelizacją ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (druk nr 293). Zarówno ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, jak i projekt jej nowelizacji nie rozwiązują w sposób jednoznaczny problematycznej kwestii obowiązku poddawania obywateli RP szczepieniom ochronnym. W 2008 r. nowelizując ustawę epidemiologiczną, Sejm VI kadencji usunął z tego aktu prawnego przepis o karaniu osób niekorzystających ze szczepień ochronnych refundowanych przez państwo. W ten sposób dostosował powyższą ustawę do europejskich standardów ochrony praw i zdrowia obywateli. Przepisu o karaniu nie ma również w projekcie nowelizowanej obecnie ustawy. Jednak zarówno w obowiązującej ustawie z 2008 r., jak i w tegorocznym projekcie nowelizacji pozostaje stare nazewnictwo określające szczepienia ochronne jako obowiązkowe, co prowadzi do szeregu niejasności i błędnej interpretacji przepisów.
Przymus poddawania obywateli RP szczepieniom ochronnym w czasie, w którym nie został zarządzony stan epidemii, zdaniem organizacji sprzeciwiających się takiemu podejściu jest niezgodny z prawem europejskim, Europejską Konwencją o ochronie praw i godności istoty ludzkiej wobec zastosowania biologii i medycyny i prawem pacjenta do świadomej odmowy albo zgody na zabieg medyczny, jak również traktatem lizbońskim (art. 6) oraz Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej (rozdział I, art. 3, pkt 2).
Zdaniem rodziców wymusza się (poprzez narzucanie ustawowego obowiązku) poddawanie swoich dzieci zabiegom medycznym, jakim są szczepienia ochronne. Zwracają przy tym uwagę na:
- udokumentowane w Polsce i na całym świecie przypadki wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych, w tym znaczących uszczerbków na zdrowiu i utraty życia,
- możliwe działania niepożądane wymienione w ulotkach informacyjnych dotyczących poszczególnych szczepionek, jak i w rozporządzeniu ministra zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r.,
- wielokrotne przypadki wycofywania z obrotu szkodliwych szczepionek,
- zmiany pod wpływem nacisków społecznych składów szczepionek, zawierających rtęć, aluminium i inne niebezpieczne dla zdrowia substancje chemiczne,
- istnienie prawnego obowiązku szczepień w większości państw europejskich i przesuwania okresu ich rozpoczęcia na 2.-3. miesiąc życia dziecka,
- szereg niejasności związanych z wystąpieniem grypy A/H1N1 i przeprowadzonych przeciw niej szczepieniom,
- brak (w przeciwieństwie do wielu państw, w których sczepienia są dobrowolne) funduszu odszkodowań dla osób dotkniętych trwałym uszczerbkiem zdrowia lub utratą bliskich wskutek wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych.
W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z prośbą o odpowiedź na pytania:
1. Dlaczego obowiązek poddania się szczepieniom ochronnym spoczywa tylko na dzieciach i młodzieży do lat 19?
2. Czy na rodziców jako na osoby sprawujące nad dziećmi prawną pieczę w przypadku odmowy szczepienia są nakładane grzywny celem przymuszenia w toku postępowania egzekucyjnego?
3. Kto w obecnej sytuacji ponosi odpowiedzialność w przypadku wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych, których następstwem jest kalectwo lub śmierć dziecka?
4. Czy proponowane w projekcie nowelizacji ustawy złagodzenie definicji choroby zakaźnej przy jednoczesnym pozostawieniu bez zmiany definicji epidemii nie stworzy pola do nadużyć przy wprowadzaniu stanu epidemii?
5. Czy wszystkie dane dotyczące finansowania szczepień na poszczególnych szczeblach administracyjnych są jawne i dostępne dla opinii publicznej?
6. Dlaczego projekt ustawy zakłada ograniczenie dostępu do informacji o zakażeniach, chorobach zakaźnych i niepożądanych odczynach poszczepiennych poprzez ograniczenie ich rejestracji tylko do systemu Sentinel, do którego dostęp ma być płatny i przydzielany przez GIS?
7. Czy ustanowienie możliwości odmowy przez GIS dostępu do danych o zakażeniach i chorobach zakaźnych, bez określenia ustawowo przyczyn takiej odmowy, nie stwarza pola do nadużyć w tym zakresie?
8. Czy zgodnie z odpowiedzią Ministerstwa Zdrowia na petycję Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Wiedzy o Szczepieniach ˝STOP NOP˝ z 9 listopada 2011 r. dotyczącą poszanowania wolności i praw rodziców rezygnujących ze szczepienia swoich dzieci oraz w sprawie skuteczniejszej ochrony szczepionych dzieci przed niepożądanymi odczynami poszczepiennymi, do wszystkich przychodni w Polsce dotarło zawiadomienie w sprawie zasad udzielania świadczeń zdrowotnych dotyczących szczepień ochronnych z 25 października 2011 r.?
Z wyrazami szacunku
Poseł Marek Krząkała
Rybnik, dnia 11 czerwca 2012 r.