Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi - z upoważnienia ministra -
na zapytanie nr 6706
w sprawie regulacji Rowu Polskiego i budowy zbiornika retencyjnego w Rokosowie w pow. gostyńskim
Pani Marszałek! W związku z pismem, znak: SPS-024-6706/14, z dnia 20 maja 2014 r., przy którym zostało przesłane zapytanie posła Macieja Orzechowskiego w sprawie regulacji Rowu Polskiego i budowy zbiornika retencyjnego, przedstawiam następujące wyjaśnienie.
Rów Polski jest prawostronnym dopływem Baryczy. Dolina Rowu Polskiego licząca ok. 40 km długości położona jest na terenie powiatów leszczyńskiego i gostyńskiego. Teren ten charakteryzuje się wysoką kulturą rolną. Użytki rolne w dolinie od wielu lat były zalewane wodami powodziowymi i roztopowymi, niekiedy na znacznych obszarach. Sytuacja ta powodowała liczne skargi i protesty rolników gmin Rydzyna, Poniec i Krobia. Stąd też w 2002 r. przystąpiono do opracowania dokumentacji technicznej na rewitalizację rzeki i odbudowę wałów Rowu Polskiego. Realizacja inwestycji w Dolinie Rowu Polskiego została podzielona na trzy etapy.
W pierwszym etapie w celu udrożnienia rzeki i lepszego spływu wód z doliny wykonano odbudowę Rowu Polskiego w km 0+000 - 8+100. Prace te w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 rozpoczęto w roku 2009 i zakończono w 2011 r.
W drugim etapie w latach 2011-2013 na dopływie do Rowu Polskiego wykopano zbiornik wodny Rydzyna o pojemności ok. 1 mln m3 służący ochronie przeciwpowodziowej miasta Rydzyna i zmniejszeniu ilości wody w Rowie Polskim. W prace projektowe włączył się samorząd gminy Rydzyna oraz starosta leszczyński, którzy sfinansowali opracowanie pomiarów sytuacyjno-wysokościowych, badania geologiczne i koncepcję budowy zbiornika Rydzyna, a Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu przygotował dokumentację projektową zbiornika w Rydzynie i odbudowy Rowu Polskiego na odcinku od 8+100 do 21+100 km. W latach 2013-2014 jest realizowana odbudowa Rowu Polskiego na ww. odcinku.
W kolejnym, trzecim etapie planowana jest do realizacji budowa zbiornika wodnego Rokosowo wraz z odbudową Rowu Polskiego w km 21+100 do 29+200. W przygotowanie tego etapu czynnie włączył się samorząd gminy Poniec oraz starosta gostyński. Samorządy te sfinansowały opracowanie pomiarów sytuacyjno-wysokościowych, badań geologicznych oraz koncepcję budowy zbiornika wodnego w Rokosowie. Zbiornik wodny Rokosowo o pojemności ok. 1 mln m3 będzie retencjonował wody powodziowe, które powodują obecnie częste zalewanie dróg powiatowych oraz podtapianie użytków rolnych i leśnych w dolinie, a także zalewanie miejscowości Pudliszki oraz miast Poniec i Rydzyna. W posiadaniu inwestora jest dokumentacja budowlana wraz z wszystkimi uzgodnieniami i decyzjami, łącznie z pozwoleniem na budowę wydanym przez wojewodę wielkopolskiego dnia 3 grudnia 2013 r.
Inwestycja pn. ˝Zbiornik wodny Rokosowo˝ została wstępnie przewidziana do realizacji w roku 2014 ze środków PROW 2007-2013 w ramach działania 125: Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa przez gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi. W grudniu 2013 r. Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu wystąpił do marszałka województwa wielkopolskiego z wnioskiem o wydanie decyzji o dofinansowanie inwestycji w ramach PROW 2007-2013. Wniosek przeszedł pozytywną weryfikację, jednakże z uwagi na niewystarczające środki finansowe w limicie dla województwa wielkopolskiego inwestycja nie mogła otrzymać dofinansowania. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427, z późn. zm.) pomoc jest przyznawana do wysokości limitu - kwoty określonej w programie na poszczególne działania. Oznacza to, że podmiot wdrażający nie może wydać decyzji o przyznaniu pomocy, jeśli dostępny limit środków do przyznania pomocy jest niewystarczający.
W związku z końcowym etapem wdrażania PROW 2007-2013 i pozostającymi jeszcze do kontraktacji środkami w przedmiotowym działaniu w ramach limitów wojewódzkich Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwróciło się do podmiotów wdrażających to działanie o informacje co do projektów, które oczekują na wydanie decyzji z powodu niewystarczających środków w limitach wojewódzkich.
W odpowiedzi pismem z dnia 15 kwietnia 2014 r. Samorząd Województwa Wielkopolskiego poinformował, iż w ramach przeprowadzonego ostatniego naboru wniosków o przyznanie pomocy dla przedmiotowego działania wpłynął m.in. wniosek dotyczący projektu pt. ˝Zbiornik wodny Rokosowo˝. Projekt ten został zweryfikowany pozytywnie i umieszczony na liście rankingowej, lecz z uwagi na to, że wartość kosztów kwalifikowalnych projektu przekracza wysokość limitu środków dla województwa wielkopolskiego w tym działaniu, projekt ten oczekuje na uwolnienie środków w ramach oszczędności poprzetargowych w celu wydania decyzji o przyznaniu pomocy. Samorząd Województwa Wielkopolskiego zwrócił się z prośbą o wyrażenie zgody na przyznanie pomocy dla oczekującego na uwolnienie środków projektu.
W chwili obecnej z uwagi na brak jednoznacznego stanowiska ministra finansów odnośnie do możliwości zastosowania mechanizmu przyznawania pomocy do określonej wysokości, przekraczającej wysokość limitu na całe działanie, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, wydanie decyzji o przyznaniu pomocy przez podmiot wdrażający na przedmiotowy projekt uzależnione jest od dostępnych w limicie województwa wielkopolskiego środków.
Sekretarz stanu
Kazimierz Plocke
Warszawa, dnia 11 czerwca 2014 r.