opis sprawy

Odpowiedź na interpelację w sprawie konieczności określenia w drodze rozporządzenia prawdziwych (a nie pozornych) wymagań jakościowych dla paliw stałych

Odpowiedź na interpelację nr 32273

w sprawie konieczności określenia w drodze rozporządzenia prawdziwych (a nie pozornych) wymagań jakościowych dla paliw stałych

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz

Warszawa, 07-05-2015

W odpowiedzi na interpelację pana posła Łukasza Gibały nr 32273 z dnia 17 kwietnia br. w sprawie konieczności określenia w drodze rozporządzenia prawdziwych (a nie pozornych) wymagań jakościowych dla paliw stałych, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Projekt rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych stanowi wykonanie delegacji ustawowej, zawartej w art. 3a ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1728) i jest konsekwencją wejścia w życie ustawy z dnia 10 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz 1395).

Stosownie do treści delegacji ustawowej, w projekcie rozporządzenia przyjęto unormowania jakościowe dla węgla kamiennego, brykietów, peletów zawierających co najmniej 90% węgla kamiennego, mułów węglowych oraz flotokoncentratów, a także unormowania jakościowe dla paliw stałych otrzymywanych w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego w temperaturze powyżej 450 stopni Celsjusza, uwzgledniające następujące elementy:

- stanu wiedzy technicznej wynikający z badań tych paliw, a także doświadczeń w ich stosowaniu;

- ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, poprzez zaostrzenie parametrów jakościowych dla paliw stałych.

Mając na uwadze stan wiedzy technicznej oraz dotychczasowe doświadczenia, przeprowadzone zostały konsultacje z producentami węgla kamiennego oraz państwowymi instytutami badawczymi, mające na celu wprowadzenie grup produktów węglowych, które po spełnieniu wyznaczonych wymagań, będą mogły podlegać wprowadzaniu do obrotu rynkowego. W projekcie rozporządzenia zaproponowano 12 grup produktów paliw stałych:

1) Sortymenty grube o wymiarze ziarna 63-200 mm: kęsy, kostka, kostka I, kostka II;

2) Sortymenty grube o wymiarze ziarna 25 - 80 mm: orzech, orzech I, orzech II;

3) Sortymenty średnie o wymiarze ziarna 5-31,5 mm: groszek, groszek I, groszek II;

4) Kwalifikowane paliwa stałe o wymiarze ziarna 5 - 31,5 mm: ekogroszek;

5) Kwalifikowane paliwa stałe o wymiarze ziarna 0 - 31,5 mm: ekomiał;

6) Miały o wymiarze ziarna 0 – 31,5 mm: Miał I, Miał II, Miał III (klasa E1);

7) Miały o wymiarze ziarna 0 – 31,5 mm: Miał I, Miał II, Miał III (klasa E2);

8) Muły oraz flotokoncentraty o wymiarze ziarna 0 - 1 mm: (klasa E1);

9) Muły oraz flotokoncentraty o wymiarze ziarna 0 - 1 mm: (klasa E2);

10) Antracyt;

11) Węgiel koksowy o wymiarze ziarna 0 - 31,5 mm;

12) Paliwa stałe otrzymywane w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego w temp. powyżej 450 stopni Celsjusza.

Paliwa stałe będą charakteryzowane za pomocą następujących parametrów kwalifikowanych:

Pragnę wyjaśnić, iż zaproponowane wymagania jakościowe dla paliw stałych odnoszą się nie tylko do odbiorców tworzących sektor komunalno-bytowy, ale również do dużych odbiorców takich jak energetyka przemysłowa i zawodowa. W związku z tym wartości graniczne parametrów kwalifikacyjnych są wynikiem kompromisu pomiędzy najlepszym węglem, jaki powinien być dostarczany do odbiorcy końcowego, a zaspokojeniem zapotrzebowania dużych odbiorców energetycznych i możliwościami pokrycia wielkości popytu przez producentów węgla w Polsce.

Mając na uwadze kwestie środowiskowe w projekcie rozporządzenia wprowadzono wymagania jakościowe dla paliw kwalifikowanych takich jak ekogroszek i ekomiał. Są to paliwa dedykowane do efektywnego spalania w ściśle określonych rodzajach kotłów automatycznych o małej mocy w segmencie komunalno-bytowym. Zaletą paliw kwalifikowanych jest to, iż w skojarzeniu z odpowiednimi kotłami charakteryzują się one stabilnym spalaniem, niską emisją zanieczyszczeń i wysoką sprawnością spalania. Wymienione cechy gwarantowane są przez odpowiednie certyfikaty, na które powinien zwrócić uwagę nabywca tego rodzaju paliwa. Certyfikaty wydawane są przez specjalistyczne laboratoria akredytowane zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005. W dotychczasowej praktyce rynkowej pojawiło się wiele paliw stałych posiadających przydomek „eko”, przy czym producenci nie posiadali odpowiednich certyfikatów, a niejednokrotnie oprócz wartości opałowej nie wskazywali żadnych parametrów jakościowych sprzedawanego paliwa. Z kolei brak unormowań prawnych w tym zakresie nie pozwalał organom kontrolnym na podważenie zasadności posługiwania się kategorią „eko”.

Ponadto przy grupach produktów powszechnie dostępnych na rynku takich jak miały, muły i flotokoncentraty wprowadzono podział na klasy - klasa E1 i klasa E2. Ta pierwsza dedykowana jest dla paliw stałych spalanych w instalacjach nieposiadających systemów odsiarczania spalin o nominalnej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1,0 MW. Natomiast klasa E2 - dla paliw stałych spalanych w instalacjach z systemami odsiarczania spalin o nominalnej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1,0 MW. Takiego rodzaju rozwiązanie zdecydowanie ograniczy stosowanie tego rodzaju sortymentów w ogrzewnictwie indywidualnym i gospodarce komunalnej, a tym samym powinno wpłynąć na ograniczenie niskiej emisji ze spalania tych paliw.

Jednoczesnie należy podkreślić, iż wyznaczając wymagania jakościowe dla 12 grup produktów paliw stałych, z rynku wyeliminowane zostały paliwa stałe niesortowane tzw. „niesort”, co do których trudno jest określić rzeczywistą jakość z uwagi na „przemieszanie” wielu sortymentów paliwa. Przykładowo w jednej partii paliwa niesortowanego mogą znaleźć się muły węglowe, miały, jak też sortymenty grube. Każdy z elementów składowych takiej partii może mieć zróżnicowaną jakość (od odpadów po jakość paliw wysokoenergetycznych), co szkodliwie oddziałuje na środowisko.

Odnosząc się do aktualnego stanu prac na ww. projektem rozporządzenia, uprzejmie informuję, iż w dniach 31 marca i 1 kwietnia 2015 r. miała miejsce konferencja uzgodnieniowa, podczas której omówione zostały wszystkie uwagi zgłoszone w ramach uzgodnień i konsultacji publicznych. W chwili obecnej Ministerstwo Gospodarki prowadzi prace nad ostatecznym brzmieniem projektów rozporządzeń. Kolejnym etapem będzie komisja prawnicza. Należy jednak zauważyć, że projekty wprowadzają przepisy techniczne, a zatem niezbędna będzie ich notyfikacja Komisji Europejskiej, która wydłuży procedurę legislacyjną o min 3 miesiące.

Pragnę również poinformować, iż po upływie dwóch lat od wejścia w życie przedmiotowego rozporządzenia przeprowadzona zostanie ewaluacja celem dokonania oceny rzeczywistych skutków przedmiotowej regulacji oraz podjęcia decyzji o ewentualnym zaostrzeniu zaproponowanych kryteriów.