Interpelacja nr 1384
do ministra finansów
w sprawie finansowania niepublicznych przedszkoli
Szanowny Panie Ministrze! Z niepokojem rodzice dzieci w wieku przedszkolnym oraz prowadzący niepubliczne przedszkola przyjęli informację o planowanej zmianie w zasadach obliczania wysokości dotacji, które przedszkola niepubliczne otrzymują od samorządów. Ministerstwo Finansów w projekcie zmian ustawy o finansach publicznych i innych ustaw proponuje bowiem mniejszą podstawę obliczenia tych dotacji. Zmniejszenie dotacji oznacza podniesienie opłat ponoszonych przez rodziców. Do tej pory prowadzący niepubliczne przedszkola otrzymywali 75% kwoty, która została obliczona na utrzymanie dziecka w przedszkolu publicznym. Zmniejszenie kwoty dotacji spowoduje obciążenie większymi kosztami rodziców, a należy zauważyć, że nie wszystkich rodziców będzie stać na dodatkowe opłaty. W związku z tym istnieje ryzyko likwidacji części niepublicznych przedszkoli. Ponieważ do przedszkoli niepublicznych uczęszczają dzieci, dla których zabrakło miejsc w przedszkolach państwowych lub które ze względu na nietypowy czas pracy rodziców muszą w przedszkolu spędzać więcej czasu, zmniejszenie dotacji postawi w trudnej sytuacji wiele polskich rodzin.
Odsetek dzieci uczęszczających do przedszkoli w Polsce jest niższy niż w innych krajach Unii Europejskiej. Jak podaje Ministerstwo Edukacji Narodowej: ˝Aktualnie w Polsce wychowaniem przedszkolnym objętych jest 49,8% trzylatków, 64,1% czterolatków i 81,0% pięciolatków. Wskaźniki te są niższe niż w innych krajach UE. Warto jednak zauważyć, że od 2008 r. zwiększyła się o 790 liczba przedszkoli (publicznych i niepublicznych). Obecnie funkcjonuje 8859 przedszkoli (w tym na wsi 2922). Zwiększyła się także o 1388 liczba oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych. Obecnie jest ich 12 549 (w tym na wsi 8595). Zapewnienie lepszego dostępu najmłodszym dzieciom do edukacji to najskuteczniejszy sposób na wyrównywanie szans edukacyjnych. Dlatego tak ważne jest inwestowanie w edukację małych dzieci.
Zgodnie ze 'Strategicznym planem rządzenia' oraz programem prac rządu priorytetem w obszarze edukacji jest zwiększenie dostępu do edukacji wysokiej jakości poprzez m.in. upowszechnienie wychowania przedszkolnego dla dzieci w wieku 3-5 lat, w tym obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 5-letnich. Priorytet ten jest także zgodny z rekomendacjami 'Raportu o kapitale intelektualnym Polski'. Pierwsze lata życia dziecka decydują o jego rozwoju i dalszych losach. Znacząca część możliwości intelektualnych człowieka kształtuje się w pierwszych latach życia. Większość wrodzonych predyspozycji rozwija się intensywnie w wieku przedszkolnym, dotyczy to także zdolności uczenia się. Działania edukacyjne, stymulowanie rozwoju intelektualnego i społecznego dziecka przynoszą najlepsze rezultaty właśnie w okresie przedszkolnym. Jest to także najlepszy okres na zapobieganie ewentualnym trudnościom w nauce - niwelowanie dysharmonii rozwojowych, terapię zaburzeń, wyrównywanie zaniedbań środowiskowych. Umiejętności, które małe dzieci wynoszą z przedszkola, procentują w szkole lepszymi wynikami w nauce, a w dorosłym życiu lepszym funkcjonowaniem społecznym i zawodowym˝.
Niezrozumiałe jest zatem w obliczu powyższego priorytetu edukacji przedszkolnej zmniejszanie wydatków na tę sferę edukacji najmłodszych.
Zwracam się z pytaniami do Pana Ministra:
1. Czy planowane zmniejszenie wydatków na dotowanie niepublicznych przedszkoli jest konieczne i jak ministerstwo uzasadnia te zmiany?
2. Jak ministerstwo uzasadnia konieczność wprowadzenia oszczędności na wychowaniu przedszkolnym?
Z poważaniem
Poseł Wojciech Ziemniak
Kościan, dnia 25 stycznia 2012 r.