4 kadencja, 20 posiedzenie, 2 dzień (26.04.2002)

16 punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Wojciech Janczyk:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję paniom i panom posłom za pytania. Chciałbym odpowiedzieć zgodnie z kolejnością pytań.

    Oczywiście przekażemy pełniejszą informację co do analiz, które są wykonywane, choć faktycznie chciałbym powiedzieć, że już dysponowaliśmy danymi co do efektu, jeśli chodzi o rynek pracy, urząd mieszkalnictwa. Nie jestem w stanie dziś odpowiedzieć, czy korzystając z dodatkowych zasobów, czy z wiedzy własnych analityków, ale dysponowaliśmy takimi wyliczeniami co do efektu, który jest znaczny, jeżeli nie będzie obniżenia podatku VAT po 2004 r. z owego planowanego poziomu 22%. Dysponowaliśmy takimi analizami, ale jestem gotów, aby przekazać dodatkowe informacje.

    Co do tego, czy mamy szanse na wystąpienie o okres przejściowy, kiedy zarówno komisja, jak i Unia Europejska nie na wszystkie nasze postulaty dotyczące nowych okresów przejściowych czy otwierania pewnych rozdziałów się zgadzają, czy trudno będzie osiągnąć sukces, odpowiedź jest oczywista, to był niezwykle trudny problem. Nie poruszaliśmy tego problemu publicznie nie dlatego, że o nim zapomnieliśmy i zmarnowaliśmy kilka miesięcy, zapominając o tym problemie, natomiast rzeczywiście akceptując pewną taktykę działania. W tym akurat przypadku taktyka działania, która została uzgodniona jako najsensowniejsza, to była taktyka zamknięcia tymczasowego tego rozdziału i wystąpienia z wnioskiem o ponowne jego otwarcie. To jest plan ministra infrastruktury i - jak już wspomniałem państwu przed chwilą - to jest coś, co będzie już wdrażane w życie, mam nadzieję, w ciągu najbliższych tygodni. Na pytanie o to, czy znane są motywy, jakimi kierował się rząd pana Jerzego Buzka przy wybieraniu akurat takiej taktyki negocjacji i przedkładania takiego stanowiska, nie potrafię odpowiedzieć. Mogę tylko powiedzieć jedno, iż rzeczywiście w programie gospodarczym, który został przedstawiony w styczniu przez obecną koalicję, mieszkalnictwo i budownictwo mieszkaniowe zostały zaakcentowane jako bardzo ważny element rozwoju naszej gospodarki, ponownego napędzenia rozwoju naszej gospodarki. W związku z tym jest to dla nas fundament i zależy nam na tym, by udało się ustanowić odpowiednio niską stawkę podatku VAT.

    W swoich planach zakładamy, że budownictwo mieszkaniowe jest budownictwem zarówno miejskim, jak i wiejskimi i że w związku z tym wszelkie działania, które rząd będzie prowadzić, mają uruchomić koniunkturę w tym przemyśle, niezależnie od tego, czy to jest budowanie przez firmy budowlane na potrzeby mieszkalnictwa, czy budowanie budynków w miastach i na wsi. W związku z tym rząd będzie się starał rzeczywiście podejść równo i niedyskryminacyjnie do rozwiązań VAT w tym zakresie. Ustosunkowałem się już do pytania o to, czy pół roku to było dużo czy mało. To było pewne rozwiązanie, które musieliśmy zastosować, mieliśmy stan zastany. Program gospodarczy rządu jest podstawą do tego, by występować obecnie do Komisji Europejskiej, do Unii Europejskiej z prośbą o renegocjacje tego konkretnego elementu z całego rozdziału: Podatki. Musieliśmy być do tego przygotowani, musieliśmy mieć podstawę. Wydaje się, że dzisiaj ją mamy i mamy te wyliczenia w programie gospodarczym rządu. Dlaczego zamknęliśmy rozdział? Właśnie dlatego, że wydawało się, że to jest najlepsza taktyka. Życie pokaże, czy mieliśmy rację. Natomiast niezamknięcie tego rozdziału bez uzgodnienia, w jaki sposób można by ten temat ˝przeprowadzić˝ w toku dyskusji w Brukseli z przedstawicielami Komisji Europejskiej, wiązałoby się być może z większą szkodą niż pożytkiem. Występując jako rząd z ponownym otwarciem negocjacji, planowalibyśmy - i takie działania już są podejmowane - przeprowadzenie sondażu i chielibyśmy, aby ten nasz ruch był ruchem, który daje szansę skuteczności.

