6 kadencja, 32 posiedzenie, 3 dzień (18-12-2008)
23 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o wniosku Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o ponowne rozpatrzenie ustawy z dnia 10 października 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (druki nr 1404 i 1443).
Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Duda:
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Postaram się w miarę syntetycznie odpowiedzieć na pytania.
Pan poseł Raba pytał, dlaczego pan prezydent nie wniósł własnego projektu, który miałby doposażyć gminy w nowe możliwości. Pan poseł Dera pytał, czy to prawda, że zostały wniesione pisma m.in. ze strony Unii Miasteczek Polskich i innych organizacji, i jakich argumentów używano. Odpowiem na te pytania łącznie.
Otóż pan prezydent m.in. dlatego nie zdecydował się do tej pory na to, aby proponować w tym zakresie jakiekolwiek własne rozwiązanie, ponieważ już te posunięcia, na które zdecydowała się Wysoka Izba w odniesieniu do gruntów w miastach i do gruntów wiejskich, wywołały ogromne sprzeciwy. Jak widać, jest to kwestia niezwykle delikatna i wymagająca dogłębnej analizy.
Proszę państwa, żeby nie być gołosłowny. Pan prezydent otrzymał listy protestacyjne apelujące o zawetowanie tej ustawy od następujących podmiotów: Polski Klub Ekologiczny, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk, Instytut na Rzecz Ekorozwoju, Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, Związek Miast Polskich, Unia Miasteczek Polskich, Unia Metropolii Polskich, sekretarz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego ze strony samorządowej, Zarząd Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, ten apel skierował pan prof. Tomasz Stuczyński z Zakładu Gleboznawstwa, Erozji i Ochrony Gruntów, Główna Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna. Wszystkie te organizacje, proszę państwa, które zrzeszają ludzi znających się zarówno na kwestiach związanych z urbanistyką, z ekologią, jak również na kwestiach związanych z rolnictwem, oraz organizacje samorządowe, o których tutaj wspomniałem, apelowały do pana prezydenta o to, aby negatywnie odniósł się do tej ustawy, aby wnosił o jej ponowne rozpatrzenie.
Pan poseł Dera pytał, co znalazło się w piśmie Związku Gmin Wiejskich, Związku Miast Polskich, Unii Miasteczek Polskich i Unii Metropolii Polskich. To było wspólne stanowisko w sprawie ustawy z dnia 10 października 2008 r. W jaki sposób te podmioty apelowały do pana prezydenta? Ustawa została przyjęta z pominięciem zasady równości wobec prawa. Przyjęcie, że kryterium, na podstawie którego ziemia dotychczas rolna przestaje być objęta ochroną, a granicą w tym wypadku jest granica administracyjna miasta, jest nie tylko niezgodne z tą zasadą, ale również nieuzasadnione z innych ważnych przyczyn merytorycznych. Proszę państwa, jest cały szereg argumentów, z wyliczeniem szkód w postaci: gwałtownego wzrostu spekulacyjnego obrotu tymi nieruchomościami z wykorzystaniem niewiedzy o faktycznym statusie tych obszarów, zagrożenia niekontrolowanymi inwestycjami na obszarach, które nie mają w przewidywanym czasie i nie będą miały niezbędnej infrastruktury technicznej, drogowej ani społecznej, innych niekorzystnych zjawisk gospodarczych i społecznych. To jest istotne, proszę państwa. Dalej jest postulat: Nasze organizacje od lat domagały się ułatwienia zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na obszarach zurbanizowanych i przeznaczonych do urbanizacji. Zasadnicza treść naszego postulatu polegała jednak na tym, by aktem prawnym sankcjonującym odrolnienie był miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - to jest, proszę państwa, jakby kwintesencja tego apelu.
Co jest najbardziej istotne, proszę państwa? Otóż mam tutaj ze sobą pismo, które Główna Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna, jeden z podstawowych organów doradczych ministra infrastruktury obecnego rządu koalicyjnego, wystosowała do pana ministra Cezarego Grabarczyka. Jest to pismo z 3 grudnia 2008 r. Proszę państwa, co czytamy w tym piśmie? Czytamy następujące słowa: Wprowadzona w obecnych warunkach zasada powszechnego odrolnienia w zderzeniu z nieskutecznym systemem kontroli procesów przestrzennych i uznaniowością w sferze decyzji administracyjnych poszerzać będzie patologiczne procesy przestrzenne. Ustawowe odrolnienie wszystkich gruntów rolnych w miastach spotęguje rozpraszanie zabudowy i wchodzenie z inwestycjami na obszary, które nigdy nie będą uzbrojone i wyposażone w usługi. Należy bowiem pamiętać, że zgodnie z ustawą rozmiary objętych odrolnieniem terenów wielokrotnie przekraczają perspektywiczne potrzeby inwestycyjne miast, a zgodnie z prawami rynku deweloperzy nastawieni na maksymalizację zysków będą inwestować, poszukując najtańszych terenów. Tanie tereny to główny argument i cel autorów tej inicjatywy legislacyjnej. W konsekwencji nowe inwestycje będą lokalizowane na terenach peryferyjnych, nieuzbrojonych i bez usług, tworząc model wyspowej urbanizacji o bardzo niskiej intensywności wykorzystania terenu. Wszyscy, poza deweloperem, który sprzeda mieszkania i zacznie szukać lepszej okazji, stracą. Dla mieszkańców i dla miasta docelowo jest to katastrofa, bowiem produktem tych działań będą obszary substandardowej zabudowy, których nawet najbogatszy kraj na świecie nie byłby w stanie racjonalnie zagospodarować.
Proszę państwa, to jest apel jednego z głównych ciał doradczych ministra infrastruktury. Proszę państwa, jak w takiej sytuacji można mieć pozytywny stosunek do rozwiązania legislacyjnego, które państwo proponujecie?
Pan poseł Bogucki pytał, czy to prawda, że tymi rozwiązaniami i sposobem procedowania łamie się konstytucję. Rzeczywiście jest opinia przygotowana przez Biuro Analiz Sejmowych i w jej konkluzji czytamy: Konkluzją opinii jest pogląd, iż przyjęte w trakcie trzeciego czytania poprawki ustanawiające art. 5b, a także nowe brzmienie art. 7 i 11 oraz będące ich konsekwencją zmiany art. 3 ust. 15 oraz art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych wykraczają poza zakres projektu z druku nr 608, a tym samym ustanowione zostały z naruszeniem art. 188 ust. 1 i art. 119 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Proszę państwa, pan prezydent podjął decyzję o wystosowaniu do państwa wniosku o ponowne rozpatrzenie tej ustawy właśnie z uwagi na ogromną liczbę negatywnych opinii wobec tej ustawy skierowanych do pana prezydenta przez naprawdę poważne podmioty.
Proszę państwa, abyście państwo uwzględnili wniosek pana prezydenta, albowiem sytuacja, w której Wysoka Izba proceduje nad ustawą spotykającą się z tak powszechnym sprzeciwem poważnych podmiotów i poważnych organizacji, jest po prostu zdumiewająca. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia