opis sprawy

Odpowiedź na interpelację w sprawie poszkodowanych przez przedsiębiorstwo Amber Gold sp. z o.o. i Finroyal Capital Ltd.

Odpowiedź na interpelację nr 34196

w sprawie poszkodowanych przez przedsiębiorstwo Amber Gold sp. z o.o. i Finroyal Capital Ltd.

Odpowiadający: podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Wojciech Węgrzyn

Warszawa, 16-09-2015

W odpowiedzi na interpelację nr 34196 z dnia 26 sierpnia 2015 r. Pana Marka Niedbały, Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie poszkodowanych przez przedsiębiorstwo Amber Gold sp. z o.o. i Finroyal Capital Ltd., niniejszym przedkładam informację dotyczącą kwestii podnoszonych w przedmiotowej interpelacji, w tym postawionych pytań.

W pierwszej kolejności należy podnieść, iż z dniem 31 marca 2010 roku na mocy ustawy z dnia 9 października 2009 roku o zmianie ustawy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 roku, nr 178, poz. 1375) nastąpiło rozdzielenie urzędu Ministra Sprawiedliwości i urzędu Prokuratora Generalnego.

W związku z powyższym czynności nadzorcze dotyczące toku postępowania przygotowawczego pozostają poza zakresem kompetencji Ministra Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości nie ma wpływu na obecnie toczące się postępowanie w fazie jurysdykcyjnej. Na etapie tym żaden organ państwowy nie może wpływać na decyzje niezależnego i niezawisłego sądu, zarówno w zakresie stwierdzenia ewentualnej winy, rodzaju i wysokości orzeczonej kary, zastosowania środków karnych.

Niemniej odnosząc się do ustawowych kompetencji Ministra Sprawiedliwości wskazać należy, iż – zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. 2015.133 j.t.) – Minister Sprawiedliwości sprawuje zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną sądów (art. 8 pkt 2 i art. 9a § 2). Nadzór ten obejmuje analizę i ocenę prawidłowości oraz skuteczności wykonywania przez prezesów sądów wewnętrznego nadzoru administracyjnego, a ponadto wykonywanie czynności niezbędnych ze względu na wystąpienie uchybień w działalności administracyjnej sądów, a także czynności koniecznych do wykonywania zadań związanych z reprezentowaniem Rzeczypospolitej Polskiej przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, w zakresie spraw dotyczących działalności sądów (art. 37f § 1 i 2). Zgodnie też z art. 37g § 1 ustawy Minister Sprawiedliwości, w ramach zewnętrznego nadzoru administracyjnego:

- analizuje informacje roczne o działalności sądów;

- ustala ogólne kierunki wewnętrznego nadzoru administracyjnego, wykonywanego przez prezesów sądów apelacyjnych;

- kontroluje wykonywanie obowiązków nadzorczych przez prezesów sądów apelacyjnych oraz wydaje stosowne zarządzenia.

Mając, zatem na względzie ustawowe kompetencje Ministra Sprawiedliwości i odnosząc się bezpośrednio do zakresu merytorycznego interpelacji wskazać należy, iż w związku z tzw. aferą Amber Gold w październiku 2012 roku opracowana została w Ministerstwie Sprawiedliwości Biała księga dotycząca działań podejmowanych przez Ministra Sprawiedliwości w ramach zewnętrznego nadzoru administracyjnego, w związku z prowadzonymi postępowaniami sądowymi przeciwko Marcinowi P. Sporządzone, 100-stronnicowe sprawozdanie, objęło swym zakresem pełny opis ustaleń faktycznych związanych prowadzonymi postępowaniami karnymi, szczegółowe wskazanie wszystkich działań nadzorczych podejmowanych przez Ministra Sprawiedliwości w ramach zewnętrznego nadzoru administracyjnego, jak również Prezesów Sądów Apelacyjnych w Gdańsku i Poznaniu oraz Prezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku w ramach wewnętrznego nadzoru administracyjnego, a także działania podejmowane w zakresie kuratorskiej służby sądowej. Jednocześnie w Białej księdze zawarto opis działań podejmowanych w zakresie postępowania rozpoznawczego w sprawach karnych Marcina P. oraz informacje o postępowaniach sądów rejestrowych dotyczących spółek, w których członkiem zarządu lub członkiem rady nadzorczej był Marcin P. Przedstawiono także wnioski de lege ferenda płynące z poczynionych ustaleń i podjętych działań nadzorczych.

Wyciąg z Białej księgi został przesłany dla potrzeb prac Komitetu Stabilności Finansowej w sprawie spółki Amber Gold.

Zauważyć dalej należy, iż w Ministerstwie Sprawiedliwości - mając na uwadze m. in. sprawę spółki Amber Gold oraz stwierdzone w jej toku nieprawidłowości w pracy kuratorów sądowych - przygotowano projekt rozporządzenia wykonawczego do art. 176 k.k.w. dotyczący szczegółowego sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych. Rozporządzenie to weszło w życie w dniu 26 marca 2013 roku (Dz. U. z dnia 11 marca 2013 roku, poz. 335). Wskazany akt prawny określa szczegółowy sposób wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych, szczegółowy sposób wykonywania obowiązków i uprawnień przez stowarzyszenia, organizacje, instytucje i osoby, którym powierzono sprawowanie dozoru, a także sposób i tryb wykonywania dozoru stosowanego w związku z orzeczonymi karami, środkami karnymi, zabezpieczającymi i profilaktycznymi oraz tryb wyznaczania przedstawicieli przez stowarzyszenia, organizacje i instytucje. Założenia tego aktu prawnego obejmują: zapewnienie właściwej alokacji zasobów kadrowych i instytucjonalnych w procesie wykonywania przez kuratorską służbę sądową orzeczeń sądów karnych, zracjonalizowanie kosztów postępowań karnych wykonawczych, zmniejszenie obciążenia pracą kuratorów sądowych dla dorosłych, ograniczenie liczby spraw pozostających w referatach kuratorów sądowych dla dorosłych, zintensyfikowanie działań kuratorów sądowych w sprawach, które tego rzeczywiście wymagają oraz zminimalizowanie ich w sprawach, w których udział kuratora może zostać ograniczony do niezbędnych czynności, dostosowanie stopnia zaangażowania i sposobu pracy w dozorze do wymogów indywidualnych przypadków, spowodowanie zmiany proporcji w zakresie podziału pracy pomiędzy kuratorów zawodowych i kuratorów społecznych na rzecz większego zaangażowania kuratorów zawodowych w wykonywanie spraw poważnych, obarczonych istotnymi czynnikami ryzyka.

Nadto w wydanych w dniu 4 stycznia 2013 roku przez Sekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – w oparciu o art. 37g § 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych – ogólnych kierunkach wewnętrznego nadzoru administracyjnego wykonywanego przez prezesów sądów apelacyjnych w roku 2013, w części związanej z wykonywaniem orzeczeń karnych wskazano na konieczność objęcia czynnościami nadzorczymi m.in. problematyki:

- stwierdzania prawomocności orzeczeń oraz doręczania pism procesowych, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia uznawania ich za doręczone w trybie art. 139 k.p.k.;

- prawidłowości i sprawności postępowania wykonawczego w przedmiocie wykonania kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz zarządzenia wykonania tej kary;

- w zakresie natomiast funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej:

a/kontroli wykonywania zadań służbowych przez kierowników zespołów kuratorskiej służby sądowej, zwłaszcza czynności podejmowanych w ramach nadzoru nad terminowością wykonywania obowiązków przez kuratorów sądowych,

b/kontroli sprawności, terminowości i prawidłowości realizowania przez kuratorów sądowych czynności związanych z kontrolowaniem w okresie próby wykonania przez skazanego lub sprawcę nałożonych na niego obowiązków, ze szczególnym uwzględnieniem spraw, w których sąd nałożył na skazanego lub sprawcę obowiązek naprawienia szkody na podstawie art. 72 § 2 k.k.,

c/kontroli poziomu zróżnicowania i zobiektywizowania źródeł informacji, na podstawie, których kurator sądowy buduje swoją wiedzę i przekonania na temat podopiecznego, ze szczególnym uwzględnieniem realizacji obowiązku zaznajamiania się z aktami sprawy rozpoznawczej oraz z przebiegiem dotychczasowych dozorów i nadzorów.

Zauważyć należy, iż przedmiotowe zagadnienia zostały zgłoszone m.in. ze względu na uchybienia stwierdzone w sprawach dotyczących postępowań wykonawczych, w ramach zewnętrznego nadzoru administracyjnego w sprawie spółki Amber Gold.

Węzłowe zagadnienia związane z nieprawidłowościami w wykonywaniu obowiązków przez kuratorów sądowych ujawnionymi w toku zewnętrznego i wewnętrznego nadzoru administracyjnego w sprawie spółki Amber Gold omówione zostały na naradzie z Kuratorami Okręgowymi zorganizowanej przez Departament Wykonania Orzeczeń i Probacji Ministerstwa Sprawiedliwości w dniach 17-19 kwietnia 2013 roku. Także na naradzie służbowej Ministra Sprawiedliwości z Prezesami Sądów Apelacyjnych i Okręgowych, która miała miejsce w czerwcu 2013 roku przedstawiono również na kanwie sprawy spółki Amber Gold zagadnienia związane z wykonywaniem orzeczeń karnych oraz pracy kuratorskiej służby sądowej. Z kolei w dniach 25-27 września 2013 roku na zorganizowanej przez Departament Wykonania Orzeczeń i Probacji Ministerstwa Sprawiedliwości naradzie z sędziami penitencjarnymi omówiono zagadnienia związane z ujawnionymi nieprawidłowościami w toku postępowań wykonawczych w ramach zewnętrznego i wewnętrznego nadzoru administracyjnego.

Odnieść się także należy do podniesionego w interpelacji zagadnienia związanego z działaniami podejmowanymi w celu pomocy klientom firmy Amber Gold w odzyskaniu utraconych oszczędności. W tym kontekście wskazać trzeba, iż generalnie, kwestia odzyskania wpłaconych środków finansowych przez klientów spółki Amber Gold pozostaje poza zakresem kompetencji Ministra Sprawiedliwości. Odzyskania tych środków należy dochodzić na drodze sądowej i jedynie w kontekście sprawności tych postępowań sądowych pojawiają się zadania organów nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów. Klienci firmy Amber Gold, którzy nie odzyskali wpłaconych środków, podobnie jak inni wierzyciele tej spółki, mają możliwość dochodzenia swoich roszczeń w postępowaniu upadłościowym spółki, toczącym się przed Sądem Rejonowym Gdańsk – Północ w Gdańsku (sygn. akt VI GUp 23/12).

Zgodnie z dyspozycją art. 236 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U.2015.233 j.t.) wierzyciel osobisty upadłego, który chce uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym, jeżeli niezbędne jest ustalenie jego wierzytelności, powinien w terminie oznaczonym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zgłosić sędziemu - komisarzowi swoją wierzytelność. Zgłoszone wierzytelności są następnie weryfikowane, po czym ustalana jest lista wierzytelności. Po dokonaniu likwidacji majątku upadłego, uzyskane przez syndyka środki są dzielone pomiędzy wierzycieli, na zasadach wskazanych w art. 335-360 Prawa upadłościowego i naprawczego.

Do dnia 4 marca 2015 roku w VI Wydziale Gospodarczym ds. upadłościowych i naprawczych Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku zarejestrowanych zostało ogółem 12 939 zgłoszeń wierzytelności. Zarządzeniem sędziego – komisarza wyznaczono syndykowi termin do dnia 30 czerwca br. na złożenie listy wierzytelności. Powyższy termin został dochowany i trwa likwidacja majątku upadłej spółki.

W tym miejscu zauważyć należy, iż w celu zapewnienia sprawnego toku postępowania, sprawa upadłościowa Amber Gold sp. z o.o. objęta jest nadzorem Prezesa Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku, w ramach, którego składane są, co miesiąc sprawozdania o podejmowanych czynnościach. Zgodnie, bowiem z przepisami ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych (art. 37b § 1 pkt 1), badanie sprawności postępowania w poszczególnych sprawach należy do zadań nadzorczych prezesa sądu, a nie Ministra Sprawiedliwości, który sprawuje – jak już nadmieniono wyżej – jedynie nadzór zewnętrzny nad działalnością administracyjną sądów, którego istota sprowadza się do nadzorowania wyników pracy nadzorczej prezesów sądów. Należy także podkreślić, że w 2013 roku w związku ze sprawą upadłości spółki Amber Gold Spółki z o.o., Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku, decyzjami Ministra Sprawiedliwości uzyskał wsparcie etatowe w postaci dodatkowych 2 etatów asystenta sędziego, gdyż liczba wierzycieli biorących udział w tym postępowaniu, a co za tym idzie obszerność dokumentów, wymagających weryfikacji, jest niespotykana dotychczas w żadnej innej sprawie tego rodzaju.

Reasumując powyższe uwagi, wskazać należy, iż w ramach działań Ministerstwa Sprawiedliwości podjęty został szeroki i pełny zarówno pod względem przedmiotowym, jak i podmiotowym zakres czynności realizujących zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną sądów, adekwatny do stwierdzonych w toku sprawy spółki Amber Gold uchybień.

Przedstawiony powyżej zakres działań Ministra Sprawiedliwości nakazuje także odniesienie się do podjętych przez Ministra Finansów czynności związanych z działalnością spółki Amber Gold. Stanowią one, bowiem istotne uzupełnienie podejmowanych przez resort sprawiedliwości działań.

W kontekście przypadku działalności spółki Amber Gold, która miała charakter przestępczy, należy wskazać na nowe rozwiązania prawne zawarte w ustawie o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw, w opracowanym na podstawie założeń uchwalonych przez Radę Ministrów, których wnioskodawcą jest Minister Finansów.

Podkreślenia wymaga fakt, iż przywołany wyżej projekt uwzględnia rekomendacje grupy roboczej Komitetu Stabilności Finansowej zawarte w Raporcie - Analiza działań organów i instytucji państwowych w odniesieniu do Amber Gold sp. z o.o. Dokonana przez grupę roboczą Komitetu Stabilności Finansowej analiza przepisów prawnych odnoszących się do funkcjonowania podmiotów świadczących usługi finansowe, zarówno regulujących działalność tych podmiotów w sposób bezpośredni, jak również przepisów pośrednio ingerujących w funkcjonowanie tych instytucji, oraz mechanizmów stosowania sankcji wobec podmiotów prowadzących działalność z naruszeniem przepisów prawa, wykazała potrzebę usprawnienia, a w pewnych obszarach wprowadzenia nowych regulacji umożliwiających identyfikację i odpowiednio szybkie reagowanie w odniesieniu do podmiotów naruszających prawo.

Mając na uwadze ustalenia Komitetu Stabilności Finansowej podjęto inicjatywę legislacyjną opracowania projektu ustawy o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, który ma na celu między innymi umożliwienie skutecznego eliminowania z obrotu gospodarczego podmiotów wykonujących działalność reglamentowaną na rynku finansowym bez zezwolenia, tj. nielegalnie, w szczególności podmiotów prowadzących działalność z zamiarem oszustwa.

W ustawie przewidziano rozszerzenie na wszystkie sektory rynku finansowego uprawnień Komisji Nadzoru Finansowego do prowadzenia postępowania wyjaśniającego wobec podmiotów, co, do których zachodzi podejrzenie, że wykonują działalność bez wymaganego zezwolenia. Ustawa przewiduje jednolite uregulowanie instytucji postępowania wyjaśniającego, którego przeprowadzenie może zarządzić Przewodniczący Komisji. Regulacja postępowania wyjaśniającego zaproponowana w projekcie ma charakter zupełny i w sposób kompleksowy normuje postępowanie wyjaśniające. Oznacza, zatem możliwość prowadzenia postępowań wyjaśniających we wszystkich obszarach rynku finansowego, a nie jak dotychczas, wyłącznie w odniesieniu do segmentu kapitałowego. Nowe przepisy umożliwią Komisji Nadzoru Finansowego weryfikowanie działalności podmiotów oferujących usługi na rynku finansowym w sposób, jaki do tej pory był zastrzeżony dla podmiotów działających na rynku kapitałowym. W praktyce oznacza to, że np. w przypadku podmiotów, co do których istnieje podejrzenie, że nielegalnie prowadzą działalność gromadzenia środków finansowych, Komisja może aktywnie poszukiwać informacji w zakresie niezbędnym do stwierdzenia, czy zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa. Do tej pory źródłem informacji najczęściej były wyłącznie strony internetowe czy ulotki, bardzo rzadko konkretne podpisane z konsumentami usług finansowych umowy. Bogatszy materiał dowodowy zebrany przez Komisję Nadzoru Finansowego już na etapie postępowania wyjaśniającego pozwoli na szybszą ocenę zasadności skierowania do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i podjęcie stosownych działań w celu zabezpieczenia dowodów oraz zmniejszenia liczby poszkodowanych, a także może ograniczyć przypadki odmowy wszczęcia postępowania karnego, które do czasu rozstrzygnięcia zażalenia, Komisji Nadzoru Finansowego blokują możliwość reagowania na stwierdzone nadużycia wobec odbiorców usług finansowych, Pozytywnie na szybkość reakcji prokuratury wpłynie zmiana umożliwiająca przekazywanie, w szerszym zakresie, tajemnicy zawodowej przy składaniu przez Komisję Nadzoru Finansowego zawiadomienia do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Aktualnie przekazanie informacji, które stanowią tajemnicę bankową (bardzo często jest to najistotniejsza część zawiadomienia, gdyż dokumentuje fakt gromadzenia środków finansowych) jest niemożliwe i powoduje, że przedstawione w zawiadomieniu informacje są niepełne i nie dają podstawy do wszczęcia dochodzenia w sprawie. Z kolei żądanie prokuratora dotyczące udzielenia informacji stanowiących taką tajemnicę od banku czy od Komisji Nadzoru Finansowego możliwe jest wyłącznie po wszczęciu postępowania przygotowawczego. Zatem zmiana ta umożliwi Komisji Nadzoru Finansowego przedstawienie pełniejszego obrazu sprawy, a prokuraturze pozwoli na szybsze podjęcie stosownych działań w kierunku ścigania naruszeń.

Ponadto, przewidziano zaostrzenie sankcji karnych zawartych w ustawie - Prawo bankowe oraz w ustawie o funduszach inwestycyjnych za przestępstwa popełniane na rynku finansowym. W nowelizowanym art. 171 ustawy - Prawo bankowe proponuje się zaostrzenie sankcji karnej, poprzez podwyższenie granic zagrożenia karą pozbawienia wolności z 3 do 5 lat. Ponadto, mając na uwadze, że przestępstwa popełniane na rynku finansowym charakteryzują się zazwyczaj znaczącymi rozmiarami w wymiarze finansowym, proponowane jest podwyższenie wysokości kary grzywny z dotychczasowego maksymalnego poziomu 5 milionów złotych do poziomu 10 milionów złotych.

Jak już wspomniano wyżej w ramach Komitetu Stabilności Finansowej przygotowany został Raport – Analiza działań organów i instytucji państwowych w odniesieniu do Amber Gold sp. z o.o. W raporcie tym zawarto rekomendacje podjęcia wskazanych działań legislacyjnych, jak również działań niewymagających interwencji ustawodawcy. Raport i zawarte w nim wnioski dotyczy przy tym szeregu podmiotów, tj. Ministra Finansów, Prezesa Narodowego Banku Polskiego, Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego, Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznika Praw Obywatelskich (w tym ostatnim przypadku, co do potrzeby komunikowania Komisji Nadzoru Finansowego oraz Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów przypadków skarg na podmioty prowadzące działalność parabankową). Szczegółowe rekomendacje zostały opracowane przez składającą się z ekspertów grupę roboczą powołaną spośród przedstawicieli Komitetu Stabilności Finansowej oraz Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Rzecznika Praw Obywatelskich.

Z podjętych działań legislacyjnych, należy wymienić przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości ustawę z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1514 ze zm.). Uchwalona regulacja dotyczy między innymi:

  1. ułatwienia i przyspieszenia obiegu dokumentów między sądami powszechnymi a Krajowym Rejestrem Karnym przez zastąpienie dotychczas wykorzystywanych tradycyjnych dokumentów papierowych, przesyłanych pocztą, ich elektronicznymi odpowiednikami, przekazywanymi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego;
  2. zapewnienia możliwości komunikowania się systemów teleinformatycznych Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) i Krajowego Rejestru Karnego (KRK) zarówno na etapie dokonywania wpisu podmiotu do KRS, jak i następnych wpisów dotyczących zmian w składzie organów tego podmiotu oraz możliwości informowania przez KRK o skazaniu osoby już wpisanej do KRS w zakresie określonym w: art. 18 § 2 Kodeksu spółek handlowych, art. 20 ust. 1 pkt 4 lit. b i pkt 5 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.), art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855) lub orzeczeniu wobec niej zakazu zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub wykonywania określonej działalności gospodarczej na podstawie art. 39 pkt 2 Kodeksu karnego. Zapobiega to sytuacjom, w których sąd rejestrowy nie posiadał informacji o tym, że powołano do pełnienia funkcji w spółce kapitałowej osobę karaną za przestępstwa określone w art. 18 § 2 Kodeksu spółek handlowych oraz co, do których zastosowano środki karne z art. 39 pkt 2 Kodeksu karnego;
  3. przesyłania przez Krajowy Rejestr Karny, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, informacji do sądów o ponownym skazaniu oraz zawiadomień o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego. Rozwiązanie takie znacznie przyspiesza przekazywanie sądom tych informacji,
  4. umożliwienia składania zapytań przez podmioty, na które nałożono ustawowy obowiązek powoływania do swoich organów osób niekaranych. Dotyczy to przykładowo: określonego w art. 18 § 2 k.s.h. wymogu niekaralności członków zarządu, komisji rewizyjnej, rady nadzorczej lub likwidatora, wymogu niekaralności członków organu zarządzającego, nadzoru lub organu kontroli organizacji pożytku publicznego.

Z kolei ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 4) w art. 5 wprowadziła zmiany w ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 1142), polegające na obowiązku wpisywania do KRS okresu, za jaki złożono sprawozdanie finansowe, informacji o braku obowiązku składania sprawozdań finansowych, a także informacji o dacie końcowej roku obrotowego, co docelowo pozwoli na automatyczne generowanie przez system teleinformatyczny informacji o braku wywiązania się przez podmiot wpisany do rejestru z obowiązku złożenia sprawozdania pomimo upływu terminu i zdecydowanie sprawniejsze uzyskiwanie przez sąd rejestrowy z bazy danych Krajowego Rejestru Sądowego informacji o niezłożeniu przez określone podmioty sprawozdań finansowych.

Powyższe zmiany powinny przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa i wiarygodności rynku finansowego.

Niezależnie od powyższych uwag dotyczących prac legislacyjnych należy wskazać na następujące dalsze działania, które zostały podjęte na kanwie działalności spółki Amber Gold.

W sierpniu i wrześniu 2012 roku Ministerstwo Finansów przeprowadziło kontrole w Pierwszym Urzędzie Skarbowym w Gdańsku, Trzecim Urzędzie Skarbowym w Gdańsku oraz w Pomorskim Urzędzie Skarbowym w Gdańsku, które objęły weryfikację prawidłowości postępowania organów podatkowych w stosunku do Amber Gold sp. z o. o. oraz Amber Gold Invest Sp. z o. o. w Gdańsku. W wyniku kontroli w Pierwszym i Trzecim Urzędzie Skarbowym w Gdańsku stwierdzono zaniedbania w egzekwowaniu obowiązków podatkowych od Spółek, m.in. w zakresie rejestracji, bieżącej obsługi podatników, rachunkowości podatkowej, czynności sprawdzających i kontroli podatkowej. Stwierdzono również, że pomimo uzyskania informacji o wniesieniu do spółki Amber Gold znacznej kwoty udziałów przez udziałowców będących osobami fizycznymi organy podatkowe z opóźnieniem dokonały weryfikacji pod kątem potwierdzenia źródeł pochodzenia majątku podmiotu. Kontrola przeprowadzona w Pomorskim Urzędzie Skarbowym w Gdańsku nie ujawniła nieprawidłowości w działaniach tej jednostki wobec Spółek.

W związku z powyższym w dniu 28 września 2012 roku Ministerstwo Finansów skierowało zawiadomienie do Prokuratury Okręgowej w Gdańsku o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 231 Kodeksu karnego przez pracowników Pierwszego i Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku. Postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2013 roku Prokuratura Okręgowa w Gdańsku umorzyła śledztwo o sygn. V Ds. 78/12, w sprawie podejrzenia niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych w zakresie prawidłowości, terminowości i rzetelności postępowania w stosunku do Spółek. W uzasadnieniu postanowienia Prokuratura podniosła, że pomimo stwierdzenia zaistnienia niedopełnienia obowiązków urzędniczych - brak jest możliwości przypisania odpowiedzialności karnej, gdyż sytuacja, w jakiej powstały zaniechania, nie stanowiła realizacji znamion czynu zabronionego z art. 231 § 1 Kodeksu karnego. W toku śledztwa potwierdzono istnienie szeregu zaniedbań i naruszeń w działaniach pracowników Pierwszego i Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku, ale ich charakter nie świadczył o działaniu na szkodę interesu publicznego czy prywatnego. Zgromadzony w toku śledztwa materiał dowodowy, zdaniem Prokuratury, nie potwierdził jednak wystąpienia sytuacji, w której urzędnicy nie dali posłuchu obowiązującym ich przepisom w sposób świadomy i skalkulowany. Według Prokuratury, stwierdzone zachowania kwalifikowały się jedynie do sankcjonowania ich w drodze odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Z poważaniem

Wojciech Węgrzyn

/podpisano elektronicznie/