1 kadencja, 45 posiedzenie, 2 dzień (28.05.1993)

12 punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (druki nr 808, 934 i 934-A).

Poseł Zygmunt Łenyk:

    Dziękuję.

    Jeżeli chodzi o ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy i ich rodzin, muszę powiedzieć, że klub Konfederacji Polski Niepodległej wyraża co do niej duży sceptycyzm, duże wątpliwości. Obawiamy się, że ta ustawa nie zaspokoi potrzeb żołnierzy zawodowych, którzy otrzymują emerytury czy renty. Jej filozofię podyktowali generałowie zainteresowani zachowaniem swoich uprzywilejowanych pozycji w wyniku przyjęcia nowej regulacji.

    Ten system emerytalny, nad którym będziemy głosować, jest zupełnie sprzeczny z obowiązującym w naszym kraju powszechnym systemem emerytalnym. Myślę, że trzeba o tym przynajmniej powiedzieć - powiedzieć, ponieważ klub Konfederacji Polski Niepodległej, mimo naszych obiekcji, mimo tego, że ta ustawa jest zła dla całego wojska, będzie za nią głosował. Jest zła, bo to projekt właśnie typowo generalski, który rozstrzyga problemy i zaspokaja potrzeby tej wąskiej grupy żołnierzy zawodowych, natomiast pomija faktyczne problemy pozostałej braci żołnierskiej, a zwłaszcza tych żołnierzy, którzy przez wiele lat służyli w Wojsku Polskim - wszak oni, a nie generałowie, mają największe zasługi. Z tego powodu wyrażamy duży krytycyzm wobec tej ustawy, ale, zdając sobie sprawę z tego, że regulacja likwidująca stary portfel jest potrzebna wojsku, emerytom wojskowym, mimo naszych obiekcji będziemy jutro głosowali za jej przyjęciem.

    Nie będę ustawy omawiał - została już dokładnie omówiona przez poprzedników - zwrócę tylko uwagę na wnioski mniejszości, zwłaszcza te, które dotyczą art. 13. Pierwszy z wniosków mniejszości dotyczących art. 13 został sformułowany przeze mnie; o sprawach, które obejmuje, mówiłem w trakcie pracy podkomisji, powtarzałem to następnie w czasie prac komisji. Moje propozycje zostały odrzucone i przez podkomisję, i przez połączone komisje, dlatego znalazły się we wnioskach mniejszości i będą poddane pod rozwagę Wysokiej Izby. Mam nadzieję, że Wysoka Izba rozważnie podejdzie do wniosku mniejszości nr I, dotyczącego art. 13, i poprze to rozwiązanie - w podkomisji i w komisji nie mogliśmy znaleźć odpowiedniej liczby zwolenników, by można było przyjąć ten sposób widzenia sprawy wyłączeń i zaliczeń.

    Wokół sprawy wyłączeń jest wiele niejasności. Również prezydent, nie podpisując poprzednio uchwalonej ustawy, uwikłał się niejako w te problemy i dlatego muszę tutaj powiedzieć dwa zdania na ten temat. Wyłączenia i zaliczenia mają o tyle znaczenie, że zależy nam na tym, aby ustawa emerytalna dla żołnierzy zawodowych była rzeczywiście ustawą dla żołnierzy zawodowych. Chodzi nam o to, żeby do żołnierzy zawodowych, którzy jednak powinni nosić mundur czczony przez Polaków, nie zaliczać funkcjonariuszy tych służb, które tak naprawdę nie mają nic wspólnego z patriotyczną służbą żołnierską, nie bronią granic Polski, a przecież po to w końcu stworzono wojsko. Nie chcemy, żeby te służby były traktowane tak jak wojsko. To nie znaczy, że my chcemy tych ludzi skrzywdzić, broń Boże. Nie chcemy ich krzywdzić, nawet jeżeli mordowali ludzi, mordowali Polaków - powinni mieć emerytury, ale nie kilkakrotnie większe od emerytur ofiar. Często ofiary represji pytają, dlaczego chociaż jestem ofiarą, a on moim katem, on ma emeryturę kilkakrotnie większą niż ja. Czy jego żołądek jest większy od mojego? Nie mogę wtedy odpowiedzieć, że ten żołądek jest większy, bo tak nie uważam. Jest to chyba głęboka niesprawiedliwość i na tym polega cały problem - że uprzywilejowujemy tych, którzy gnębili, w stosunku do tych, którzy byli gnębieni. Nie chodzi o to, że chcemy ich czegoś pozbawić, wręcz przeciwnie - chcemy im dać emerytury, na które sobie nie zasłużyli, bo nie wiem, czy ta praca, którą oni wykonywali, była pracą dla Polski, czy to nie była praca dla obcego namiestnika i czy nie powinni otrzymywać emerytur od niego. To jest po prostu z naszej strony wielki gest, że chcemy im dawać te emerytury, mimo że powinni je otrzymywać w byłym Związku Radzieckim. Natomiast nie uważam, żeby należało te służby uprzywilejowywać i przyznawać im prawa, jakie ma Wojsko Polskie. Myślę, że każdy żołnierz będzie głęboko oburzony, kiedy się dowie, że jego emerytura jest taka sama jak emerytura tego oprawcy, który niegdyś gnębił polskie podziemie niepodległościowe walczące o wolność kraju. Tę wolność nareszcie mamy i nareszcie możemy o tym mówić z tej trybuny.

    Nie będę więcej się rozwodził nad art. 13, może jeszcze powiem tylko, że jeśli wniosek mniejszości nr I znajdzie aplauz, to będę się bardzo cieszył, jeżeli nie, to będziemy głosowali za następnymi wnioskami mniejszości do art. 13, czyli za wnioskami II i III. Te wnioski również w jakimś sensie właściwie rozstrzygają te sprawy, chociaż może nie tak zdecydowanie jak wniosek, który został złożony przeze mnie.

    Złożyłem również wniosek mniejszości do art. 18. Wniosek dotyczy tego, żeby na pewnym, dość wysokim poziomie obciąć kominy w wypadku emerytur najwyższej kadry wojskowej. Chodzi o ludzi, którzy w wojsku osiągnęli w przeszłości najwyższe zarobki, dobrze im się powodziło i teraz mają ogromne emerytury, które wzbudzają wiele animozji, wiele napięć. Myślę, że Trybunał Konstytucyjny powinien raczej podważać to, czy tym ludziom należą się tak wysokie emerytury, a nie to, czy oni mają do nich prawo. Chodzi tutaj o to, żeby obciąć te kominy na poziomie 300% średniej płacy z okresu poprzedzającego waloryzację. Przy przeliczeniu oznaczałoby to praktycznie, że górną granicę stanowiłaby kwota około 12 mln zł, byłyby to więc naprawdę bardzo wysokie emerytury. Wydaje mi się, że Wysoka Izba poprze również ten wniosek mniejszości.

    Kończąc, pragnę powtórzyć to, co powiedziałem na początku: że mimo różnych zastrzeżeń do tej ustawy nawet w wypadku, gdyby się okazało, iż nasze wnioski mniejszości - głęboko uzasadnione i niezbędne dla oczyszczenia wojska z różnych zaszłości - nie zostały przyjęte, Konfederacja Polski Niepodległej będzie głosowała za tą ustawą, by umożliwić likwidację starego portfela i wzrost emerytur żołnierzy. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia