2 kadencja, 59 posiedzenie, 2 dzień (14.09.1995)
11 punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie powołania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia raportu o polityce regionalnej wraz z aneksem ˝Procesy zróżnicowań regionalnych w latach 1990-1994˝ oraz ˝Zasady polityki regionalnej państwa˝ (druk nr 1228).
Poseł Zygmunt Jakubczyk:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia w imieniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich projektu uchwały w sprawie powołania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia raportu o polityce regionalnej wraz z aneksem ˝Procesy zróżnicowań regionalnych w latach 1990-1994˝ oraz ˝Zasady polityki regionalnej państwa˝.
W dniu 31 sierpnia 1995 r. Wysoka Izba po raz pierwszy w historii Rzeczypospolitej Polskiej prowadziła debatę na temat polityki regionalnej państwa, zainspirowaną inicjatywą Klubu Parlamentarnego Unii Pracy wiosną tego roku. W trakcie tej debaty wszystkie kluby parlamentarne wyraziły pogląd, iż transformacja ustroju Polski wymaga uwzględnienia czynnika zróżnicowania regionalnego w wymiarach gospodarczym, politycznym, administracyjnym i społecznym. Dotyczy to zarówno wewnętrznych regulacji prawnych i instytucjonalnych podejmowanych przez władze państwa, jak i działań dostosowawczych związanych z wkraczaniem Polski do struktur europejskich.
Wszystkie kluby uznały potrzebę powołania komisji sejmowej, która na stałe, a przynajmniej w dającej się przewidzieć perspektywie, pełniłaby funkcje inspiracyjne, promujące, a także integrujące wszystkich, którym idea polityki regionalnej jest bliska, odmiennie jednak podeszły do trybu powołania takiej komisji - jedne opowiedziały się za skierowaniem dokumentów o polityce regionalnej do kilku komisji sejmowych, inne zaś wskazały na potrzebę powołania komisji sejmowej zajmującej się taką polityką.
To ostatnie stanowisko jest zbieżne z zaprezentowanym znacznie wcześniej, bo, o ile pamiętam, jeszcze w ubiegłym roku, stanowiskiem prezentowanym przez grupę posłów w sprawie projektu uchwały o zmianie Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, zaproponowanym w druku nr 640. Wnoszą oni o powołanie stałej Komisji Polityki Regionalnej i Rozwoju Regionalnego. Wobec tak rozbieżnych stanowisk Sejm skierował wspomniany projekt uchwały do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w celu rozpatrzenia.
12 września br. komisja regulaminowa dyskutowała nad wniesionym przez wnioskodawców projektem uchwały z druku nr 640. W trakcie dyskusji stwierdzono, że choć do tej pory w Sejmie nie powołano ciała zajmującego się w sposób stały i kompleksowy problematyką polityki regionalnej i rozwoju regionalnego, to tematyka ta pojawiała się, choć w sposób marginalny, w pracach wielu komisji sejmowych.
Doświadczenia ostatnich lat wykazują jednoznacznie, że taki sposób podchodzenia do tych zagadnień nie pozwalał na wykonanie szerszej i kompleksowej analizy polityki regionalnej i związanych z nią kwestii. Ten stan rzeczy musi być zmieniony, bo zmienia się otaczająca nas rzeczywistość. Dziś niemal wszyscy chcą poważnego podejścia i poważnego traktowania problematyki regionalnej i rozwoju regionalnego. Perspektywa członkostwa w Unii Europejskiej i konieczność dostosowania się do jej wewnętrznych struktur wręcz wymuszają taką zmianę. Zmiany te są już widoczne. Dowodem tego jest uchwała Sejmu dająca - jak powiedział wiceprezes Rady Ministrów Roman Jagieliński - mocny impuls działaniom rządu. Stwierdził on, że w momencie jej podjęcia nie istniał nawet dokładny ponadresortowy adresat tej uchwały. Dziś jest Podkomitet do Spraw Polityki Regionalnej i Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Być może na czasie byłoby powołanie Komisji Polityki Regionalnej i Rozwoju Regionalnego, jak wnoszą wnioskodawcy. Jednak problematyka polityki regionalnej, w istocie głęboko wchodząca niemal we wszystkie dziedziny życia społecznego i gospodarczego, wymaga szczególnego podejścia i takiegoż traktowania. Dziś nie wiemy, czy powołanie takiej komisji będzie najlepszym rozwiązaniem. Co więcej, wielu podejrzewa, że powołanie kolejnej i tym bardziej tak problemowej komisji, zajmującej się z konieczności wieloma sprawami, doprowadzi do znaczącego wydłużenia procesu legislacyjnego ustaw, a przecież nie o to nam wszystkim chodzi. Także doświadczenia w tym względzie, a właściwie ich brak, każą poważnie zastanawiać się nad sensem powołania takiej komisji. Stąd wynika potrzeba zasięgnięcia wielu opinii tyczących funkcjonowania instytucji polityki regionalnej, opierających się nie tylko na doświadczeniach własnych, ale także tych, które z powodzeniem wprowadzono w Europie, do której przecież zmierzamy.
Przed parlamentem, w opinii wielu, stanie zadanie przygotowania uchwalenia ustawy o polityce regionalnej. Sugestia taka została wyrażona w wypowiedzi ministra Jagielińskiego. Postulat taki został sformułowany przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli jako wniosek generalny z kontroli NIK przebiegu restrukturyzacji regionu wałbrzyskiego.
By temu przyszłemu zadaniu sprostać, by nie popełnić grzechu zaniechania, Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich wnosi o przyjęcie uchwały w sprawie powołania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia raportu o polityce regionalnej wraz z aneksem ˝Procesy zróżnicowań regionalnych w latach 1990-1994˝ oraz ˝Zasady polityki regionalnej państwa˝, zaproponowanej w druku nr 1228. Komisja ta, po zapoznaniu się z opiniami klubów parlamentarnych, komisji sejmowych, opiniami prawnymi i ekspertyzami przedstawi Wysokiej Izbie stosowne sprawozdanie, które, jak sądzimy, wyjdzie naprzeciw oczekiwaniom tych, którzy w kreowaniu polityki regionalnej widzą jedną z szans rozwoju Polski.
W imieniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich wnoszę autopoprawkę do projektu uchwały poprzez dodanie § 4 o treści: ˝Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia˝. Autopoprawkę pozwalam sobie złożyć na ręce pana marszałka w formie pisemnej. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia