3 kadencja, 92 posiedzenie, 1 dzień (28.11.2000)
6 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o dozorze technicznym (druki nr 2015 i 2364).
Poseł Jerzy Grzegorz Zając:
Dziękuję, panie marszałku.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Wolności wobec rządowego projektu ustawy o dozorze technicznym i wobec sprawozdania Komisji Gospodarki o tym projekcie ustawy.
Jak już było wspomniane w wystąpieniach moich szanownych przedmówców, proponowana ustawa o dozorze technicznym stwarza normy prawne pozwalające na dostosowanie polskiego systemu dozoru technicznego do systemu dozoru technicznego funkcjonującego w Unii Europejskiej.
Dozór techniczny, jego zasady i zakres, uwzględnia zarówno fazę projektowania, wytwarzania, jak i eksploatacji urządzeń technicznych, głównie w fazie eksploatacji zagrożenia dla życia ludzkiego lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska. W proponowanej ustawie sprecyzowane zostały zarówno wymagania w stosunku do wytwarzających i eksploatujących urządzenia techniczne, jak i zasady działania jednostek dozoru technicznego.
Przepisy w proponowanej ustawie określają wymagania dotyczące wytwórców urządzeń technicznych. Są to art. 8, 9, 10 i 20, które dają prawne podstawy do działań jednostkom dozoru technicznego w sferze wytwarzania, objętej dyrektywami Unii Europejskiej - zarówno w okresie preakcesyjnym, jak i po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej - w sposób zgodny z prawami Unii.
Jednym z zasadniczych kontrowersyjnych punktów na pewnym etapie prac podkomisji była sprawa nazwy Urzędu Dozoru Technicznego, o czym mówili również moi szanowni przedmówcy. W dotychczas obowiązujących przepisach Urząd Dozoru Technicznego był centralnym organem administracji państwowej w zakresie dozoru technicznego. Projekt rządowy zakładał przekształcenie go w Agencję Dozoru Technicznego, posiadającą osobowość prawną i wykonującą zadania określone w ustawie. Wykonywanie zadań z zakresu dozoru technicznego przez niezależne i samofinansujące się jednostki jest jednym z głównych założeń europejskiego systemu zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń technicznych. Spór - zresztą krótkotrwały - dotyczył samej nazwy Urząd Dozoru Technicznego, czyli w skrócie UDT. Zdaniem mojego klubu nie można tak po prostu zmieniać nazwy UDT, mającej swoje tradycje - za kilkadziesiąt dni minie 90 lat jej istnienia - mającej swoje logo, znane praktycznie na całym świecie, certyfikaty i akredytacje w rozmaitych europejskich i światowych gremiach. W trakcie prac wskutek nacisku posłów, zresztą wszystkich klubów, zawarto kompromis z przedstawicielami rządu; zwyciężył rozsądek, szacunek dla tradycji i pozostawiono nazwę Urząd Dozoru Technicznego.
W rozdziale 3 w art. 35 tej ustawy tworzy się Urząd Dozoru Technicznego jako państwową osobę prawną, likwidując jednocześnie Urząd Dozoru Technicznego jako centralny organ administracji państwowej, utworzony na podstawie ustawy z 19 listopada 1987 r. z późniejszymi zmianami. Taką możliwość dopuszcza polskie prawo i warto z tego skorzystać, aby nie zniszczyć dorobku Urzędu Dozoru Technicznego, zachować ciągłość jego tradycji i znaczenie w światowym dozorze technicznym. Ustanowienie UDT jako jednostki posiadającej osobowość prawną umożliwia przyspieszenie realizacji przedsięwzięć przygotowania Urzędu Dozoru Technicznego do wdrożenia metod dozorowania urządzeń technicznych, zgodnych z dyrektywami Unii Europejskiej z zakresu technik bezpieczeństwa, przejęcie przez Urząd Dozoru Technicznego odpowiedzialności finansowej za swoje decyzje techniczne. Umożliwia również Urzędowi Dozoru Technicznego szersze wykorzystywanie środków pomocowych, przeznaczonych na dostosowywanie i rozwój bezpieczeństwa urządzeń technicznych.
Jeśli chodzi o zadania, które wymagają rozstrzygnięć na drodze decyzji administracyjnych, precyzuje to projekt ustawy w art. 7, który mówi, że prezes Urzędu Dozoru Technicznego będzie wydawał decyzje administracyjne w pierwszej instancji.
W tekście ustawy, w rozdziale 4 opisane są również zasady gospodarki finansowej Urzędu Dozoru Technicznego. Najistotniejszy jest art. 55, mówiący o tym, że Urząd Dozoru Technicznego prowadzi samodzielną gospodarkę finansową, a przychodami są przychody z opłat za czynności jednostek dozoru technicznego z wyłączeniem czynności wykonywanych przez wojskowy dozór techniczny, to z art. 34. Wysokość opłat będzie określona w rozporządzeniu, które wyda minister właściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem finansów.
Ustawa tworzy również dwa specjalistyczne dozory techniczne. Pierwszy toTransportowy Dozór Techniczny, podległy ministrowi właściwemu do spraw transportu, o czym mówią art. od 42 do 47. Transportowy Dozór Techniczny zajmuje się urządzeniami technicznymi zainstalowanymi na obszarze kolejowym, kolejkami linowymi, wyciągami, zbiornikami, cysternami wykorzystywanymi w ruchu drogowym, kolejowym, żegludze śródlądowej, itd. Drugi to Wojskowy Dozór Techniczny, podległy ministrowi obrony narodowej, który jest państwową jednostką organizacyjną.
Mój klub, klub Unii Wolności będzie głosował za przyjęciem proponowanej ustawy o dozorze technicznym w formie zaproponowanej w sprawozdaniu Komisji Gospodarki, druk nr 2364. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia