6 kadencja, 76 posiedzenie, 2 dzień (21-10-2010)

16 punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Jacek Czaja:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bardzo dziękuję za pytanie, które pozwala na stwierdzenie, że ta reforma wymiaru sprawiedliwości jest przedmiotem zainteresowania Wysokiej Izby.

    Chciałbym zauważyć, że wdrożenie cyfrowej technologii rejestracji dźwięku albo dźwięku i obrazu umożliwi pełne utrwalenie poszczególnych czynności, tak jak one w rzeczywistości wyglądały. To będzie także utrwalenie sformułowań własnych uczestników postępowania, a nie wystylizowanych przez inną osobę, jak to ma miejsce dotychczas. Pozwoli to na ocenę spontaniczności wypowiedzi stron i świadków. Wprowadzenie rejestracji przebiegu postępowań sądowych przyniesie wiele korzyści, o których - jeśli Wysoka Izba sobie zażyczy - oczywiście powiem, gdyby były dodatkowe pytania.

    Odnosząc się wprost do stanu prac, jakie na dzień dzisiejszy są prowadzone w Ministerstwie Sprawiedliwości, chciałbym pokrótce go przedstawić. Mianowicie na podstawie pewnego projektu koncepcyjnego został opracowany opis przedmiotu zamówienia publicznego zmierzającego do realizacji tego wdrożenia, co pozwoliło na wszczęcie postępowania przetargowego, którego celem jest wyłonienie wykonawcy systemu w salach sądów apelacyjnych i okręgowych. Zamówienie ma zapewnić techniczną możliwość realizacji ustawy z dnia 29 kwietnia 2010 r. zmieniającej ustawę Kodeks postępowania cywilnego właśnie w zakresie sporządzania protokołu z posiedzenia jawnego poprzez utrwalenie przebiegu posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk.

    Na chwilę obecną, jeśli chodzi o zamówienie publiczne, jest ono na etapie oceny wniosków potencjalnych wykonawców. Chciałbym zauważyć, że system, którego dotyczy to zamówienie, jest skomplikowany. Objęte zostaną nim sale rozpraw, na których prowadzone są postępowania cywilne, w pierwszej kolejności. To wynika oczywiście z zakresu nowelizacji, która wprowadziła ten protokół elektroniczny w postępowaniu cywilnym.

    Dla wykonawcy systemu - i to jest istotna informacja - zostały zdefiniowane następujące zadania: po pierwsze, dostawa, instalacja i wdrożenie systemu do wielokanałowej rejestracji dźwięku na salach rozpraw w sądach apelacyjnych; po drugie, dostawa, instalacja i wdrożenie systemu do rejestracji obrazu i wielokanałowej rejestracji dźwięku wraz z możliwością przeprowadzenia wideokonferencji na salach rozpraw w sądach okręgowych; po trzecie, dostawa, instalacja i wdrożenie systemu informatycznego na salach rozpraw, w tym chodzi o stosowne oprogramowanie aplikacyjne oraz infrastrukturę serwerową do obsługi procesu rejestracji i zarządzania protokołami elektronicznymi z rozpraw; po czwarte, przeszkolenie personelu technicznego w sądach pozwalające na użytkowanie wdrożonego systemu.

    Warto przy tym zwrócić uwagę, że ustawodawca z rozmysłem przewidział we wspomnianej przeze mnie noweli możliwość stopniowego, a nie jednorazowego wprowadzania systemu cyfrowej rejestracji przebiegu rozpraw sądowych, odpowiednio formułując przepisy art. 157 § 1¹ K.p.c. i umożliwiając zachowanie dotychczasowego systemu protokołowania w tych sądach, które czasowo nie będą przygotowane technicznie.

    Chciałbym zauważyć, Wysoka Izbo, że w wyniku realizacji obecnej koncepcji wprowadzającej nagrywanie przebiegu rozpraw sądowych w sprawach cywilnych do końca roku 2011 w odpowiednie urządzenia techniczne i oprogramowanie umożliwiające nagrywanie posiedzeń jawnych zostaną wyposażone wszystkie sądy apelacyjne i okręgowe. Nie oznacza to jednak, że urządzenia zostaną zainstalowane na każdej sali rozpraw w tychże sądach.

    Od strony logistycznej implementacja rozwiązania wymaga ścisłej współpracy sądów w celu zachowania terminowości wprowadzenia rozwiązania z bieżącą dostępnością sal sądowych. Mówię tu o pewnej komplikacji związanej z poważnymi inwestycjami, które muszą być na tych salach sądowych przeprowadzone, żeby je dostosować do możliwości rejestracji elektronicznej.

    Obecnie, jak wspomniałem, trwa postępowanie przetargowe na wyłonienie wykonawcy systemu we wszystkich sądach apelacyjnych i na 290 salach w sądach okręgowych, tj. około 40% sal rozpraw w sądach okręgowych. Do końca 2010 r. planowane jest wykonanie dostaw urządzeń technicznych na kwotę 28 mln zł brutto do tych sądów. Wdrożenie systemu na tych salach nastąpi w I półroczu 2011 r. Do końca 2011 r. planowane jest przeprowadzenie postępowań przetargowych na wyposażenie kolejnych 330 sal rozpraw. Po zaspokojeniu potrzeb sądów okręgowych sukcesywnie będą dołączane do projektu sądy rejonowe.

    Jak wcześniej wspomniałem, przystępując do realizacji projektu przyjęto podejście kompleksowe, to znaczy, że system powinien umożliwić rejestrację rozpraw sądowych przez jednoczesny zapis obrazu i wielokanałowy zapis dźwięku z możliwością wdrożenia tylko rejestracji dźwięku w sądach apelacyjnych. Nie jest przewidziane stopniowe wprowadzanie ograniczonego systemu polegającego na zapisie fonicznym w innych sądach niż apelacyjne, a w szczególności na salach rozpraw, na których rozpoznawane są sprawy I instancji. Takie rozwiązanie byłoby nadmiernie skomplikowane i niecelowe.

    Wysoki Sejmie, gdyby były jeszcze pytania dodatkowe w tej sprawie, to oczywiście służę pełną informacją. Mam nadzieję, że od strony procesu wdrożeniowego ta moja informacja była wyczerpująca. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia