Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 3088
w sprawie odpowiedzialności za kształtowanie polityki zdrowotnej państwa
Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 23 marca 2012 r. (SPS-023-3088/12), przy którym przesłano interpelację posła na Sejm RP pana Andrzeja Gałażewskiego, w sprawie odpowiedzialności za kształtowanie polityki zdrowotnej państwa uprzejmie proszę o przyjęcie poniższego.
Zadania i kompetencje Narodowego Funduszu Zdrowia - zarówno prezesa NFZ jak i dyrektorów oddziałów wojewódzkich NFZ - określone zostały w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 97 ust. 3 ww. ustawy do zadań Narodowego Funduszu Zdrowia należy m.in. określanie jakości i dostępności oraz analiza kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie niezbędnym dla prawidłowego zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, przeprowadzanie konkursów ofert oraz rokowań i zawieranie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, a także monitorowanie ich realizacji i rozliczanie, a także finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych świadczeniobiorcom innym niż ubezpieczeni, na podstawie dotacji otrzymanej z budżetu państwa.
Jednocześnie zgodnie z postanowieniami działu VII ww. ustawy nadzór nad Narodowym Funduszem Zdrowia sprawowany jest przez ministra właściwego ds. zdrowia, stosując kryterium legalności, rzetelności, celowości i gospodarności. Jednocześnie zgodnie z art. 173 ww. ustawy minister właściwy ds. zdrowia może w każdym czasie przeprowadzić kontrolę działalności NFZ, m.in. w celu sprawdzenia, czy działalność funduszu jest zgodna z prawem.
Zasady i tryb kontraktowania świadczeń opieki zdrowotnej przez oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia zostały uregulowane w dziale VI ww. ustawy oraz w wydanych do niej aktach wykonawczych. Art. 139 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż fundusz zawiera umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej po przeprowadzeniu postępowania w trybie konkursu ofert lub rokowań.
Stosownie do art. 148 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej porównanie ofert w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej obejmuje w szczególności:
- ciągłość, kompleksowość, dostępność, jakość udzielanych świadczeń, kwalifikacje personelu, wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną, na podstawie wewnętrznej oraz zewnętrznej oceny, która może być potwierdzona certyfikatem jakości lub akredytacją,
- ceny i liczby oferowanych świadczeń opieki zdrowotnej oraz kalkulacje kosztów.
Przedmiotowe kryteria stanowią przedmiot regulacji zarządzenia nr 54/DSOZ/2011 prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Zgodnie z § 1 ww. zarządzenia oceny ofert dokonuje się wg następujących kryteriów:
1) jakość - oceniana w szczególności poprzez:
a) kwalifikacje personelu, jego umiejętności oraz doświadczenie,
b) wyposażenie oferenta w sprzęt i aparaturę medyczną,
c) zewnętrzną ocenę jakości,
d) wyniki kontroli prowadzonej przez Narodowy Fundusz Zdrowia;
2) kompleksowość - oceniana w szczególności poprzez:
a) możliwość kompleksowej realizacji świadczeń opieki zdrowotnej w danym zakresie, uwzględniającą wszystkie etapy i elementy procesu ich realizacji (w tym diagnostyczne i terapeutyczne),
b) planowaną strukturę świadczeń opieki zdrowotnej w danym zakresie lub planowany profil leczonych przypadków,
c) wymagania formalne.
3) dostępność - oceniana w szczególności poprzez:
a) liczbę dni i godziny pracy w harmonogramie pracy,
b) organizację przyjęć świadczeniobiorców,
c) brak barier dla osób niepełnosprawnych;
4) ciągłość - oceniana w szczególności poprzez:
a) ofertę udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w innych rodzajach lub zakresach, zapewniającą łącznie ciągłość procesu diagnostycznego lub terapeutycznego,
b) organizację świadczeń/turnusów zapewniającą systematyczny rozkład świadczeń w okresie obowiązywania umowy;
5) cena - oceniana poprzez odniesienie ceny jednostki rozliczeniowej zaproponowanej przez oferenta w ofercie lub stanowiącej końcowy wynik negocjacji w stosunku do ceny oczekiwanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia w danym postępowaniu w sprawie zawarcia umowy.
Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na powołaną wyżej definicję kryterium ciągłości, które nie jest i nie może być utożsamiane z dotychczasową realizacją umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartej z oddziałem wojewódzkim NFZ.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że konkurs ofert jest trybem konkurencyjnym i nie stanowi gwarancji przedłużenia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej dla dotychczasowych świadczeniodawców. Do zawarcia umowy komisja konkursowa wybiera oferty w kolejności zgodnej z uzyskaną pozycją w rankingu końcowym, aż do wyczerpania łącznej wartości zamówienia określonej w ogłoszeniu określonego postępowania konkursowego.