    Wspomniałem o tym, iż budownictwo społeczne jest tym obszarem, który możemy zdefiniować, i kiedy zdefiniujemy obszar budownictwa społecznego, to będziemy mieli w ramach tego obszaru możliwość stosowania niższej stawki VAT. Chciałbym powiedzieć, że definicja tego, co to jest budownictwo społeczne, mogłaby zostać w końcu ustalona w wyniku tego, jaki sukces odniesiemy, jeżeli chodzi o zmianę stanowiska negocjacyjnego i później o przyjęcie tego nowego rozwiązania co do VAT w budownictwie ogólnie w relacjach między nami a Unią Europejską. Jest to pewien zawór bezpieczeństwa, który mamy, warto by to zdefiniować jak najszerzej, gdyby okazało się, że nie odnieśliśmy sukcesu przy renegocjowaniu tego stanowiska. Natomiast warto by to prawidłowo zdefiniować i stosunkowo wąsko, gdyby się okazało, że mamy i tak odpowiednio długi okres przejściowy zagwarantowany w zakresie podatku VAT w budownictwie mieszkaniowym w naszym traktacie akcesyjnym. Na pytanie pana posła Zaborowskiego: Kiedy zostanie wypracowane nowe stanowisko? - odpowiedzi udzieliłem w pierwszej części wystąpienia. Jest ono już opracowane i jest tylko kwestia końcowych konsultacji międzyresortowych i decyzji Rady Ministrów o skierowaniu tego dokumentu w odpowiednim momencie i w odpowiednim kształcie do Brukseli.

    Co do spójności polityki ministra finansów i ministra infrastruktury powiem, że jestem może niepoprawnym, ale optymistą, jeśli chodzi o współpracę naszych ministerstw. Wystarczy wspomnieć, iż zespół, który właśnie pracował nad stanowiskiem, o którym mówimy, dotyczącym VAT w budownictwie, miał w swoim składzie moją przedmówczynię - panią minister Ożóg. W tym wypadku doszło rzeczywiście, jak się wydaje, do porozumienia między nami. Choć nie zawsze wszystko wygląda tak pięknie, bo stuprocentowej współpracy i spójności chyba nigdy nikt nie zapewni. Natomiast jeśli chodzi o kwestię dotyczącą polityki w zakresie podatku VAT, to staramy się ją rzeczywiście koordynować. Nie jestem w stanie panu posłowi w tym momencie odpowiedzieć precyzyjnie na pytanie dotyczące firm projektowych.

    Stanowisko... Było ponowne pytanie, dlaczego został wprowadzony podatek w 1999 r., i ponownie nie jestem w stanie odpowiedzieć. Czy rząd rozmawia z państwami Piętnastki? Starałem się na to odpowiedzieć: te wstępne konsultacje były prowadzone, w wyniku tych wstępnych konsultacji - pomimo, być może, pewnych wypowiedzi komisarzy - nasze podejście do tematu było takie, aby zamknąć rozdział i powrócić ponownie. W związku z tym mamy jakąś dozę optymizmu co do tego kierunku działania, bazując na dotychczasowych konsultacjach. Te konsultacje oczywiście są prowadzone i staramy się cały czas informować o tym, dlaczego jest to tak ważne. Te argumenty na posiedzeniu Komisji Infrastruktury były rozważane, są w dokumentach Komisji Infrastruktury, mamy podobne wyliczenia i staramy się je omawiać nie tylko w trakcie negocjacji, ale również w trakcie konsultacji bilateralnych.

    Jeśli chodzi o kwestię autostrad, to odpowiem na to pytanie w ten sposób. Otóż o ile w budownictwie mieszkaniowym podwyższenie stawki VAT powoduje pewną dekoniunkturę, która będzie wywołana ogólnie w sposób bardziej masowy i mniej kontrolowalny przez rząd, o tyle wprowadzenie wyższej stawki VAT na budownictwo, które jest budownictwem w jakiś sposób, po pierwsze, kontrolowalnym przez rząd, po drugie, pieniądze na nie są zdobywane przez rząd, powoduje jedyny tylko efekt zwiększenia ilości pieniądza w obrocie, natomiast nie powoduje efektu w postaci tego, iż mamy mniej pieniędzy, bo to jest ten sam podatek, który będzie trafiał z powrotem do budżetu, który będzie zwiększał jakby pierwotnie koszty. Czyli w sumie przekładamy z jednej do drugiej kieszeni, zwiększy to ilość pieniądza w obrocie, nie musi to spowodować dramatycznego efektu, jeżeli chodzi o nasze plany dotyczące liczby kilometrów zbudowanych dróg, choć niewątpliwie jest to też naszą troską.

    Ostatnie pytanie, jak rozumiem: czy otwarcie będzie miało wpływ na referendum? Oczywiście zdajemy sobie w pełni sprawę, że nie brak sukcesów w pełnej realizacji programu gospodarczego rządu będzie miał wpływ na referendum, a, jak już wspomniałem na początku swego pierwszego wystąpienia, uważam, jako przedstawiciel Ministerstwa Infrastruktury, że sukces w naszej części, szczególnie jeżeli chodzi o budownictwo mieszkaniowe, jest uzależniony od tego, czy ten podatek będzie niższy. Tym chciałbym zamknąć swoje odpowiedzi. Dziękuję bardzo.

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)

Przebieg posiedzenia