6 kadencja, 69 posiedzenie, 2 dzień (24-06-2010)

11 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty (druki nr 3105 i 3174).

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytania posłów, chciałabym powiedzieć, że rzeczywiście wychowanie przedszkolne jest jednym z priorytetów rządu. Z tego punktu widzenia bardzo istotną sprawą jest również usystematyzowanie, uporządkowanie sprawy odpłatności za przedszkola. Dziękuję Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży za podjęcie tej inicjatywy.

    Ostatni okres jest czasem intensywnych prac zmierzających do upowszechnienia wychowania przedszkolnego. Widać to już, kiedy spojrzymy na liczby. Oczywiście nie jesteśmy do końca zadowoleni, ale można zaobserwować, że liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym rośnie. W roku 2005/2006 mieliśmy 57,1% dzieci w wieku 3 do 6 lat objętych wychowaniem przedszkolnym, w tym roku jest to 67,3%. Rośnie również liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w grupie wiekowej od 3 do 5 lat. W roku szkolnym 2005/2006 to było 41%, obecnie - 59,7%. Największy wzrost odnotowaliśmy w grupie dzieci 5-letnich, obecnie to jest 74,8% wszystkich dzieci w wieku 5 lat. Rosną również wskaźniki upowszechnienia wychowania przedszkolnego w grupach dzieci 4- i 3-letnich. Tak że nie jest tak, że wzrost jest tylko w grupie 5-latków, gdzie, jak państwo posłowie wiedzą, jest w tej chwili wprowadzone prawo 5-latka do wychowania przedszkolnego. Również w tych grupach dzieci młodszych udział w wychowaniu przedszkolnym rośnie i ta tendencja w ciągu ostatnich 2 lat jest utrzymywana.

    Jeżeli chodzi o pomoc samorządom w upowszechnieniu wychowania przedszkolnego, to są to środki w ramach priorytetu IX Programu Operacyjnego ˝Kapitał ludzki˝ na lata 2007-2013, jest to kwota 247 mln euro. Do końca 2009 r. z tej kwoty zakontraktowano prawie 230 mln zł, czyli około 40%. Samorządy mogą dalej aplikować o środki z funduszy europejskich na tworzenie nowych, ale również na wsparcie i na rozwój istniejących przedszkoli.

    Upowszechnieniu wychowania przedszkolnego sprzyja również obniżenie wieku szkolnego. Chciałabym podkreślić, że dziecko 6-letnie, które jest objęte wychowaniem przedszkolnym, utrzymywane jest w całości z dochodów gminy. Jeżeli 6-latek pójdzie do pierwszej klasy szkoły podstawowej, to zostaje objęty subwencją oświatową. Od 1 września 2012 r. wszystkie dzieci 6-letnie zostaną objęte subwencja oświatową, bo jest to ten moment, kiedy wszystkie 6-latki będą objęte obowiązkiem szkolnym. Spowoduje to, że samorządy będą miały do objęcia edukacją przedszkolną trzy roczniki, czyli dzieci 3-, 4- i 5-letnie. Myślę, że to również będzie sprzyjało rozwojowi wychowania przedszkolnego.

    Pytania dotyczące projektu to już zagadnienia szczegółowe, na które postaram się w tej chwili odpowiedzieć państwu posłom. Jeżeli chodzi o kalkulowanie opłat za przedszkola, to oczywiście każda uchwała samorządu terytorialnego musi zostać podana do publicznej wiadomości i musi być ona przyjęta na podstawie kalkulacji kosztów, które muszą przeprowadzić samorządy. Tak jak powiedziałam, uchwały są jawne. Odpłatność za przedszkola, jeżeli będzie ustalana przez jednostkę samorządu terytorialnego, również będzie podawana do publicznej widomości.

    Projekt poselski przewiduje, że jeżeli chodzi o odpłatność za posiłki w przedszkolach, to będą stosowane analogiczne przepisy, takie, które obowiązują już w stołówkach szkolnych, a więc rodzice będą opłacali tzw. wsad do kotła. To jest ta część, która będzie finansowana przez rodziców.

    Pan poseł Gosiewski poruszył problem liczby godzin w innych formach wychowania przedszkolnego. Otóż inne formy wychowania przedszkolnego zostały wprowadzone do systemu oświaty właśnie z myślą o tych środowiskach, gdzie dziecko ma opiekę, natomiast potrzebuje zajęć w przedszkolu po to, aby przygotować się do nauki w szkole, rozwinąć swoje umiejętności społeczne, nauczyć się współżycia z rówieśnikami, ewentualnie rozwinąć swoje umiejętności, które są potrzebne później w nauce w szkole, przy nauce pisania i czytania. Stąd taki elastyczny kształt innych form wychowania przedszkolnego. Stąd też obowiązujące już dzisiaj przepisy mówiące o tym, że jeśli chodzi o inne formy wychowania przedszkolnego, kształtuje się to w zależności od grupy - jeżeli to jest mała, np. 5-osobowa grupa dzieci, to jej zajęcia odbywają się w ciągu piętnastu godzin w tygodniu i mogą odbywać się nie we wszystkie dni tygodnia. Może być więc tak, że będzie to po pięć godzin w ciągu trzech dni. Kiedy pracujemy z mniejszą grupą dzieci, to w krótszym czasie możliwe jest zrealizowanie całej podstawy programowej. To była podstawa przyjęcia w ustawie tych zapisów dotyczących innych form wychowania przedszkolnego. Jest to dalej utrzymane w projekcie poselskim.

    Jeżeli chodzi o rozpiętość opłat w kraju, to oczywiście ona jest. Samorządy, podejmując uchwały, również biorą pod uwagę swoje możliwości finansowe i tam, gdzie jest to możliwe, wyliczają mniejsze opłaty za przedszkola.

    Projekt poselski zakłada również elastyczność, to znaczy minimum 5 godzin dziennie bezpłatnej realizacji podstawy programowej. Natomiast samorząd może przyjąć w uchwale większą liczbę bezpłatnych godzin. Wtedy również kalkulowanie opłat za przedszkola będzie wyglądało inaczej niż w tych samorządach, w których zostanie przyjęta 5-godzinna dzienna realizacja podstawy programowej.

    Jeszcze raz serdecznie dziękuję za inicjatywę poselską i mam nadzieję, że państwa projekt przyczyni się do rozwoju wychowania przedszkolnego w Polsce. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia