4 kadencja, 79 posiedzenie, 1 dzień (14.07.2004)
4 punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały w sprawie wyrażenia zgody na ustanowienie przez rzecznika praw obywatelskich jego pełnomocników terenowych (druk nr 3057).
Poseł Krystian Łuczak:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu i z upoważnienia moich koleżanek i kolegów z Klubu Parlamentarnego SLD mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące komisyjnego projektu uchwały w sprawie wyrażenia zgody na ustanowienie przez rzecznika praw obywatelskich jego pełnomocników terenowych (druk sejmowy nr 3057).
Jak wynika z uzasadnienia do omawianego projektu, uchwała stanowi wykonanie art. 22 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o rzeczniku praw obywatelskich, w którym stwierdza się: ˝Rzecznik, za zgodą Sejmu, może ustanowić swoich pełnomocników terenowych˝.
Wysoka Izbo! Na gruncie cytowanego przepisu ustawy o rzeczniku praw obywatelskich możliwe do przyjęcia są dwa rozwiązania: albo, tak jak się to proponuje w projekcie uchwały, zgoda na ustanowienie pełnomocników terenowych będzie miała charakter bardzo ogólny i wówczas będzie to w zasadzie zgoda na powołanie nie konkretnego pełnomocnika w chwili obecnej, ale zgoda na powołanie dowolnej liczby pełnomocników w bliżej nieokreślonym przedziale czasowym, co spowoduje, że uchwałę w tej sprawie Sejm podejmie właściwie tylko raz, albo - to drugie z możliwych rozwiązań -wyrażenie zgody przez Sejm w formie uchwały dotyczy każdorazowego powoływania pełnomocników terenowych.
Klub Parlamentarny SLD, pamiętając o treści art. 210 Konstytucji RP, która mówi o odpowiedzialności rzecznika za jego działania przed Sejmem Rzeczypospolitej Polskiej, uważa, że celem art. 22 ustawy o rzeczniku praw obywatelskich było podkreślenie roli kontrolnej Sejmu w stosunku do rzecznika, a tym samym także możliwość wpływania na organizację biur rzecznika praw obywatelskich w terenie. W tym miejscu pragnę potwierdzić, iż koncepcji powołania pełnomocników terenowych - a tak na marginesie: próby ich powoływania podejmowane były już od 1995 r. - w Klubie Parlamentarnym SLD towarzyszyły i towarzyszą nadal liczne wątpliwości. Chodzi tu o koszty przedsięwzięcia w sytuacji konieczności dążenia do oszczędnego państwa - w opinii społecznej: kolejne mnożenie administracji - obawy co do dwuinstancyjności działań rzecznika, braku obiektywizmu pełnomocników terenowych ze względu na różnorodne powiązania lokalne czy wreszcie chaosu kompetencyjnego lub możliwości zagubienia sygnałów w sprawach, które mogą się okazać ważne w skali ogólniejszej. Można do tego dodać pytanie: Czy dzisiejsze zatrudnienie w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich - 228 osób, jak wynika ze sprawozdania, to jest ponadtrzykrotnie większe niż bezpośrednio po ustanowieniu urzędu rzecznika - nie pozwala na delegowanie dotychczasowych pracowników do biur terenowych bez dodatkowych kosztów?
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uwzględniając jednakże to, iż inicjatywa powołania jednostki terenowej rzecznika praw obywatelskich wychodzi naprzeciw wielu postulatom większej i łatwiejszej dostępności do urzędu przez obywateli oraz fakt, że w budżecie państwa na rok 2004, na wniosek rzecznika, po pozytywnym jego zaopiniowaniu przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisję Finansów Publicznych, zagwarantowano środki finansowe na ustanowienie jednego pełnomocnika terenowego, chcę poinformować, że w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD składam na ręce pana marszałka poprawkę wyrażającą zgodę Sejmu na ustanowienie jednego pełnomocnika terenowego - zgodnie z sugestią rzecznika praw obywatelskich, z siedzibą we Wrocławiu - oraz deklaruję dalszą aktywną pracę nad ostatecznym kształtem uchwały. Dziękuję za uwagę.
A oto poprawka, panie marszałku. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia