Interpelacja nr 675
do prezesa Rady Ministrów
w sprawie wdrożenia systemu informatycznego powiadamiania ratunkowego (SIPR)
Panie Premierze! Proces wdrażania postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/136/WE z dnia 25 listopada 2009 r. zmieniającej dyrektywę 2002/22/WE w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (Dz. U. UE L Nr 337, poz. 11) jest przedsięwzięciem o charakterze interdyscyplinarnym, w realizację którego zaangażowanych było i jest wiele podmiotów.
Jednak podkreślić należy, iż z dniem 10 lutego 2009 r. - od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 11, poz. 59) to ministra spraw wewnętrznych i administracji można obciążać odpowiedzialnością za brak kompleksowego i docelowego rozwiązania w zakresie funkcjonowania numeru alarmowego 112. Ww. ustawa wprowadziła w zakres kompetencji ministra spraw wewnętrznych i administracji nadzór nad funkcjonowaniem systemu powiadamiania ratunkowego.
Panie Premierze, już we wrześniu 2010 r. Najwyższa Izba Kontroli alarmowała wskutek przeprowadzonej kontroli za lata 2007-2009, że system alarmowy 112, który Polska próbuje wdrożyć w życie, jest prowizoryczny i nieskuteczny. NIK apelował w swoim raporcie o objęcie wdrażania numeru alarmowego 112 nadzorem Pana Premiera.
Resort SWiA ustami rzecznika odpierał zarzuty, twierdził, że podczas pełnienia funkcji przez ministra Jerzego Millera prace nad uruchomieniem systemu powiadamiania ratunkowego znacznie przyspieszyły, co daje szansę, aby system ruszył przed Euro 2012. Mało, informowano wówczas, że rozstrzygany jest przetarg na zakup i wdrożenie zintegrowanego systemu informatycznego wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego, umożliwiającego przyjęcie i rejestrację zgłoszeń na numer alarmowy 112 oraz inne numery alarmowe. Jednocześnie wskazać należy, iż organizacja centrów powiadamiania ratunkowego (wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego) na terenie kraju finansowana była ze środków pochodzących z rezerwy celowej budżetu państwa - budowa systemu powiadamiania ratunkowego na terenie kraju. W 2010 r. na wskazany powyżej cel przeznaczone zostały środki finansowe w wysokości 34 100 000 zł. Środki te wydatkowane miały być przede wszystkim na dokonanie niezbędnych prac projektowych oraz adaptacyjno-budowlanych w obiektach, które zostały wytypowane na centra powiadamiania ratunkowego i wojewódzkie centra powiadamiania ratunkowego wdrażane w pierwszym etapie budowy systemu.
Według stanu na dzień 13 października 2010 r. MSWIA zapewniało, że podział ww. środków z rezerwy celowej przedstawiał się następująco:
- 23 791 000 zł na uruchomienie w I etapie centrów powiadamiania ratunkowego/wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego w 16 województwach,
- 4 000 000 zł na zakup infrastruktury telekomunikacyjnej dla potrzeb dołączenia do sieci teleinformatycznej OST 112 centrów powiadamiania ratunkowego/wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego,
- 6 309 000 zł na zapewnienie infrastruktury telekomunikacyjnej w celu uruchomienia transmisji danych w OST 112 na potrzeby obsługi wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego.
Wówczas MSWiA wystąpił do ministra finansów o zabezpieczenie - na kontynuację procesu budowy systemu powiadamiania ratunkowego - w budżecie państwa na 2011 r. środków finansowych w wysokości 69 100 000 zł. Środki te przeznaczone miały być m.in. na wydatki majątkowe oraz wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem centrów powiadamiania ratunkowego, w tym również na pokrycie kosztów zatrudnienia oraz przeszkolenia kadry operatorskiej.
Natomiast koszty związane z opracowaniem i wdrożeniem projektów teleinformatycznych (SIPR i OST 112) realizowanych na potrzeby systemu powiadamiania ratunkowego miały być dofinansowane ze środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej (Program Operacyjny ˝Infrastruktura i środowisko˝, Program Operacyjny ˝Innowacyjna gospodarka˝) do wysokości 645 mln zł.
