4 kadencja, 98 posiedzenie, 2 dzień (03.03.2005)

13 punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Grzelak:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Oczywiście, nie zmniejsza, ale jednocześnie trzeba pamiętać, że minister sprawiedliwości dysponuje ograniczonymi środkami. Należą do nich postępowanie dyscyplinarne, a jeżeli chodzi o sprawy merytoryczne, ewentualne wyjaśnianie w trybie nadzoru i stosowanie środków prawnych.

    W sprawie podjęcia czynności dyscyplinarnych wobec sędziów Sądu Okręgowego w Olsztynie chcę powiedzieć, że rzeczywiście, pytanie pana posła odwołuje się do reportażu wyemitowanego przez telewizję TVN 9 stycznia tego roku w programie ˝Superwizjer˝, w którym pojawiły się sugestie dotyczące nieprawidłowości w działaniu Spółdzielni Mieszkaniowej ˝Pojezierze˝ w Olsztynie oraz powiązań prezesa tej spółdzielni z sędziami Sądu Okręgowego w Olsztynie, mogących prowadzić do korzystnych orzeczeń w sprawach z udziałem spółdzielni rozpoznawanych przez tych sędziów. Odpowiedź na powyższe zapytanie została - jak to zresztą pan poseł potwierdził - udzielona 11 lutego za pośrednictwem marszałka sejmu RP pana Włodzimierza Cimoszewicza; była to odpowiedź na pismo z 25 stycznia tego roku, przy którym przysłano zapytanie pana posła o takiej samej treści.

    W związku z ponownym zapytaniem w tej sprawie wskazać należy, że podstawowy stan faktyczny nie uległ zmianie w stosunku do tego, co już panu posłowi pisemnie przedstawiono. Niezależnie od powyższego, odpowiadając na pytanie, informuję, że działalność osób zarządzających mieniem Spółdzielni Mieszkaniowej ˝Pojezierze˝ jest przedmiotem śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Elblągu w sprawie przekroczenia przez te osoby uprawnień i niedopełnienia obowiązku skutkującego wyrządzeniem szkody majątkowej w wielkich rozmiarach. Śledztwo objęte jest nadzorem służbowym Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku, pozostaje także w zainteresowaniu Biura Postępowania Przygotowawczego Prokuratury Krajowej. Jednym z jego wątków jest badanie, czy wskazane przez pana posła osoby naruszyły swoim zachowaniem zasady etyki zawodowej sędziego. Stan czynności procesowych, opartych na materiałach poufnych - nawiązuję do tego, co powiedział pan poseł - nie pozwala obecnie na przedstawienie ustalonych dotychczas okoliczności. Śledztwo objęło swoim zakresem także podnoszoną w zapytaniu pana posła sprawę wykupienia przez sędziów mieszkań w bloku przy ul. Dworcowej 48a w Olsztynie, jak ujął to pan poseł, po cenach dalece odbiegających od rynkowych.

    Niezależnie od dotychczas zebranego materiału dowodowego w postaci zeznań świadków oraz pozyskanej dokumentacji, koniecznie stało się zasięgnięcie opinii biegłych z zakresu księgowości w celu dokonania oceny między innymi prawidłowości rozliczenia tej inwestycji przez spółdzielnię. Czynności śledcze są w toku.

    Do przedstawionego wyżej stanu postępowań przygotowawczych informacyjnie należy dodać, że w związku z reportażem dziennikarzy programu ˝Superwizjer˝ z 9 stycznia 2005 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa ˝Pojezierze˝ w Olsztynie, pismem z dnia 17 stycznia tego roku, złożyła w Prokuraturze Okręgowej w Elblągu zawiadomienie o przestępstwie ujawnienia informacji stanowiących tajemnicę prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Elblągu postępowania przygotowawczego, a także rozpowszechniana bez zezwolenia tych wiadomości w reportażu. 21 stycznia tego roku pismo to przekazano do Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku z wnioskiem o rozważenie zasadności i celowości przekazania sprawy do prowadzenia innej jednostce organizacyjnej, spoza okręgu elbląskiego. W wyniku uwzględnienia wniosku sprawę przejęła Prokuratura Apelacyjna w Białymstoku.

    W związku z treścią reportażu dotknięci jego wymową oraz wymienieni w zapytaniu pana posła sędziowie złożyli na ręce prezesa Sądu Okręgowego w Olsztynie oświadczenie, w którym stwierdzili, że w sprawach relacjonowanych w reportażu nie naruszyli bezstronności, a z osobami zatrudnionymi w Spółdzielni Mieszkaniowej ˝Pojezierze˝ nie łączą ich stosunki mogące mieć wpływ na treść wydawanych orzeczeń. Zainteresowani sędziowie Sądu Okręgowego w Olsztynie przesłali na adres TVN wezwanie do usunięcia skutków naruszenia ich dóbr osobistych poprzez złożenie stosownego oświadczenia i zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego pod rygorem skutków prawnych. W związku z odmową przeprosin przez TVN owi sędziowie wnieśli przeciwko tej stacji pozew o ochronę dóbr osobistych do Sądu Okręgowego w Warszawie.

    Jak wyjaśnił prezes Sądu Okręgowego w Olsztynie, powołana w zapytaniu pana posła wypowiedź sędziego została zarejestrowana podczas niejawnego posiedzenia przez włączoną kamerę pozostawioną przez ekipę telewizyjną po opuszczeniu sali rozpraw przez strony i publiczność. W tej sytuacji do czasu ostatecznego wyjaśnienia tej kwestii, bo tekst jest znany oczywiście, nie jest zasadne odnoszenie się do wypowiedzi sędziego, która to wypowiedź jako pochodząca z niejawnego posiedzenia nie powinna być publicznie rozpowszechniana, co nie oznacza, że nie powinna być przedmiotem zainteresowania w tym postępowaniu. Zgadzam się całkowicie z tym, że wypowiedź ta była wypowiedzią przynajmniej zastanawiającą.

    Mając na uwadze powyższe zaprezentowane aspekty sprawy, stwierdzić należy, że w przedstawionej przez pana posła kwestii potrzeby rozważenia wszczęcia postępowania dyscyplinarnego Ministerstwo Sprawiedliwości prezentuje niezmiennie stanowisko, iż każde negatywne zachowanie sędziego wymaga wyjaśnienia i jednoznacznej oceny zgodności z prawem i etyką zawodową. W związku z tym, podzielając troskę pana posła o podejmowanie działań dla eliminowania negatywnych zjawisk w wymiarze sprawiedliwości, pragnę wskazać, że w przypadku potwierdzenia przesłanek naruszenia etyki zawodowej przez sędziów minister sprawiedliwości nie pozostanie bierny i zastosuje środki, które są mu dostępne. Dziękuję.

Przebieg posiedzenia