2 kadencja, 71 posiedzenie, 1 dzień (17.01.1996)
1 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o rybołówstwie morskim (druki nr 550 i 1448).
Poseł Jan Wołek:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu mam zaszczyt występować, z wielkim zrozumieniem odnosi się do spraw rybołówstwa morskiego i ochrony zasobów morza. Dlatego w naszym klubowym wystąpieniu podczas pierwszego czytania projektu ustawy o rybołówstwie morskim 27 października 1994 r. zgłosiłem kilka uwag ogólnych i szczegółowych. Jednocześnie zadeklarowałem udział w pracach komisji nad merytorycznym i redakcyjnym przygotowaniem projektu ustawy o rybołówstwie morskim, przedstawionego na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu. Długi okres od pierwszego czytania został wykorzystany na spotkania ze wszystkimi prawie podmiotami działającymi w sferze gospodarki rybnej. Ze szczególną starannością zapoznaliśmy się z uwagami i pytaniami przedstawicieli Zrzeszenia Rybaków Morskich, Stowarzyszenia Rybaków Zalewów Szczecińskiego, Kamieńskiego i Jeziora Dąbie, Przedsiębiorstwa Połowów Dalekomorskich i Usług Rybackich ˝Gryf˝, Spółdzielni Pracy Rybołówstwa Morskiego (Frombork) oraz z wnioskami IV Forum Inicjatyw Miast i Gmin Morskich na temat: ˝Perspektywy rybołówstwa bałtyckiego˝. Na podstawie tak licznych konsultacji Komisja Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisja Ustawodawcza przedłożyły do drugiego czytania rzetelnie opracowany projekt ustawy o rybołówstwie morskim celem jej uchwalenia.
Klub nasz stwierdza, że rybołówstwo morskie stanowi bardzo specyficzną gałąź gospodarki narodowej. Wynika to z miejsca prowadzenia podstawowej działalności gospodarczej, z natury eksploatowanych zasobów, a także odmiennych w stosunku do innych gałęzi gospodarki żywnościowej środków pracy, którymi posługuje się rybołówstwo. Mimo szeregu podobieństw do innych dziedzin gospodarki narodowej wymaga ono odrębnych uregulowań prawnych, organizacyjnych, finansowo-ekonomicznych, w tym kapitałowych, a także społecznych. Zawód rybaka jest czymś więcej niż sposobem zarobkowania. Jest to sposób na życie, a rybołówstwo jest głównym czynnikiem rozwoju gospodarczego miast i gmin nadmorskich. Ostatnie lata transformacji gospodarki narodowej doprowadziły gospodarkę rybołówstwa morskiego do poważnego kryzysu strukturalnego. Drastyczny spadek spożycia ryb i ich przetworów na rynku krajowym, a równocześnie konieczność eksploatacji coraz bardziej odległych łowisk, wysoka kapitałochłonność statków rybackich i szereg innych czynników wpłynęły negatywnie na opłacalność rybołówstwa.
Połowy dalekomorskie są realizowane przez flotę przede wszystkim trzech przedsiębiorstw - ˝Odra˝, ˝Gryf˝ i ˝Dalmor˝. Rybołówstwo bałtyckie w bardzo istotny sposób różni się od dalekomorskiego - zarówno w zakresie warunków połowów, asortymentu poławianych ryb, floty połowowej, jak i uzyskiwanych wskaźników ekonomicznych. Bliskość łowisk, wykorzystanie małych, prostych statków i łodzi rybackich oraz przetwórstwo ryby świeżej na lądzie sprawiają, że koszt uzyskania ryby jest tu znacznie niższy. Główne jednostki organizacyjne operujące na Bałtyku to ˝Barka˝ Kołobrzeg, ˝Kuter˝ Darłowo, ˝Korab˝ Ustka, ˝Szkuner˝ Władysławowo oraz ˝Koga˝ na Helu. Wymienione jednostki nie wykorzystały w 1994 r. limitów połowowych z wyjątkiem dorsza. Podstawowe przyczyny niewykorzystania kwot połowowych były natury ekonomicznej - ceny oraz brak środków finansowych umożliwiających zgromadzenie nadwyżki połowów sezonowych.
W zmieniających się realiach gospodarczych, odchodzenia od systemu nakazowego, większą rolę odgrywają czynniki oddziaływania ekonomicznego, i jest to kierunek właściwy. Dlatego zgodnie z wnioskami miast i gmin nadmorskich, w oparciu o uchwaloną ustawę o rybołówstwie morskim resort transportu i gospodarki morskiej powinien stworzyć odpowiednie warunki ekonomiczne, zapewniające odłowienie i racjonalne zagospodarowanie przyznanych Polsce limitów połowowych poprzez:
- wprowadzenie kredytów preferencyjnych na skup i zagospodarowanie zapasów ryb morskich;
- opracowanie projektu systemu ulg inwestycyjnych, które umożliwią dostosowanie przetwórstwa rybnego do standardów Unii Europejskiej;
- powołanie oddziału rybnego agencji rynku w celu wypracowania systemu zagospodarowania dostaw z połowów własnych;
- uruchomienie systemu dopłat wyrównawczych do towarów rybnych i importu do kraju w cenach niższych niż rynkowe;
- stworzenie systemu kredytów pozwalających na sukcesywne odtwarzanie floty rybackiej, modernizację i rozwój przetwórstwa rybnego;
- przeprowadzenie analizy możliwości wprowadzenia ulg inwestycyjnych na rozwój rybołówstwa zamiast np. określania regionów zagrożonych bezrobociem - tam można zatrudnić o wiele więcej robotników;
- włączenie gospodarki rybnej do gospodarki żywnościowej jako integralnego jej elementu.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za uchwaleniem ustawy. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia