2 kadencja, 43 posiedzenie, 3 dzień (17.02.1995)
15 punkt porządku dziennego:
Informacja rządu o aktualnym stanie i perspektywach reformy systemu podatkowego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Poseł Paweł Saar:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W grudniu ub. r. Wysoka Izba miała okazję wysłuchać informacji rządu, w której zawarte były m.in. krótkie uwagi na temat planowanych prac nad systemem podatkowym. Zwracaliśmy wówczas uwagę na konieczność podjęcia prac nad gruntowną zmianą systemu podatkowego, mających doprowadzić do jego stabilizacji i wewnętrznej spójności. Zaprezentowana wówczas przez rząd teza, aktualna także obecnie, uzależniająca stabilność zasad podatkowych od realizacji założeń polityki rządowej, jest błędna. To polityka rządu powinna respektować generalną zasadę stabilności systemu i prawa podatkowego, a nie na odwrót. Powtórzę jeszcze raz swój pogląd: Jeśli przyjmiemy stanowisko rządu w tej kwestii, to należy przestać mówić w tej Izbie o jakiejkolwiek stabilności zasad opodatkowania i przyjąć regułę permanentnych zmian tych zasad według uznania rządu. Można na to podać wiele przykładów, na czele z utrzymaniem, wbrew obietnicom, wyższych progów podatkowych.
Odrębną i niezwykle ważną sprawą jest reforma podatku dochodowego od osób fizycznych. Podatek ten w porównaniu z systemami stosowanymi w krajach wysoko rozwiniętych jest oparty na wadliwe skonstruowanych podstawach. Wyróżnia się on wyjątkowo niską kwotą wolną od opodatkowania, co powoduje, że jest on pobierany od ponad 21 mln podatników, w tym 8,5 mln emerytów i rencistów, z których bardzo wielu żyje w bardzo trudnych warunkach. Z drugiej strony coraz większa część społeczeństwa korzysta z rozmaitych świadczeń dodatkowych, do których należy np. wprowadzony ostatnio dodatek mieszkaniowy. Z ekonomicznego punktu widzenia, ze względu na koszty, jakie trzeba ponosić przy tej polityce podatkowej, sytuacja staje się zupełnie absurdalna. Opodatkowaniu podlega wszystko, co trzeba i czego nie trzeba opodatkowywać. Dodajmy, że obowiązujący system jest antyrodzinny, ponieważ nie uwzględnia w ogóle sytuacji materialnej rodzin. Reforma w tej dziedzinie, której celem byłoby odciążenie urzędów skarbowych od tak ogromnej rzeszy podatników, pozwoliłaby tym urzędom skupić się na działaniach wymierzonych przeciwko rozrastającej się niebezpiecznie tzw. szarej strefie.
W tym krótkim wystąpieniu wspomnę o jeszcze innym podatku, mianowicie o podatku od towarów i usług, który, obok dochodowego, wyróżnia się szczególną niestabilnością. Rozbudowane w wypadku VAT, akcyzy czy podatku dochodowego delegacje dla ministra finansów czy rządu powodują brak stabilności w zakresie tego podatku. Przy okazji dyskusji nad wnoszonymi pod obrady Sejmu odpowiednimi ustawami wielokrotnie zwracaliśmy na to uwagę Wysokiej Izby. Rozporządzenia wydawane przez ministra finansów - myślę tu przede wszystkim o działalności wiceministra Witolda Modzelewskiego - powodują, że unormowaniom fiskalnym brakuje stabilności. Przykładem może być delegacja z ustawy o VAT, w wyniku której minister finansów pozbawił prawa do podatku naliczanego w okolicznościach w państwie prawa niedopuszczalnych (np. w sytuacji pokrewieństwa). Ledwo rozporządzenie zostało ogłoszone, a już trzeba było, uciekając się zresztą do dowolnej interpretacji, prostować bezsens tej regulacji. Zatem konieczne jest przejrzenie delegacji, przede wszystkim dla ministra finansów, aby oczyścić prawo podatkowe z takich upoważnień, które prowadzą albo do pozbawienia podatników ich materialnych i proceduralnych praw, albo do naruszenia zasad stabilności w ogóle.
W konkluzji chcę stwierdzić, że Bezpartyjny Blok Wspierania Reform opowiada się za kształtowaniem kodeksu podatkowego, rozumianego jako zbiór odpowiednich ustaw podatkowych, zapewniających stabilizację prawa podatkowego oraz wzajemnie powiązanych ze sobą, w formie czytelnej ordynacji podatkowej. Niestety, w informacji rządu na temat reformy systemu podatkowego usłyszeliśmy niewiele, a właściwie nic. Bezpartyjny Blok Wspierania Reform nie może przyjąć przedstawionej Wysokiej Izbie informacji rządu.
I na koniec, jeśli pan marszałek pozwoli, jedna uwaga do wystąpienia pana ministra. Wydaje mi się, panie ministrze, że 17 lutego, 7 tygodni od wprowadzenia denominacji złotego, byłoby wskazane, aby pan minister, przedstawiając informację rządu, przedstawił przeliczenie kwot we frankach francuskich na złoty polski w obowiązującym obecnie systemie, a nie w milionach złotych. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia