Interpelacja nr 22528

do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej

w sprawie interpretacji zakresu stosowania art. 32a tzw. specustawy drogowej definiującego pojęcie nieistotnego odstąpienia od projektu budowlanego w sposób odmienny, niż określone jest ono ustawą Prawo budowlane

   Szanowny Panie Ministrze! Podczas moich spotkań z mieszkańcami i samorządowcami pojawiają się wątpliwości dotyczące stosowania w praktyce przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tzw. specustawy drogowej), które to wątpliwości, jak się okazuje, wpływają negatywnie na proces realizacji inwestycji drogowych.

   Artykuł 32a specustawy drogowej wprowadził definicję nieistotnego odstąpienia od projektu budowlanego, określającą, że odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego w zakresie objętym projektem zagospodarowania terenu w liniach rozgraniczających drogi nie stanowi istotnego odstąpienia, o którym mowa w art. 36a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, jeżeli nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów wymaganych przepisami szczególnymi. Definicja nieistotnego odstąpienia określona specustawą drogową jest odmienna niż definicja ogólna wyznaczona przepisami Prawa budowlanego, które określa w art. 36a ust. 5, że nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę i jest dopuszczalne, o ile nie dotyczy:

   - zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu,

   - charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji,

   - zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne,

   - zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,

   - ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu

   oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów wymaganych przepisami szczególnymi.

   Zgodnie z art. 36a ust. 6 Prawa budowlanego projektant dokonuje kwalifikacji zamierzonego odstąpienia oraz jest obowiązany zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące odstąpienia.

   W praktyce stosowania przepisów przez organy administracji pojawiła się wątpliwość co do właściwej kwalifikacji istotności odstąpienia od projektu budowlanego dla inwestycji realizowanych w oparciu w decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wydaną na podstawie specustawy drogowej. Definicja nieistotnego odstąpienia określona Prawem budowlanym jest znacznie bardziej rygorystyczna niż określona specustawą drogową. W myśl art. 32a specustawy drogowej jako nieistotne odstąpienie może być traktowane odstąpienie dotyczące m.in. zmian w zakresie objętym projektem zagospodarowania terenu czy też zmian dotyczących charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego, takich jak szerokość, długość, powierzchnia zabudowy itd., które to zmiany traktowane są jako odstąpienie istotne w rozumieniu Prawa budowlanego.

   Zagadnienie ustalenia jednoznacznej kwalifikacji odstąpienia od projektu budowlanego ma bardzo istotne znaczenie, bowiem nieprawidłowa kwalifikacja może skutkować odmową udzielenia pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, sprzeciwem względem zawiadomienia o przystąpieniu do użytkowania obiektu budowlanego, nałożeniem na inwestora kar, o których mowa w art. 59f Prawa budowlanego, jak też koniecznością zatwierdzenia przez organ nadzoru budowlanego zamiennego projektu budowlanego, co w konsekwencji wydłuża czas realizacji inwestycji drogowych oraz podnosi ich koszty.

   Istotnym zagadnieniem jest również rozstrzygnięcie wątpliwości, czy w przypadku uznania, że dla określenia charakteru odstąpienia w inwestycji realizowanej na podstawie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej ma zastosowanie wyłącznie art. 32a specustawy, w konsekwencji nie mają zastosowania przepisy art. 59f w związku z art. 59a ust. 2 Prawa budowlanego, dotyczące nakładania kar za nieprawidłowości w zakresie m.in. zgodności obiektu z projektem zagospodarowania terenu i zmiany charakterystycznych parametrów. Wskazać należy, że stosownie do art. 59a ust. 2 organ nadzoru budowlanego w toku kontroli poprzedzającej wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego dokonuje kontroli budowy, która to kontrola obejmuje m.in. zgodność obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania terenu, zgodność obiektu budowlanego z projektem architektoniczno-budowlanym w zakresie charakterystycznych parametrów technicznych, kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w tym zakresie, zgodnie z art. 59f ust. 1 Prawa budowlanego, organ nadzoru budowlanego wymierza inwestorowi karę oraz odmawia wydania pozwolenia na użytkowanie. Zakres kontroli zasadniczo odpowiada zakresowi działań, które stanowią istotne odstąpienie od projektu budowlanego w myśl Prawa budowlanego, natomiast nie stanowią istotnego odstąpienia w rozumieniu art. 32a specustawy drogowej.

   W związku z opisanymi powyżej wątpliwościami, mając na celu uniknięcie nieprawidłowości w stosowaniu przez organy administracji publicznej przepisów specustawy drogowej, które to nieprawidłowości mogą zaburzać przebieg procesu inwestycyjnego, ważnego w aspekcie społecznym i gospodarczym zagadnienia, jakim jest rozwój sieci drogowej, proszę o przedstawienie interpretacji w opisanych kwestiach i wskazanie, czy:

   1) dla kwalifikacji istotności odstąpienia od projektu budowlanego przedsięwzięcia realizowanego na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej ma zastosowanie wyłącznie art. 32a specustawy drogowej w miejsce art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego,

   2) przy oddawaniu do użytkowania obiektów budowlanych wybudowanych na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej organ nadzoru budowlanego może wymierzyć karę, o której mowa w art. 59f Prawa budowlanego, w przypadku stwierdzenia braku zgodności obiektu budowlanego z projektem budowlanym, o których mowa w art. 59f ust. 2 Prawa budowlanego, oraz zgodnie z art. 59f ust. 6 Prawa budowlanego odmówić wydania pozwolenia na użytkowanie i wdrożyć postępowanie, o którym mowa w art. 51 Prawa budowlanego, w sytuacji kiedy zakres tych niezgodności mieści się w zakresie nieistotnego odstąpienia zdefiniowanego art. 32a specustawy drogowej oraz wypełnione zostaną pozostałe warunki kwalifikacji przedsięwzięcia jako nieistotnego wynikające z art. 36a ust. 6 Prawa budowlanego, tj. projektant dokona kwalifikacji odstąpienia jako nieistotnego oraz zamieści w projekcie budowlanym odpowiednie informacje dotyczące odstąpienia.

   Ponieważ jest to sprawa bardzo kluczowa dla wielu inwestycji, zwracam się do Pana Ministra z prośbą o przestawienie interpretacji co do zakresu stosowania art. 32a specustawy drogowej wprowadzonego ustawą z dnia 30 marca 2012 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, definiującego pojęcie nieistotnego odstąpienia od projektu budowlanego w sposób odmienny, niż określone jest ono ustawą Prawo budowlane.

   Z poważaniem

   Poseł Artur Dunin

   Zgierz, dnia 12 listopada 2013 r.