6 kadencja, 76 posiedzenie, 2 dzień (21-10-2010)
23 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o:
1) senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny,
2) rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji
(druki nr 2740, 2986 i 3403).
Poseł Stanisław Rydzoń:
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej przedstawiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji.
Wielu z nas zetknęło się w życiu z sytuacjami, gdy przestępcy czy po prostu chuligani naruszali podstawowe normy gwarantujące bezpieczeństwo ludzi oraz porządek publiczny. Nie zawsze w pobliżu byli mundurowi funkcjonariusze, zaś świadkowie tych zajść bali się interweniować z uwagi na ryzyko utraty życia czy zdrowia. Kilka miesięcy temu interweniujący po cywilnemu policjant utracił życie, chroniąc mienie oraz porządek publiczny. Nie był to przypadek odosobniony.
W takiej sytuacji rząd przedstawił projekt ustawy zmieniający m.in. Kodeks karny celem wzmocnienia prawnej ochrony funkcjonariuszy publicznych, ale nie tylko. Przy okazji zarówno rząd, jak i Senat zaproponowali zmianę w art. 148, chodzi w szczególności o § 2, Kodeksu karnego, zapełniając lukę w systemie prawa karnego wynikłą z wydania wyroku przez Trybunał Konstytucyjny. Sprawozdanie składa się więc z dwóch części: zmiany przepisów dotyczących ochrony prawnej funkcjonariuszy publicznych oraz realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w szczególności z dnia 16 kwietnia 2009 r., sygn. akt P 11/08.
Rozpocznę od krótkiej analizy tej drugiej części. W wyniku wydania przez Trybunał Konstytucyjny przedmiotowego wyroku doszło do wyeliminowania z porządku prawnego przepisu art. 148 § 2, określającego typy kwalifikowane zbrodni ludobójstwa zagrożone karą 25 lat oraz dożywotniego pozbawienia wolności. Wskutek tego wyroku w obrocie prawnym z art. 148 pozostał więc tylko § 1, ujmujący podstawowy typ zbrodni zabójstwa, za który jest przewidziana kara od 8 lat do 15 lat, 25 lat oraz dożywocie. Projekt przewiduje powrót do zapisów Kodeksu karnego z 1997 r., obejmujących kwalifikowane typy zbrodni zabójstwa. Zmiana polega jedynie na wyłączeniu zabójstwa popełnionego z użyciem broni palnej, co autorzy uzasadniają m.in. możliwością użycia tej broni przez osobę będącą jej legalnym posiadaczem. Dlaczego - mówią autorzy projektu - taka osoba miałaby być traktowana równie surowo jak zabójca?
Klub nasz pozytywnie ocenia reakcję rządu i Senatu na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, a także zakres przedmiotowy tej reakcji.
Pierwsza część nowelizacji, jak wspomniałem, dotyczy wzmożenia ochrony prawnej funkcjonariuszy publicznych, i to w części ogólnej, jak i szczególnej Kodeksu karnego. W części ogólnej - tylko do niej się ustosunkuję - dodano po art. 12 nowy art. 12a, obejmujący dwa przepisy przyznające ochronę osobom podejmującym tzw. obronę konieczną, interwencyjną przed bezpośrednim i bezprawnym zamachem skierowanym przeciwko cudzemu dobru. W szczególności chodzi o osoby niebędące funkcjonariuszami, które w określonych warunkach byłyby traktowane jak funkcjonariusze publiczni. Dzięki temu przestępstwa te byłyby ścigane w trybie publicznoskargowym, czyli z urzędu. Projektodawca zaproponował wyjątek, gdy czyn sprawcy zamachu dotyczyłby czci lub godności osoby, a więc nie nietykalności cielesnej.
Należy wspomnieć o nowym przepisie uregulowanym w art. 12b, który będzie dotyczył ochrony funkcjonariuszy nie z powodu wykonywania przez nich swoich zawodowych obowiązków (podczas lub w związku - mówi ustawa), lecz z tego powodu, że są funkcjonariuszami.
Szereg zmian zaproponowano w części szczególnej Kodeksu karnego. Projekt zawiera także zmiany w ustawie o Policji. Wszystkie te zmiany są ściśle związane z omawianymi zmianami w części ogólnej, zaś ich istota polega na wzmocnieniu ochrony funkcjonariuszy publicznych oraz obywateli w sytuacjach zagrożenia ze strony najgroźniejszych przestępców.
Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera zmiany zawarte w sprawozdaniu i w głosowaniu opowie się za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia