Odpowiedź na interpelację ponowną nr 33607
w sprawie podziału funkcjonariuszy Straży Ochrony Kolei
Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Paweł Olszewski
Warszawa, 14-10-2015
Szanowny Panie Marszałku,
odpowiadając na interpelację ponowną posła Tomasza Kamińskiego nr 33607 z dnia 21 września 2015 r. w sprawie podziału funkcjonariuszy Straży Ochrony Kolei, w uzupełnieniu odpowiedzi z dnia 30 lipca 2015 r. uprzejmie informuję, co następuje.
Na podstawie przepisu art. 59 ust. 6 pkt 3 ww. ustawy o transporcie kolejowym, minister właściwy do spraw transportu powinien określić między innymi tryb i jednostki uprawnione do orzekania o zdolności fizycznej i psychicznej do służby w straży ochrony kolei. Opierając się zatem o powyższe brzmienie przepisu upoważniającego, w ramach trybu uregulowano zarówno sposób, jak i częstotliwość przeprowadzania badań okresowych funkcjonariuszy straży ochrony kolei.
Określając podział funkcjonariuszy straży ochrony kolei (sok) na funkcjonariuszy zatrudnionych na stanowiskach administracyjnych i zatrudnionych na stanowiskach operacyjnych, wzięto pod uwagę wytyczne zawarte w ww. przepisie ustawy o transporcie kolejowym, które dotyczą zadań oraz zasad działania straży ochrony kolei.
Podział ten, którego nie było w poprzednio obowiązującym rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 18 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków, jakim powinni odpowiadać funkcjonariusze straży ochrony kolei (Dz. U. Nr 74, poz. 837), został wprowadzony na wniosek funkcjonariuszy straży ochrony kolei przy opracowywaniu rozporządzenia z dnia 6 października 2004 r. w sprawie warunków, jakim powinni odpowiadać funkcjonariusze straży ochrony kolei, zasad oceny zdolności fizycznej i psychicznej do służby oraz trybu i jednostek uprawnionych do orzekania o tej zdolności, w celu dalszego zatrudniania funkcjonariuszy doświadczonych, którzy przepracowali w Straży Ochrony Kolei PKP nawet kilkadziesiąt lat, a których stan zdrowia nie pozwalałby na dalsze zatrudnienie w tej formacji.
W związku z powyższym w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 października 2004 r. zostały złagodzone wymagania zdrowotne dla funkcjonariuszy sok zatrudnionych na stanowiskach administracyjnych. Rozporządzenie to obowiązuje już ponad 10 lat, umożliwiając powyższym pracownikom dalszą aktywność zawodową.
Ponieważ zgodność wprowadzonego w § 9 w ust. 1 ww. rozporządzenia z dnia 6 października 2004 r. dotycząca podziału funkcjonariuszy sok na funkcjonariuszy zatrudnionych na stanowiskach administracyjnych i operacyjnych z art. 59 ust. 6 pkt 3 ustawy o transporcie kolejowym, na wniosek Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Straży Ochrony Kolei, zakwestionował Rzecznik Praw Obywatelskich w resorcie rozpoczęto prace nad zmianą rozporządzenia likwidującego ten podział.
W celu określenia nowych wymagań dla funkcjonariuszy sok dotyczących wzroku i słuchu, postanowiono, że regulacja ta będzie opracowywana wspólnie z Kolejową Medycyną Pracy.
Pierwotnie termin zakończenia prac nad projektem rozporządzenia zmieniającego zaplanowano na koniec listopada, ale termin ten zostanie przedłużony ze względu na potrzebę przeprowadzenia przez MIiR szczegółowych konsultacji z partnerami społecznymi, w tym ze związkami zawodowymi.
Ponieważ w rozporządzeniu z dnia 6 października 2004 r. zostały określone jednostki uprawnione do dokonywania oceny zdolności fizycznej i psychicznej do służby w sok, lecz nie zostało określone do których kategorii, administracyjnych czy operacyjnych zaliczane są poszczególne stanowiska funkcjonariuszy sok, dlatego według informacji PKP PLK S.A. w celu zapewnienia ciągłości oraz realizacji nałożonych zadań, ówczesny Komendant Straży Ochrony Kolei, posiadający uprawnienie do dokonywania czynności wynikających ze stosunku pracy, stanął przed koniecznością zakwalifikowania poszczególnych stanowisk funkcjonariuszy sok do kategorii stanowisk administracyjnych i operacyjnych. Zostało to dokonane na posiedzeniu Komisji ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, działającej przy Komendzie Straży Ochrony Kolei. Podstawą zaliczenia danego stanowiska do jednej z powyższych kategorii był zakres obowiązków wynikający z umowy o pracę oraz faktycznie wykonywane zadania, tj. warunki i miejsce wykonywania pracy.
O dokonanym podziale stanowisk na funkcjonariuszy operacyjnych i funkcjonariuszy administracyjnych Komendant Straży Ochrony Kolei poinformował PKP S.A. Oddział Kolejowa Medycyna Pracy.
W ocenie PKP PLK S.A. wydane przez Komendanta Głównego Straży Ochrony Kolei decyzje Nr 22/2007 z dnia 24 kwietnia 2007 r. oraz Nr 52/2010 z dnia 20 sierpnia 2010 r., w sprawie statusu funkcjonariusza Straży Ochrony Kolei nie wprowadzają podziału na funkcjonariuszy operacyjnych i administracyjnych, lecz jedynie kwalifikują poszczególne stanowiska pracy funkcjonariuszy sok do tych kategorii.
Zgodnie z Regulaminem Organizacyjnym PKP PLK S.A. Komendant Główny SOK m.in. uprawniony jest do:
- kierowania i organizacji pracy Komendy Głównej, sprawowania ogólnego kierownictwa nad działalnością podległych komórek organizacyjnych oraz podejmowanie wynikających stąd decyzji;
- wykonywania czynności prawnych z zakresu prawa pracy w stosunku do pracowników Komendy Głównej oraz nadzorowania dyscypliny i organizacji pracy;
- wydawania wewnętrznych decyzji normujących organizację i działalność Komendy Głównej.
Dlatego w ocenie PKP PLK S.A. Komendant Główny SOK posiadając powyższe uprawnienia miał prawo określić stanowiska, które zaliczane są do grupy funkcjonariuszy administracyjnych oraz do grupy funkcjonariuszy operacyjnych.
Łączę wyrazy szacunku
Paweł Olszewski
Sekretarz Stanu