Trwały wówczas też prace w Centrum Projektów Informatycznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji nad budową nowoczesnej platformy teletransmisyjnej dla potrzeb obsługi zgłoszeń alarmowych OST 112. Węzły dostępowe sieci miały być rozmieszczone w jednostkach Policji na terenie całego kraju, do których miano dołączyć wojewódzkie centra powiadamiania ratunkowego oraz - w kolejnych etapach - jednostki Państwowej Straży Pożarnej i Państwowego Ratownictwa Medycznego.
Dzisiaj dowiadujemy się, że jakoby na wniosek MSW przesunięto start ww. systemu z 2012 na 2013 r. Jeżeli informacje te potwierdziłyby się, brak systemu informatycznego powiadamiania ratunkowego (SIPR) w 2012 r. skutkuje zagrożeniem bezpieczeństwa uczestników największej sportowej imprezy masowej naszego kraju Euro 2012. Przypominam, że przedmiotowy system miał zapewnić szybki i skuteczny dostęp do służb ustawowo powołanych do niesienia pomocy, przy wykorzystaniu numerów alarmowych. Przyjęte rozwiązania miały zapewnić utworzenie do 2012 r. stabilnego, jednolitego, ogólnokrajowego systemu powiadamiania ratunkowego. Obiecywano, że w pracach nad budową ww. systemu wykorzystane zostały doświadczenia innych krajów europejskich, w szczególności w zakresie organizacji systemu.
Wyjątkowo bulwersujące są wyjaśnienia, iż systemowi SIPR grożą rewolucyjne zmiany - minister Miller wbrew poprzednikom upierał się, aby budować system wojewódzkich call center, gdzie byłyby odbierane wszystkie zgłoszenia alarmowe i stamtąd przekazywane odpowiednim służbom. Dzisiaj okazuje się, że podobno koncepcja ta nie była zgodna z przepisami i mamy wrócić do koncepcji poprzedników Millera - system budowany w oparciu o komendy powiatowe straży pożarnej.
W związku z zaistniałą sytuacją proszę Pana Premiera o odpowiedzi na pytania:
1. Czy prawdą jest, że uruchomienie systemu informatycznego powiadamiania ratunkowego (SIPR) zostało przesunięte na 2013 r.? Z jakich powodów?
2. Jeżeli tak, to w jaki sposób służby zapewnią bezpieczeństwo uczestnikom i gościom na Euro 2012? Jak zostanie zorganizowanie zarządzanie informacją dotyczącą ratowania życia i zdrowia poszkodowanych, w jaki sposób zostanie zapewnione sprawne przekazywanie danych pomiędzy służbami ratownictwa i porządku publicznego (przyjmowanie zgłoszeń i kierowanie ich do właściwej jednostki Policji, Państwowej Straży Pożarnej i Państwowego Ratownictwa Medycznego)?
3. Czy rzeczywiście resort odchodzi od koncepcji ministra Millera wojewódzkich call center? Jeżeli tak, to jakie straty finansowe poniesie budżet państwa w związku z odejściem od ww. koncepcji? Proszę o szczegółowe informacje: Czy inwestycje poczynione z rezerwy budżetowej na 2010 r. - 34 100 000 zł i na 2011 r. - 69 100 000 zł zostaną wykorzystane w nowym projekcie SIPR? Jeżeli tak, to w jakiej części, a w jakiej kwocie środki finansowe siłą rzeczy przy zmianie projektu zostały zmarnotrawione? Kto i w jakiej formie odpowie za koszty ww. zmian przy wdrażaniu systemu informatycznego powiadamiania ratunkowego?
Dla przykładu - czy i w jakiej formie w systemie zostanie wykorzystany budynek Wojewódzkiego Centrum Powiadamiania Ratunkowego/Centrum Powiadamiania Ratunkowego przy ul. Grudziądzkiej 9/15 w Bydgoszczy oraz opracowany projekt budowlano-wykonawczy w budynku Toruńskiego Centrum Zarządzania Kryzysowego przy ul. Legionów 70 w Toruniu? Realizacja ww. projektów wyniosła łącznie 857 706 zł, w tym: przeprowadzenie prac adaptacyjnych w Wojewódzkim Centrum Powiadamiania Ratunkowego/Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Bydgoszczy - 800 tys. zł, zakup projektu na potrzeby adaptacji budynku w Toruniu - 57 706 zł - jak poinformował dnia 21 kwietnia 2011 r. pan Tomasz Siemoniak, ówczesny sekretarz stanu w MSWiA.
Z poważaniem
Poseł Beata Mazurek
Chełm, dnia 21 grudnia 2011 r.