Spełnienie wszystkich wymaganych warunków nie skutkuje wybraniem oferty celem zawarcia umowy, a jedynie pozwala na dokonanie, na podstawie art. 148 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej oraz zarządzenia nr 54/2011/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, oceny i porównania ofert.
Zadaniem komisji konkursowej jest dokonanie najkorzystniejszego wyboru w ramach kwoty zamówienia.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że w reakcji na zgłaszane do ministra zdrowia sygnały o możliwych nieprawidłowościach w procesie kontraktowania świadczeń zdrowotnych z zakresu okulistyki w województwie śląskim, w ramach sprawowanego nad działalnością Narodowego Funduszu Zdrowia nadzoru pozyskano całość dokumentacji z przeprowadzonego przez Śląski Oddział Wojewódzki NFZ postępowania wraz z dokumentacją ofertową.
Na podstawie analizy dokumentacji przeprowadzonego postępowania uprzejmie informuję, że do ogłoszonego przez ŚOW NFZ postępowania konkursowego o nr 12-12-000771/LSZ/03/1/1, które obejmowało subregion centralny województwa śląskiego, złożyło swoje oferty piętnastu świadczeniodawców, spośród których cztery podmioty nie udzielały dotychczas świadczeń w przedmiotowych zakresach na podstawie umowy zawartej z NFZ. Były to: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Medyczne Mavit z siedzibą w Warszawie, EuroMedic Medical Center w Katowicach, Nefrolux Lucjan Sobieraj, Wojciech Kamiński Spółka Jawna w Siemianowicach Śląskich i NZOZ Szpital w Pszczynie.
Do części niejawnej postępowania konkursowego zakwalifikowane zostały wszystkie ze złożonych ofert. Komisja konkursowa, dokonując wyboru najkorzystniejszych ofert, uwzględniła przede wszystkim wartość finansową ogłoszonego postępowania, liczbę punktów, jaką uzyskały oferty w ocenie za kryteria niecelowe oraz łącznie, z uwzględnieniem kryteriów cenowych oraz miejsca ofert w rankingu.
Komisja konkursowa dokonała wyboru jedenastu ofert w ww. postępowaniu, nie wybierając ofert złożonych przez: NZOZ Szpital w Pszczynie, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zespół Szpitali Miejskich w Chorzowie, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Miejski w Rudzie Śląskiej oraz Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Wielospecjalistyczny w Gliwicach. Dokonano zakupu świadczeń na zaplanowanym wcześniej poziomie, zabezpieczając tym samym dostęp pacjentów do omawianego zakresu świadczeń na terenie subregionu centralnego województwa śląskiego.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że określanie obszarów kontraktowania świadczeń należy do kompetencji dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ i czynność ta pozostaje poza nadzorem sprawowanym nad Narodowym Funduszem Zdrowia przez ministra zdrowia.
Uwzględniając powyższe, na podstawie obowiązujących przepisów oraz dokumentacji przeprowadzonego postępowania przekazanej do Ministerstwa Zdrowia, stwierdzić należy, że w przedmiotowym postępowaniu nie doszło do naruszenia obowiązujących Narodowy Fundusz Zdrowia przepisów prawa.
Jednocześnie informuję, że przedmiotowe postępowanie dotyczyło wąskiego zakresu świadczeń zdrowotnych określonych jako okulistyka - hospitalizacja oraz okulistyka - hospitalizacja, B04-B06, B12-B15 (przeszczepy rogówki oraz usunięcie zaćmy). Tak wąskie określenie przedmiotu kontraktowania przez prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia nie wymaga od świadczeniodawców zapewnienia kompleksowości realizacji świadczeń zdrowotnych, co również stanowi przedmiot krytycznej analizy dokonywanej przez ministra zdrowia w związku z działalnością NFZ.
Biorąc pod uwagę powyższe fakty, nie dziwi zadane przez pana posła pytanie, jak minister zdrowia zamierza zabezpieczyć się przed przekształcaniem się NFZ w kreatora polityki zdrowotnej bez ponoszenia odpowiedzialności politycznej za swoje decyzje. Uprzejmie informuję, że aktualnie prowadzone są analizy obowiązujących przepisów prawa oraz są rozważane propozycje ich zmian, mających na celu zwiększenie ustawowych kompetencji ministra zdrowia w kształtowaniu polityki zdrowotnej w Polsce.
Podsekretarz stanu
Agnieszka Pachciarz
Warszawa, dnia 26 kwietnia 2012 r.