5 kadencja, 39 posiedzenie, 2 dzień (12.04.2007)
4 punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Krzysztof Tchórzewski:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie dotyczy tematu, który jest niezwykle nośny. Zawsze i wszędzie, od bardzo wielu lat, mówi się, że zbiurokratyzowanie naszej gospodarki jest bardzo wysokie i że należy podejmować odpowiednie działania. Działania związane z odbiurokratyzowaniem gospodarki, mające na celu to, żeby były bardziej przejrzyste procedury postępowania, rząd Jarosława Kaczyńskiego podejmuje w szerokim zakresie.
Dnia 28 lutego 2006 r. został powołany Międzyresortowy Zespół do Spraw Nowoczesnych Regulacji Gospodarczych. Jednym z jego zadań jest wdrożenie w Polsce systemu pomiaru i redukcji obciążeń biurokratycznych. W tej dziedzinie korzystamy już z doświadczeń państw Unii Europejskiej. Zespół przyjął holenderską metodologię modelu kosztu standardowego i koszt standardowy, który pozwala na zmierzenie czasu, kosztu wykonania różnych obowiązków informacyjnych nałożonych przez państwo. Przykładami takich obciążeń są sprawozdawczość finansowa, składanie deklaracji VAT, ubieganie się o licencje, a nawet umieszczanie informacji na przystankach o rozkładzie jazdy autobusów.
Zostały przeprowadzone 3 projekty pilotowe dla tej metodologii w obszarach transportu drogowego, podatku od wartości dodanej, czyli VAT, oraz Prawa bankowego. W 2006 r. dokonano pomiaru w prawie ochrony środowiska, przepisach prawa pracy, bezpieczeństwa produktów oraz usług turystycznych. W bieżącym roku zostaną przeprowadzone pomiary w obszarze ˝środowisko˝ - 14 ustaw i 146 rozporządzeń - oraz w przepisach dotyczących zagospodarowania przestrzennego oraz zabezpieczenia społecznego. Po dokonaniu pomiarów, we współpracy z przedsiębiorcami, w ramach tzw. eksperckich grup mieszanych, wypracowane zostaną rozwiązania legislacyjne, które zredukują najbardziej uciążliwe i irytujące przedsiębiorców obciążenia administracyjne. Jedna taka grupa dla przepisów środowiska już istnieje, odbyły się 2 jej spotkania. Natomiast przyszły rok, 2008, będzie rokiem, w którym rozpocznie się tzw. pomiar bazowy pełny, który pozwoli określić skalę obciążeń we wszystkich przepisach prawa gospodarczego i przyporządkować je poszczególnym resortom.
Jednocześnie zostanie podjęta decyzja w sprawie wyznaczenia globalnego wskaźnika redukcji obciążeń. Tutaj skorzystamy z doświadczeń państw, które już to wprowadziły, a więc Holandii, Danii, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Oczywiście wyeliminowanie wszystkich obciążeń nie jest możliwe. Przekazywanie informacji w pewnych obszarach jest konieczne, między innymi w celu zapewnienia ochrony konsumenta, bezpieczeństwa pracowników, wolnej konkurencji. Jednak doświadczenia tych właśnie państw, które wprowadziły zasady odbiurokratyzowania gospodarki, pokazują, że w perspektywie kilku lat takie obciążenia mogą zostać zredukowane nawet o 25%.
Według szacunkowych badań przeprowadzonych przez Komisję Europejską koszty generowane przez niewłaściwe funkcjonowanie przepisów prawa w Polce, obliczane w 2 wariantach: optymistycznym - kształtują się na poziomie ok. 4% PKB, to jest blisko 8 mld dolarów, w wariancie pesymistycznym to jest ok. 5% PKB, czyli blisko 10 mld dolarów. A więc widać, że mamy o co zabiegać i jest o co walczyć, jeśli chodzi o nasze wydatki. To, ile faktycznie wynoszą w Polsce obciążenia administracyjne, będzie można wskazać dopiero po przeprowadzeniu tego pomiaru bazowego.
Posiadamy już też, odpowiadam na pytanie, pewne wycinkowe dane dotyczące zbadanych obszarów. Np. 10 aktów prawnych regulujących zasady transportu drogowego generuje obciążenia administracyjne w wysokości ok. 1 mld zł rocznie w skali całego tego sektora. Natomiast przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów generują w skali gospodarki koszty sięgające 1,5 mld zł. Jeśli się spojrzy na te przykładowe sumy, widać wyraźnie, że odbiurokratyzowanie gospodarki przeprowadzone w podobnym zakresie, w jakim zrobiły to już niektóre państwa Unii Europejskiej, może u nas spełnić te zadania. Podchodzimy do tego systemowo i chcielibyśmy, żeby te sprawy zostały rozwiązane z wykorzystaniem wzorców z innych państw, profesjonalnie.
Na obecnym etapie pomiarów krajowych nie jesteśmy w stanie precyzyjnie określić, w jakich ministerstwach i instytucjach państwowych występują największe obciążenia. Możemy jedynie dokonać wstępnej analizy wynikającej z doświadczeń holenderskich, bo na nich podstawowo bazujemy. Doświadczenia te wskazują, że np. w Holandii największe obciążenia były generowane przez finanse - 25% wszystkich obciążeń, zdrowie - 20%, sprawy socjalne - 15, sprawiedliwość - 15, ochrona środowiska - 10, transport - 6. Czy u nas tak się to rozłoży? Trudno powiedzieć. Ale nasze pierwsze pomiary wskazują, że mogą to być podobne szacunki. Wyniki te trudno całkowicie porównać z tym, co jest w Polsce, ponieważ u nas kompetencje poszczególnych resortów są inne, inaczej działa ustawa działowa.
Dlatego też, podsumowując, chciałbym stwierdzić, że temat ten jest systematycznie przedmiotem naszych prac i pod koniec przyszłego roku, mam nadzieję, przedstawimy państwu posłom pełne wyniki. Dziękuję.
Przebieg posiedzenia